Kim był święty Jan Kanty?
Święty Jan Kanty urodził się w Kętach, gdzie ukończył szkołę. Następnie rozpoczął i zakończył z sukcesem studia na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie. Po uzyskaniu odpowiednich tytułów (np. magister filozofii), podjął bezpłatną funkcję wykładowcy na uniwersytecie, a w kolejnych latach swojego życia przyjął święcenia kapłańskie w Kościele Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny w Tuchowie.
W 1421 roku Jan z Kęt został wysłany do klasztoru (miechowskich bożogrobców) na stanowisko kierownika, aby kształcić kleryków zakonnych. To również w Miechowie głosił kazania, a przez większość wolnego czasu zdobywał nową wiedzę i przepisywał rękopisy.
Gdy zwolniło się miejsce wykładowcy w Akademii Krakowskiej, objął funkcję profesora i w ten sposób otrzymał mieszkanie, a także wynagrodzenie umożliwiające godne życie. W kolejnych krokach swojej kariery: objął urząd dziekański, pełnił stanowisko rektora Kolegium Większego, przyjął funkcję kanonika i kantora w Kościele św. Floriana w Krakowie, został proboszczem w Olkuszu.
Mimo korzystnej propozycji finansowej Jan Kanty szybko zrzekł się probostwa w olkuskiej parafii. Nadmiar obowiązków sprawiał, że nie mógł w wystarczającym stopniu poświęcić się temu, na czym naprawdę mu zależało – edukacji. Przez całe swoje życie pomagał ubogim studentom.
Kogo i czego patronem jest św. Jan Kanty?
Święty Jan Kanty uznawany jest za głównego patrona wszystkich profesorów, nauczycieli, uczniów, studentów. Święty pełni również rolę opiekuna naszej ojczyzny, a także Litwy. Ponadto św. Jan Kanty to patron:
- Uniwersytetu Jagiellońskiego,
- archidiecezji krakowskiej,
- archidiecezji lubelskiej,
- diecezji bielsko-żywieckiej,
- szkół katolickich,
- Krakowa i Kęt,
- Caritasu.
Zobacz też:
Skrócony życiorys Jana z Kęt
Życie świętego Jana z Kęt to nieustanne zdobywanie nowej wiedzy i działania na rzecz ubogich – potrzebujących. Oto, co wiadomo o świętym:
Zobacz także:
- Święty Jan urodził się w Kętach 24 czerwca 1390 roku.
- Na Uniwersytecie Jagiellońskim studiował filozofię i nauki wyzwolone.
- W 1415 roku uzyskał stopień bakałarza, a w 1418 roku tytuł magistra filozofii.
- Jan z Kęt udzielał prywatnych nauk, aby zarabiać i móc wykładać na uniwersytecie bez wynagrodzenia.
- Najprawdopodobniej w okresie 1418-1421 roku przyjął święcenia kapłańskie.
- Święty Jan Kanty interesował się muzyką, został kantorem kolegiaty świętego Floriana w Krakowie.
- Jan z Kęt w Akademii Krakowskiej wykładał traktaty na wydziale teologicznym.
- W roku 1439 uzyskał tytuł bakałarza, a w 1444 roku magistra z teologii.
- Święty często pielgrzymował np. do Rzymu.
Każdy z nas ma doświadczenie dobrych i złych nauczycieli. Dobry nauczyciel nie tylko mówi, jak należy czynić, lecz przede wszystkim pokazuje to swoim życiem. Takim dobrym nauczycielem był św. Jan Kanty. Istnieje wiele zapisków z życia tego świętego i wszystkie wyróżniają się miłością do drugiego człowieka. Najbardziej jednak przemówiło do mnie podanie, według którego św. Jan, gdy z okna jadalni uniwersytetu dostrzegł żebraka, to wstał z okrzykiem „Jezus przychodzi!”. Chętnie posadził biednego na swoim miejscu za stołem i przekazał posiłek potrzebującemu. Dodatkowo to św. Jan przepisywał dla swoich studentów podręczniki do nauki, co zajmowało mu długie lata — zaznacza katolicki ksiądz Michał Marek z parafii św. Floriana w Żywcu.
- Za życia święty wykonał ponad 18 000 stron rękopisów, które znajdują się np. w Bibliotece Jagiellońskiej.
- Przetrwało wiele pism, w których widoczny jest autentyczny podpis świętego – „Jan z Kęt".
Kiedy zmarł Jan Kanty?
