Gwiazda Dawida: co to?

Gwiazda sześcioramienna, znana pod nazwą Gwiazdy Dawida, jest symbolem religii żydowskiej oraz oficjalnym symbolem, którym posługuje się państwo Izrael. Jej wizerunek widnieje m.in. przy wejściach do synagog oraz na menorze, czyli znanym w judaizmie siedmioramiennym świeczniku. Gwiazda Dawida jest przedstawiona również na fladze państwowej Izraela. W czasach nazistowskich Niemiec była sposobem na identyfikację ludności żydowskiej i stała się jednym z najważniejszych symboli Holokaustu. 

Gwiazda Dawida: symbol – jak wygląda?

Gwiazda Dawida to szeroko rozpowszechniony znak, który współcześnie kojarzony jest głównie z judaizmem. A jak wygląda gwiazda Dawida? Jest to symbol składający się z dwóch, zazębiających się trójkątów równoramiennych. Trójkąty przyjmują pozycję odwróconą względem siebie, tworząc tym samym znak gwiazdy o sześciu ramionach. 

Zobacz także: 

Gwiazda Dawida: historia symbolu

Widnieje na fladze Izraela i jest jednym z oficjalnych symboli tego państwa – to współczesne wykorzystanie Gwiazdy Dawida. Symbol ten ma również znaczenie religijne i jest utożsamiany z judaizmem. Współcześnie jest znany również pod innymi nazwami: 

  • Tarcza Dawida; 
  • pieczęć Salomona;
  • heksagram. 

W kontekście judaizmu symbol gwiazdy Dawida nabrał szczególnej wartości w czasach starożytnych. Prawdopodobnie Izraelici przejęli go od Kananejczyków. Wpływ na jej rozpowszechnienie mógł mieć król Salomon – syn i następca Dawida, który w późnych latach życia przeszedł na politeizm i uznał wiarę w wielu bogów, m.in. Molocha i Asztarte. Symbol Gwiazdy Dawida miał widnieć na pieczęci króla, co świadczyć miałoby o tym, że w starożytnym Izraelu jej wizerunek został uznany. 

Wzmianki o gwieździe Dawida nie pojawiają się w Biblii ani w Talmudzie – jednej z najważniejszych ksiąg judaizmu. Istnieją teorie, które utożsamiają ten symbol z gwiazdą Kijuna, o której z kolei wspomina księga Amosa. Gwiazda Dawida jest uznawana za znak z niezwykle długą historią. Jej istnienie datuje się na długo przed pojawieniem się króla Dawida, toteż ma niewiele wspólnego z jego postacią. 

Zobacz także:

Symbol ten początkowo funkcjonował jako heksagram i nie był przypisany do jednej religii, kultury i narodowości. Dopiero z czasem stał się symbolem państwa izraelskiego i religii żydowskiej. Od 1897 roku gwiazda Dawida jest uznawana za godło syjonizmu, zaś od 1948 roku znajduje się na fladze Izraela i stanowi jej nadrzędny punkt. 

W czasach starożytnych był to symbol występujący na terenie Bliskiego Wschodu, ale również w Rzymie i na terenach Indii oraz krajach, gdzie dominującą religią był buddyzm. Zachowanym przedstawieniem heksagramu jest ten, który widnieje na pieczęci sumeryjskiej pochodzącej sprzed 2500 roku p.n.e. Zaś jeśli chodzi o najstarsze zachowane przedstawienie tego symbolu w ujęciu żydowskim, to jest nim pochodzący z VII wieku p.n.e. relief autorstwa Jehoszua ben Asjahu. 

Zobacz także: 

Symbol, który zmieniał swoje znaczenie: gwiazda Dawida

Na przestrzeni tysiącleci heskagram, a później gwiazda Dawida zmieniała swoje znaczenie. Obecnie ma głównie charakter polityczny i narodowościowy, choć początkowo znak ten, w odległych, starożytnych czasach, oznaczał pełnię oraz absolutną harmonię poprzez zjednoczenie tego, co przeciwstawne i odnoszące się do ducha i ciała. 

Istnieje wiele różnych interpretacji symbolu gwiazdy Dawida. Znaczenie rozszerza się na wiele różnych kultur. W większości przypadków sięgających odległej przeszłości znak heksagramu miał odsunąć nieszczęścia i zapewnić opiekę i bezpieczeństwo

Jakie wartości przypisywano w dawnych czasach gwieździe Dawida? Znaczenie tego symbolu, który wówczas określany był jeszcze jako heksagram, nawiązywało do zjednoczenia tego, co na ziemi i na niebie oraz wskazywało na boską ochronę. Symbol ten był wykorzystywany podczas medytacji i pełnił funkcję amuletu, który miał strzec przed złem. W kulturze arabskiej znak ten również był znany i określany jako ochrona przed działaniem duchów. 

Co symbolizuje gwiazda Dawida w innych kulturach? W tradycji żydowskiej gwiazda Dawida jest określana również jako Tarcza Dawida. Nazwa ta pochodzi od hebrajskich słów Magen Davi i nawiązuje do opowieści o armii króla Dawida, która nosiła tarczę z tym znakiem. Symbol gwiazdy sześciopromiennej miał chronić podczas walk i zesłać boże łaski. Jest to także przejaw boskiej doskonałości i panowania nad światem we wszystkich kierunkach od zachodu po wschód, przez północ i południe, ku górze i dole. Zaś 12 boków gwiazdy symbolizuje 12 plemion Izraela.

Gwiazda Dawida: co oznacza w Kabale?

W tradycji kabalistycznej gwiazdę Dawida łączy się z aktem zespolenia tego, co przychodzi od Boga z tym, co człowiecze. To połączenie narodu żydowskiego z Bogiem, które uosabia się poprzez nachodzące na siebie dwa trójkąty.