Konstelacja to inaczej gwiazdozbiór. Jest określonym układem ciał niebieskich na nieboskłonie. Z ziemskiej perspektywy różne gwiazdozbiory przypominają bardziej lub mniej abstrakcyjne kształty geometryczne. Konstelacje gwiazd dzielą sferę niebieską na mniejsze obszary i pomagają astronomom uporządkować wielką, kosmiczną przestrzeń.
Konstelacje znaków zodiaku: czym są?
W sferze niebieskiej znajduje się aż 88 gwiazdozbiorów – każdy z nich ma swoją nazwę i zajmuje szczególne miejsce w kosmosie. Konstelacje znaków zodiaku to temat niezwykle ciekawy. Jest to gwiezdny zapis wszystkich dwunastu zodiaków i niesamowicie fascynujące widowisko.
Ile jest konstelacji zodiakalnych?
W kole zodiakalnym leży jedynie trzynaście gwiazdozbiorów, zaś samych znaków zodiaku mamy dwanaście. Jak do tego doszło? Trzynastym gwiazdozbiorem zodiakalnym jest Wężownik. Wprawdzie znajduje się on w obrębie zodiakalnego pasu i nachodzi na ekliptykę, ale celowo nie został uwzględniony przez astrologów.
Podział ekliptyki, po której w ciągu roku porusza się Słońce, na 12 równych części to pomysł żyjących 500 lat p.n.e. Babilończyków. Dziś już wiadomo, że Słońce wcale nie przebywa tyle samo czasu w każdym gwiazdozbiorze, ponieważ mają one różne wielkości oraz kształty. Ponadto minęło bardzo wiele czasu, a mapa nieba uległa zmianie. Gwiazdozbiory przesunęły się i nie odpowiadają już astrologicznym znakom zodiaku, które jak wiadomo mają charakter symboliczny. Według astrologów znaki zodiaku łączą się z gwiazdozbiorami w sposób umowny i czerpią od nich swoje nazwy. Z kolei nazwy gwiazdozbiorów to zasługa Sumerów bądź Akadyjczyków, którzy określili to około 4 tys. lat temu.
Zobacz również:
Konstelacje gwiazd: znaki zodiaku ujęte na niebie
Przyjmując założenia starożytnych i ich twierdzenie o pozornym ruchu Słońca na niebie, gwiazdozbiorów zodiakalnych, które dały początek istnieniu znaków zodiaku, jest dwanaście. Są nimi:
Zobacz także:
- Baran (Aries)
- Byk (Taurus)
- Bliźnięta (Gemini)
- Rak (Cancer)
- Lew (Leo)
- Panna (Virgo)
- Waga (Libra)
- Skorpion (Scorpius)
- Strzelec (Sagittarius)
- Koziorożec (Capricornus)
- Wodnik (Aquarius)
- Ryby (Pisces)
Obecnie astronomowie odnoszą się do zmian w Układzie Słonecznym i zaliczają Wężownik do gwiazdozbioru zodiakalnego. Z ich punktu widzenia powód jest bardzo prosty – pozorna wędrówka Słońca nachodzi na tę konstelację.
Znaki zodiaku na niebie: jak wyglądają gwiazdozbiory zodiakalne?
Określają temperament, przedstawiają najważniejsze cechy osobowości i odsłaniają ukryte marzenia i pragnienia – to główne zadanie znaków zodiaku. Konstelacje gwiazd widoczne na niebie są ich kosmicznym przedstawieniem. Mają one określone miejsce na ekliptyce i prezentują fascynujące i wyróżniające się układy.
Gwiazdozbiór Barana
W tej konstelacji umiejscowiony był punk przecięcia ekliptyki, który oznaczał rozpoczęcie astronomicznej wiosny na północnej półkuli. Gwiazdozbiór Barana nie jest aż tak wyraźny i zajmuje trzydzieste dziewiąte miejsce co do wielkości wszystkich gwiazdozbiorów. W Polsce można go zaobserwować podczas jesiennych i zimowych miesięcy. Jego nazwa wiąże się z mitem o skrzydlatym złotym baranie. Do najjaśniej świecących gwiazd zalicza się tutaj: Hamal, Mesarthim i Sheratan. Gwiazdozbiór Barana ułożony na niebie przypomina delikatnie wygiętą pionową linię, przez co może kojarzyć się z łukiem.