Święty Jan Kanty zmarł 24 grudnia (w dniu Wigilii Bożego Narodzenia) 1473 roku w Krakowie. Profesor przeżył 83 lata, a o jego świętości już za życia przekonany był cały kościół katolicki. Głównie z tego powodu został pochowany pod amboną, z której głosił kazania w kościele św. Anny. Natychmiastowo do grobu świętego rozpoczęły się pielgrzymki z całego kraju. To miejsce, w którym wydarzył się już niejeden cud.
fot. AdobeStock, efesenko
Dokonania Świętego Jana z Kęt
Beatyfikacja Jana Kantego nastąpiła 27 września 1680 roku przez bł. Innocentego XI, a kanonizacja 16 lipca 1767 roku za pośrednictwem Klemensa XIII. Święty został doceniony szczególnie za ogromne zasługi w kształceniu studentów, a także zakonników. Jan z Kęt z gorliwością głosił wiarę chrześcijańską, zachęcał do częstego przyjmowania komunii świętej i wygłaszał nauki Kościoła. Mimo że osiągał ponadprzeciętne naukowe sukcesy, to nigdy nie zapomniał o roli duszpasterza – spowiednika i kaznodziei.
Święty Jan Kanty dzielił się z ubogimi nie tylko swoim majątkiem, ale i jedzeniem oraz rzeczami materialnymi. Stał się szczególnie bliski dla potrzebujących uczniów i studentów.
Dzień św. Jana Kantego w Polsce
Wspomnienie św. Jana Kantego obchodzone jest w Polsce 20 października. Główna uroczystość odbywa się przy grobie świętego w zabytkowym kościele św. Anny w Krakowie. Na Mszy Świętej uczestniczą najważniejsi przedstawiciele miasta, a także rzesza wiernych. Podczas ceremonii odmawiana jest litania do św. Jana Kantego i liczne modlitwy dziękczynne oraz błagalne.
Modlitwa o wstawiennictwo do św. Jana Kantego
Wszechmogący Boże, spraw, abyśmy za przykładem świętego Jana Kantego, kapłana, doskonalili się w umiejętności świętych i okazując miłosierdzie wszystkim ludziom, otrzymali od Ciebie przebaczenie.
Przez naszego Pana Jezusa Chrystusa, Twojego Syna, który z Tobą żyje i króluje w jedności Ducha Świętego, Bóg, przez wszystkie wieki wieków. Amen.
Modlitwa o błogosławieństwo do św. Jana Kantego
Święty Janie Kanty, Mistrzu Krakowskiej Akademii i rodaku miasta Kęt, jakoś za życia miał osobliwą cześć i nabożeństwo do Najświętszej Bogurodzicy, Królowej Polski, tak dziś przez Jej wstawiennictwo uproś u Boga zmiłowanie dla Ojczyzny naszej, aby otoczona blaskiem potęgi i chwały była zawsze przedmurzem wiary i Kościoła świętego katolickiego!
Święty Patronie nasz, dobry nauczycielu strzeż nauki polskiej przed ciemnotą błędu, aby ci, którzy światło wiedzy niosą przed Narodem, mieli tę mądrość, która Tobie ukazała Królestwo Boże!
Dobry Ojcze i serdeczny opiekunie polskiej młodzieży, któryś przez lat dziesiątki całe zastępy uczniów w cnotach i umiejętnościach wychował, przyczyną swą przed Bogiem spraw, aby rodzice i wychowawcy, twoim śladem idąc, po Bożemu wychowali powierzone im przez Boga dzieci i by dziatwa nasza wyrosła na wierne Kościołowi i Ojczyźnie dzieci!
Święty Janie Kanty, Nauczycielu sprawiedliwości, spraw orędownictwem swoim, by prawa Boże władały w naszej Ojczyźnie!
Święty nasz Rodaku, któryś nigdy nie odmówił proszącemu, dziś proszą Cię rodacy i ziomkowie Twoi: uproś błogosławieństwo Boże dla rodzinnego miasta swego i dla całej Polski.
Przez Chrystusa, Pana naszego. Amen.
Ikonografia chrześcijańska – św. Jan Kanty
Święty Jan Kanty w ikonografii chrześcijańskiej przedstawiany jest jako dojrzały mężczyzna w krótkiej brodzie, ubrany w togę profesorską. Czasami przybiera wizerunek teologa i profesora, a innym razem kapłana w ornacie. Najczęściej znajduje się w obecności uczniów, głosząc swoje nauki.
Malowidła, rzeźby i inne dzieła sztuki z wizerunkiem świętego z Kęt, nierzadko ukazują mężczyznę podczas codziennych sytuacji, w których wykazuje się troską o drugiego człowieka (np. daje w prezencie buty ubogiemu, scala miskę po mleku, którą rozbiła biedna kobieta).
Święty Jan Kanty prezentowany jest wraz ze swoimi głównymi atrybutami:
- toga,
- księga,
- pióro.
- biret,
- lilia.
Przeczytaj też:
