Życiorys świętego Szczepana męczennika

Święty Szczepan był Żydem, chrześcijaninem i należał do hellenistów. Nic nie wiadomo o jego dzieciństwie i dorastaniu. W Dziejach Apostolskich wspomina się, że tworzył grono siedmiu diakonów, których zadaniem była pomoc potrzebującym i apostołom w głoszeniu Ewangelii. Szczepan nawracał niewierzących, przekonywał do Słowa Bożego, służył ubogim, a podczas swojej duchowej misji, posługiwał się językiem greckim.  

Wśród wierzących określany był słowami „przepełniony Duchem Świętym i czyniący cuda”, a wśród przeciwników Jezusa Chrystusa nazywany bluźniercą, oskarżanym o praktykowanie zakazanych działań – przeciwko Prawu i Świątyni. Szczepan publicznie wyznał Chrystusa, za co poniósł najwyższą karę.

Kogo i czego patronem jest św. Szczepan?

Święty Szczepan uznawany jest za orędownika dobrej śmierci. Patronuje diakonom i czuwa nad końmi. Do męczennika wierni modlą się w przypadku kolki, bólów głowy, kamicy, a duchowni podczas opętania człowieka. Św. Szczepan jest również patronem archidiecezji wiedeńskiej oraz: 

  • kamieniarzy,
  • murarzy,
  • stolarzy,
  • bednarzy,
  • tkaczy,
  • koniuszych,
  • kucharzy,
  • woźniców,
  • stajennych,
  • wielu, polskich miejscowości np. Szczepanowa.

Zobacz też:

Jak i gdzie zginął święty Szczepan?

Życie świętego Szczepana było skoncentrowane na głoszeniu Ewangelii, za co został w około 34 roku postawiony przed Sanhedrynem (Wysoka Rada i najwyższa żydowska instytucja religijna). Podczas rozprawy sądowej nad losami diakona, fałszywi świadkowie negatywnie wypowiadali się o św. Szczepanie. Skazany bronił się, nawiązując do słusznej wiary w Jezusa Chrystusa. Niestety, został wysłuchany, ale oskarżony. 

Wściekli przeciwnicy mężczyzny głoszącego przekonania o boskości Jezusa, wyrzucili go za mury Jerozolimy. Tam dokonano jawnego samosądu (nie było już Piłata, ani nie wybrano jeszcze nowego namiestnika) i zginął śmiercią męczeńską od ukamieniowania przez żydowską społeczność. Świadkiem morderstwa był sam Szaweł, który pilnował szat osób rzucających kamieniami.

Zobacz także:

Dzień św. Szczepana w Polsce

Dzień świętego Szczepana w Kościele katolickim obchodzony jest 26 grudnia (drugi dzień Świąt Bożego Narodzenia). W Kościele prawosławnym w szczególny sposób świętego wspomina się aż cztery razy:

  • 9 stycznia,
  • 17 stycznia,
  • 15 sierpnia,
  • 28 września.

W drugi dzień świąt, w niektórych parafiach zgodnie z tradycją, nadal święci się owies. To również czas, od którego zaczyna się kolędowanie wśród bliskich i znajomych. Dzień św. Szczepana oznacza dzień pełen radości, składania życzeń i obchodzenia różnorodnych tradycji w zależności od danego regionu.

Modlitwy do Świętego Szczepana

Pod koniec grudnia tylko Boże Narodzenie jest świętem nakazanym, co oznacza dla wierzących konieczność uczestnictwa w Mszy Świętej. Drugi Dzień Świąt, czyli św. Szczepana jest w Polsce świętem państwowym – wolnym od szkoły i pracy, mimo to zdecydowana większość katolików uczestniczy w tym dniu w nabożeństwie.

Podczas mszy odmawiane są liczne modlitwy błagalne i dziękczynne do św. Szczepana. 

Krótka modlitwa do św. Szczepana

Boże, spraw, abyśmy mogli naśladować świętego, którego dzisiaj czcimy i nauczyli się miłować naszych wrogów, podobnie jak św. Szczepan, który modlił się za swych prześladowców. Amen.

Przeczytaj także:

Modlitwa o wstawiennictwo do św. Szczepana

Święty Szczepanie, od nieprzyjaciół wiary ukamienowany, za to jedynie, że mądrości twojej, i Duchowi Boskiemu przez Cię mówiącemu, wydołać nie mogli, i sprzeciwić się; przez ten bolesny rodzaj śmierci, proszę cię Święty Męczenniku w Imię Boga, dla któregoś miłości to wycierpiał, daj mi mocno przy honorze Boga mego stawać, i przy cnocie. Chwali Niebo i ziemia tę cnotę twoje, żeś wpośród męczeństwa błagał Boga za nieprzyjaciół swoich, za coś wieńca chwały nieśmiertelnej stał się godnym, wyjednaj mi podobne serce u Chrystusa, alem Jego i ciebie naśladował (naśladowała) w cierpliwości, i w darowaniu krzywd swoim nieprzyjaciołom. Niech w sercu moim nie zemsta, ale miłość Boska mieszka i oto ja ciebie proszę Boże mój po teraźniejszej Kolędzie, abym Cię kochał (kochała), i przekładał (przekładała) nad wszystko, kochał (kochała) bliźnich i nieprzyjaciół. Niech mi kamienie Świętego Szczepana, staną się drogie mi kamieniami żebym się niemi ozdobił (ozdobiła) do królowania z tobą, i z nich w sercu mojemu założył (założyła) fundamenta cnót, któremu bym sobie zasłużył (zasłużyła) mieć Niebo otwarte z Świętym Szczepanem, i wszedł (weszła) do niego na oglądanie wieczne Ciebie Boga mego, Amen.

Relikwie Świętego Szczepana  

Prześladowanie chrześcijan spowodowało, że grób św. Szczepana odkryto dopiero w 415 roku. W miejscu pochówku wzniesiono murowaną bazylikę. Druga świątynia powstała tam, gdzie doszło do zamordowania chrześcijanina.

Szczątki świętego najpierw znalazły się w Jerozolimie, następnie zostały przewiezione do Konstantynopola, aby ostatecznie w 560 roku spocząć w Rzymie w bazylice św. Wawrzyńca.

Ikonografia chrześcijańska – św. Szczepan

W ikonografii chrześcijańskiej święty Szczepan przedstawiany jest jako młody mężczyzna w dalmatyce – szaty liturgiczne diakona. Była to biała tunika z dodatkami o złotym kolorze lub bogata w zdobienia wyrazista tkanina. Wizerunek świętego bardzo często prezentuje scenę z męczeńskiej śmierci św. Szczepana podczas kamieniowania.


fot. św. Szczepan męczennik/ AdobeStock, Adam Ján Figeľ

Głównym atrybutem świętego jest kamień na księdze. Ponadto apostoła wyróżnia:

  • Ewangelia,
  • dalmatyka,
  • gałązka palmowa.