Znak zodiaku Byk: konstelacja widoczna w sferze niebieskiej
Konstelacja znaku zodiaku Byka jest umiejscowiona w pobliżu równika niebieskiego. Gwiazdozbiór Byka jest siedemnastym co do wielkości gwiazdozbiorem. W Polsce można zobaczyć go na nieboskłonie od jesieni aż do wiosny. Jest on wyraźny i dobrze dostrzegalny. Gwiazdą, która świeci najmocniej jest Aldebaran – jest to jednocześnie najjaśniejsza gwiazda na niebie. Byk symbolizuje tu jedno z wcieleń Zeusa. Grecki Bóg przybrał je, aby uwieźć Europę. Na niebie gwiazdozbiór ten charakteryzuje się wyrazistym kształtem litery V, która ma nawiązywać do rogów.
Gwiazdozbiór zodiakalny Bliźniąt
W Polsce konstelacja znaku Bliźniąt najlepiej widoczna jest na nocnym niebie w okresie od grudnia do stycznia. Można też obserwować ją w miesiącach jesiennych i wiosennych, choć wtedy nie jest tak wyrazista. Gwiazdozbiór Bliźniąt zajmuje trzydzieste miejsce w rankingu wielkości gwiazdozbiorów. Najbardziej charakterystycznymi gwiazdami są Kastora i Polluksa – w mitologii greckiej byli to bliźnięta. Zostali rozdzieleni przez tragiczną śmierć jednego z nich. Ponownie złączyli się, gdy Zeus umieścił ich na niebie i właśnie w ten sposób powstała ta konstelacja. Łatwo jest ją odszukać z powodu niezwykle charakterystycznego kształtu. Ciała niebieskie w tym gwiazdozbiorze układają się jak dwie postacie przechylone w lewą stronę, które trzymają się za dłonie.
Znak zodiaku Rak: konstelacja
Do grupy dwunastu konstelacji zodiakalnych należy również gwiazdozbiór Raka – trzydziesty pierwszy co do wielkości. Gołym okiem można ujrzeć około 60 tworzących go gwiazd. Obserwacji najlepiej jest dokonać w zimie lub wiosną. Jest to słabo świecąca konstelacja i wiele osób może mieć trudności z tym, aby ją dostrzec. Nazwa pochodzi z mitologii Greckiej i związana jest z Karkinosem – stworem wysłanym przez Herę, który miał pokonać Herkulesa. Aby dostrzec gwiazdozbiór Raka, należy szukać na nieboskłonie kształtu trójkąta bez podstawy. Z jego wierzchołka wyrasta prosta linia.
Konstelacja zodiakalna Lwa
Najlepszym okresem do zaobserwowania konstelacji Lwa na wieczornym niebie jest wiosna. Zajmuje dwunaste miejsce w rankingu wielkości gwiazdozbiorów. Najjaśniejszą gwiazdą jest tu Regulus. Konstelacja Lwa nawiązuje do mitu o dwunastu pracach Herkulesa. Jedną z nich było unicestwienie lwa nękającego mieszkańców niewielkiej miejscowości. Konstelacja ta składa się z jasnych gwiazd i jest bardzo dobrze widoczna. Przyglądając się temu gwiazdozbiorowi, można dostrzec sylwetkę zwierzęcia, którego łeb układa się w literę C, zaś tył określa trójkąt prostokątny.
Gwiazdozbiór Panny
To bardzo dobrze widoczna i duża konstelacja gwiazd, która gromadzi najwięcej galaktyk. Zajmuje drugie miejsce w wielkości wszystkich gwiazdozbiorów obecnych na niebie. Dobrą widoczność osiąga podczas wiosennych miesięcy, szczególnie w maju. Nazwa wiąże się z Demeter, która jest grecką boginią urodzaju, ziemi i płodności. Najjaśniejszą gwiazdą Panny jest Spica. Układ gwiazd przypomina tu trapez, a z każdego z jego kątów wybiegają linie, które kierują się ku górze.
