Przesądy związane z ubraniem zmarłego: czego dokładnie dotyczą?
Kiedy nadchodzi trudny moment ostatniego pożegnania, ci, którzy pozostają na ziemi, chcą zrobić wszystko, co w ich mocy, aby godnie pochować bliską ich sercu osobę. Organizowanie uroczystości pogrzebowej to jeden z najważniejszych etapów tego smutnego wydarzenia. Aby pomóc zmarłemu osiągnąć stan spokoju, społeczność wierzących zanosi modlitwy do Boga i świętych, w których prosi się o zbawienie jego duszy. Tradycje katolickie bardzo często mieszają się z ludowymi przesłaniami. Ważną ich częścią są przesądy związane z ubraniem zmarłego. Mogą one dotyczyć bardzo wielu kwestii:
- jak ubrać zmarłego,
- czy można ubrać zmarłego w stare bądź cudze ubrania,
- kto powinien ubrać zmarłą osobę,
- co włożyć do trumny,
- czy można nosić ubrania po zmarłej osobie,
- co zrobić z ubraniami po zmarłej osobie.
Zobacz także:
Ubranie dla zmarłego: co powinno zawierać?
Wśród przesądów związanych z ubraniem zmarłego, najbardziej znany jest ten, który dotyczy jakości, stanu oraz koloru materiału. W wielu polskich rejonach panuje przekonanie, że nieboszczyk powinien zostać ubrany z rzeczy odświętne oraz w ciemnym, a najlepiej czarnym kolorze. Jest to wyraz szacunku dla zmarłego oraz jego ostatniej drogi. Nie powinno się wybierać na tę okoliczność jasnych odcieni, ponieważ mogą być potraktowane jako zniewaga. Osoba nieżyjąca ma ukazać się w królestwie zmarłych w oficjalnej i eleganckiej stylizacji. Mężczyzna może mieć na sobie białą koszulę – to jedyny wyjątek. Ubranie dla zmarłej powinno składać się z eleganckiej sukni bądź dwuczęściowego kompletu.
W dawnych tradycjach ludowych doskonale wiedziano, w co ubrać zmarłą kobietę, która opuściła świat zbyt wcześnie. Jeśli nie była ona mężatką, zakładano jej welon oraz suknię ślubną. Co prawda miały one kolor biały, który nie był zarezerwowany dla zmarłych, jednak w tym przypadku nie stanowiło to problemu. Podobnie było w przypadku młodych mężczyzn – byli oni ubierani w ślubne garnitury z przywiązaną na marynarce białą wstążką. Osoby niezamężne w starszym wieku miały zakładane na głowie dwie chusty – białą od wewnątrz i czarną na zewnątrz. Starsi kawalerowie mieli wkładaną białą chusteczkę do kieszonki marynarki.
Istnieje również niepisana zasada, że nieboszczyk powinien być ubrany w rzeczy nowe. Jeśli pochowa się go w czymś, co nosił za życia, może mieć trudności w opuszczeniu świata żywych. Nigdy nie powinno się oddawać czegoś z własnej szafy – garnituru, sukienki, czy chociażby skarpet. Takie działanie może doprowadzić do nieszczęścia i szybkiej choroby bądź nawet śmierci osoby, która ofiarowała swoje ubranie.
Zobacz również:
Zobacz także:
Ubrania dla zmarłego powinny być nie tylko nowe. Należy unikać również wszelkiego rodzaju pętelek i węzełków wiązanych ręcznie, ponieważ mogą one wskazywać na niedokończone sprawy i trudności zmarłego w przejściu na tamten świat. Przesąd związany z ubraniem zmarłego, który jest kultywowany do dziś w wielu rejonach kraju, dotyczy butów. Oczywiście powinny być nowe i w adekwatnym rozmiarze. Nie powinno się zakładać osobie nieżyjącej butów w zbyt dużym rozmiarze.
Co włożyć do trumny?
Przesąd, który jest kultywowany do dziś w wielu rejonach kraju, dotyczy również rzeczy, które wkłada się do trumny. Podczas pochówku w obrzędzie kościelnym nieboszczyk na ostatnią drogę otrzymuje różaniec oraz książeczkę do nabożeństwa. Powszechnym zwyczajem jest również umieszczenie osobistych przedmiotów, z którymi zmarły był szczególnie związany, na przykład: okularów czy chusty. Nie powinno się za to wkładać żywych kwiatów. Zamiast tego dawniej w trumnie umieszczano zasuszone rośliny i zioła, które zostały zebrane po święcie Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny bądź Bożym Ciele.
Kto powinien ubierać zmarłą osobę?
W dzisiejszych czasach przygotowaniem ciała zmarłego do pochówku bądź kremacji najczęściej zajmują się firmy pogrzebowe. Dawniej jednak ten obowiązek spoczywał na członkach rodziny. Tutaj również był niepisany zwyczaj, który zakładał, że obmywaniem ciała zmarłej kobiety powinna zająć się najstarsza żyjąca przedstawicielka rodu. W przypadku mężczyzn sytuacja była podobna. To zadanie przypadało dla najstarszego z rodziny. W innych zakątkach kraju przygotowanie zmarłego należało po prostu do zadań córki bądź syna. W zależności od tego, czy chodziło o zmarłą matkę, czy ojca.
Zobacz również:
Ubrania po zmarłej osobie – co z nimi zrobić?
Przesądy związane z ubraniem zmarłego dotyczą również tego, co zrobić z pozostawioną przez niego garderobą. Wiele osób zastanawia się gdzie oddać ubrania po zmarłej osobie i kiedy się tym zająć. Według starych ludowych prawideł należy odczekać co najmniej kilka tygodni, zanim zrobi się cokolwiek z przedmiotami osoby nieżyjącej. Wiąże się to z dawnym przekonaniem, że dusza zmarłego niedługo po śmierci nadal nawiedza ziemię, a w szczególności miejsca i ludzi, którzy stanowili integralną część poprzedniego życia.
Ubrania po zmarłej osobie należy spalić – tak głosi jeden ze słowiańskich przesądów. A motywacją do takiego działania jest obawa, że nosząc garderobę nieboszczyka, niejako przywołujemy go z zaświatów i zachęcamy do tego, aby nas odwiedzał.
