Kim był święty Sebastian?

Sebastian urodził się w miejscowości Narbona na terenie dzisiejszej Francji.  Rodzice wychowywali chłopca zgodnie z zasadami wiary chrześcijańskiej.  Sebastian był silnym i wytrwałym mężczyzną, dlatego w 276-282 roku został dowódcą gwardii cesarza Marka Aurelego Probusa, a dokładniej straży Dioklecjana.

Młodzieniec nie mógł pogodzić się z działaniami okrutnego cesarza. Za jego panowania dochodziło do brutalnego prześladowania chrześcijan. Sebastian sprzeciwił się okrucieństwu kierowanemu w stronę niewinnych – wierzących w Jezusa Chrystusa i za to poniósł najwyższą cenę.

Kogo i czego patronem jest św. Sebastian?

Święty Sebastian jest jednym z głównych patronów Rzymu, Niemiec i Gwardii Szwajcarskiej. Męczennik otrzymał miano orędownika w czasie epidemii, a jednocześnie opiekuna dotkniętych zarazą.  Św. Sebastian został patronem:

  • inwalidów wojennych,
  • strażników,
  • żołnierzy,
  • strzelców,
  • myśliwych,
  • łuczników,
  • rannych,
  • rusznikarzy,
  • kamieniarzy,
  • ogrodników,
  • tapicerów,
  • handlarzy żelastwem i konwisarzy,
  • wielu parafii, a także kościołów.

Skrócony życiorys św. Sebastiana

Informacje o życiu świętego Sebastiana pochodzą z dwóch źródeł: „Opis męczeństwa” nieznanego autora i komentarz św. Ambrożego do Psalmu 118.

  • Matka Sebastiana pochodziła z Mediolanu, a ojciec z urzędniczej rodziny w Narbonie.
  • Ojciec pomógł młodzieńcowi dostać się do gwardii.
  • Rzymski cesarz nie wiedział, że wstępujący w jego szeregi jest chrześcijaninem.
  • Sebastian w stroju oficera pomagał więźniom skazanym przez cesarza Dioklecjana.
  • Jako dowódca gwardii Sebastian cieszył się szacunkiem, co pozwalało mu skutecznie nawracać swoich towarzyszy.
  • Zapis w „Złotej legendzie” głosił: „Dioklecjan kazał żołnierzom przywiązać go na środku pola do drzewa i zabić strzałami z łuków. Tyle strzał tedy utkwiło w nim, że podobny był do jeża, a żołnierze przypuszczając, że już nie żyje, odeszli". Cudem przeżył.  
  • Wielu przyjaciół św. Sebastiana zginęło śmiercią męczeńską.
  • Święty Sebastian dwukrotnie sprzeciwił się cesarzowi. Ostatecznie został zabity pałkami. Jego ciało pochowała niewiasta Lucyna.
  • Męczennik jest uważany za jednego z najważniejszych świętych w Rzymie.

Jak zginął święty Sebastian? 

To kolejny święty obok np. świętego Wita, który zginął śmiercią męczeńską. Św. Sebastian sprzeciwił się prześladowaniu chrześcijan. Za bunt został przymocowany sznurami do drzewa, a następnie przeszyty licznymi strzałami. Legenda głosi, że przeżył. W odzyskaniu zdrowia pomogła mu Irena z Rzymu.

Jednak nie uciekł, a znowu wrócił do okrutnego cesarza, aby ponownie wygłosić swoje stanowisko dotyczące okrucieństwa wobec wyznawców chrześcijaństwa. Cesarz oburzony zachowaniem cudem ocalałego, nakazał katować Sebastiana pałkami do momentu zgonu. Zginął prawdopodobnie w 288 roku, a jego ciało wrzucono do kanałów miejskich (Cloaca Maxima).

Zobacz także:

Dzień św. Sebastiana w Polsce

Dzień świętego Sebastiana w Kościele katolickim obchodzony jest 20 stycznia. Natomiast w Kościele prawosławnym wspomnienie świętego męczennika odbywa się 18 i 31 grudnia wg kalendarza gregoriańskiego. Istnieją liczne kościoły poświęcone św. Sebastianowi, a w każdym z nich wspomnienie świętego nabiera uroczystego charakteru.

Modlitwa o podobieństwo do św. Sebastiana

Panie, daj nam siłę ducha, abyśmy nauczeni chwalebnym przykładem Twego męczennika św. Sebastiana mogli się nauczyć, jak być posłusznymi bardziej Tobie niż ludziom. Amen.

Modlitwa o ducha męstwa

Boże, udziel nam ducha męstwa, abyśmy za przykładem świętego Sebastiana, męczennika, słuchali więcej Ciebie niż ludzi. Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, * Bóg, przez wszystkie wieki wieków. Amen.

Relikwie męczennika św. Sebastiana

Głównym miejscem kultu św. Sebastiana jest San Sebastiano fuori le Mura (bazylika św. Sebastiana za Murami). Świątynia powstała nad grobem męczennika, a relikwie przechowywane są w kamiennym sarkofagu pod ołtarzem kaplicy.

Relikwie świętego Sebastiana zostały podzielone. Znajdują się m.in. w:

  • bazylice św. Sebastiana za Murami w Rzymie (relikwie ofiarowane przez papieża Leona IV),
  • opactwie św. Medarda w Soissons (relikwie ofiarowane przez papieża Eugeniusza II),
  • bazylice Czterech Koronatów (relikwia – głowa świętego).

Zobacz też:

Ikonografia chrześcijańska – św. Sebastian

Święty Sebastian w ikonografii chrześcijańskiej przedstawiany jest jako młody, piękny, umięśniony mężczyzna – najczęściej nagi lub przepasany białą tuniką. Wizerunek obrazuje cierpienie świętego. Męczennik jest przywiązany do drzewa lub słupa i przeszyty strzałami. Czasami obok unieruchomionego mężczyzny znajduje się zbroja.


fot. Święty Sebastian/ AdobeStock, Ewa

Głównymi atrybutami świętego Sebastiana są:

  • palma męczeństwa,
  • krucyfiks,
  • włócznia,
  • miecz,
  • tarcza,
  • dwie strzały,
  • przybity wyrok śmierci nad głową.

Nieco inaczej prezentuje się święty w tradycji prawosławnej. Dojrzały mężczyzna ubrany w czerwoną tunikę z krzyżem i strzałami w ręku, również może przybrać postać św. Sebastiana. Znakiem rozpoznawczym jest  aureola nad głową męczennika.