Znaki zodiaku: gwiazdozbiór Wagi
Gwiazdozbiór Wagi upiększa wiosenne i letnie nocne niebo. Jego odnalezienie nie należy jednak do najłatwiejszych zadań. Wszystko przez to, że gwiazdy składające się na tę konstelację są blade i mało wyraźne. To gwiazdozbiór, który jest dwudziestym dziewiątym w rankingu wielkości. Jest znany od czasów starożytnych, a Grecy dostrzegli w jego kształcie szczypce skorpiona. Ułożony na niebie przyjmuje bardzo symetryczny układ. Z trójkątnej podstawy wychodzą dwie linie o zakrzywionych formach.
Konstelacja zodiakalna Skorpiona
Konstelacja Skorpiona zajmuje trzydzieste trzecie miejsce na liście wszystkich gwiazdozbiorów na niebie. Najjaśniej w tym układzie świeci gwiazda o nazwie Antares. A nieuzbrojonym okiem można dostrzec aż sto gwiazd tej konstelacji. W miesiącach letnich i jesiennych w Polsce można dostrzec tylko niektóre z nich. W mitologii greckiej skorpion zadał śmierć Orionowi, którego zgubiła pycha i wyniosłość. Gwiazdozbiór Skorpiona ujęty na niebie przypomina pochyloną literę S. Jej górna część rozgałęzia się i tworzy coś na kształt trójzębu.
Gwiazdozbiór Strzelca
Z obszaru Polski oglądać można gwiazdozbiór Strzelca tylko w wybrane, letnie miesiące, choć i tak nie jest on bardzo dobrze widoczny. Najbardziej charakterystyczną gwiazdą jest tutaj Kaus Australis. Wielkością jest porównywalny do gwiazdozbioru Lwa, co daje mu piętnastą pozycję w rankingu wielkości wszystkich konstelacji gwiezdnych. Niektórym osobom kształtem przypomina imbryk, zaś nazwę zawdzięcza centaurowi. Chodzi o Chirona z greckich mitów.
Znak zodiaku Koziorożec: konstelacja
W grupie konstelacji zodiakalnych znajduje się również gwiazdozbiór Koziorożca. Pośród wszystkich gwiazdozbiorów określonych przez Międzynarodową Unię Astronomiczną zajmuje czterdziestą pozycję. Wśród zodiakalnych gwiazdozbiorów jest najmniejszy, a w Polsce można go ujrzeć na niebie latem. Składa się z bladych gwiazd, a wśród nich najbardziej wyrazistą jest Deneb Algedi. Kształtem przypomina trójkąt. Niektórzy doszukują się w nim również skojarzeń z łbem dużego zwierzęcia z rogami. Według starożytnych Greków jest to postać pół kozła i pół ryby.
Gwiazdozbiór Wodnika
Konstelacja Wodnika jest widoczna w Polsce w okresie jesiennym. Jest to dziesiąty co do wielkości gwiazdozbiór i jednocześnie jeden z najstarszych. Wiąże się z greckim mitem o potopie, który kazał zesłać Zeus. Nie jest łatwo go dostrzec, bo gwiazdy, które go tworzą, nie świecą zbyt jasno. Ciężko stwierdzić, jaki kształt obiera konstelacja Wodnika. Można doszukiwać się tutaj nieregularnych konturów i kształtu zakrzywionej litery E.
Konstelacja zodiakalna: Ryby
Gwiazdy tej konstelacji nie są zbyt jasne, a gołym okiem można dostrzec siedemdziesiąt pięć. W Polsce najlepiej widoczne będą w miesiącach jesiennych. Gwiazdozbiór ten zajmuje czternastą pozycję pośród wszystkich osiemdziesięciu ośmiu gwiazdozbiorów. Najbardziej wyrazistą gwiazdą jest tu Eta Piscium. W mitologii greckiej dwie ryby symbolizowały Afrodytę oraz jej syna Erosa. Szukając tej konstelacji na nieboskłonie, można kierować się tropem, że Ryby wyglądają tutaj jak litera V.
