Co to jest kanonizacja?
Kanonizacja to proces, którego celem jest oficjalne uznanie świętości zmarłej osoby. Akt kanonizacji najczęściej występuje po procesie beatyfikacji, dzięki któremu chrześcijanin otrzymuje miano „beatyfikowanego”. Beatyfikacja to pierwszy etap uznania świętości, a kanonizacja oficjalnie zatwierdza publiczny kult świętego i generuje wpis do katalogu zawierającego nazwiska kanonizowanych.
Proces kanonizacji w 6 krokach
Proces kanonizacji może trwać wiele lat, czasami nawet dziesięciolecia, w zależności od dostępności i analizy materiałów, a także trwania weryfikacji cudu.
- Postępowanie diecezjalne – proces kanonizacyjny zazwyczaj rozpoczyna się po procesie beatyfikacji, czyli po przyznaniu statusu osoby błogosławionej. Inicjatywa rozpoczęcia wyższego uznania świętości pochodzi od postulatora.
- Zbieranie dokumentacji – zespół papieski zbiera dodatkowe materiały związane z działalnością pobożnego chrześcijanina i poszukuje dalszych świadectw dotyczących heroiczności cnót kandydata.
- Badanie życia – komisja ds. kanonizacji przeprowadza szczegółowe badania nad życiem, działalnością, a także praktyką duchową kandydata. Członkowie zespołu analizują takie wartości jak np. cnoty, oddanie Bogu, miłość do bliźniego, męczeństwo, ascetyzm i inne aspekty wskazujące na świętość.
- Gromadzenie świadectw i dowodów – podczas procesu zbierane są świadectwa dotyczące wpływu kandydata na innych ludzi, a także dowody związane z cudami i łaskami otrzymanymi za jego wstawiennictwem.
- Uznanie cudu – w przypadku kanonizacji, wymagane jest potwierdzenie kolejnego cudu za przyczyną potencjalnego świętego. Zespół medyczny i teologiczny dokładnie analizuje, a także ocenia autentyczność zjawiska lub zdarzenia, którego nie da się racjonalnie wyjaśnić przez odwołanie do przyczyn naturalnych. Warto dodać, że cud musi być nowy, czyli po ogłoszeniu kandydata błogosławionym.
- Kanonizacja – po przeprowadzeniu wszystkich niezbędnych badań, dokumentacji, a także uzyskaniu pozytywnego werdyktu dotyczącego cudu, papież ogłasza decyzję o kanonizacji. To jednoznaczny moment z oficjalnym uznaniem kandydata za świętego i wprowadzeniem go do kultu Kościoła katolickiego.
Przeczytaj także:
Kto może zostać osobą świętą?
Osoba zgłoszona do procesu kanonizacji musi spełniać kilka kryteriów zgodnie z prawem kanonicznym i tradycją.
- Beatyfikacja – zanim kandydat zostanie kanonizowany, musi najpierw zostać błogosławionym. Beatyfikacja jest krokiem poprzedzającym kanonizację i oznacza, że osoba może być czczona na ograniczonym obszarze (np. w określonym regionie lub przez określoną grupę wiernych).
- Cuda – wymagane są co najmniej dwa cuda przypisywane wstawiennictwu danej osoby, aby osiągnąć oficjalną świętość.
- Chrześcijańskie życie wiary – błogosławiony musi być uznany za kogoś, kto żył życiem głębokiej wiary chrześcijańskiej i wyróżniał się ponadprzeciętnymi cnotami.
- Weryfikacja życia i cnót – należy udowodnić, że kandydat do uzyskania świętości żył w sposób wyróżniający się heroicznymi cnotami wiary, nadziei i miłości.
- Męczeństwo – osoba, która zginęła śmiercią męczeńską za wiarę w Jezusa Chrystusa, może zostać świętą.
Należy pamiętać, że proces kanonizacji ulegał zmianom na przestrzeni wieków i różni się w zależności od konkretnych okoliczności. Kościół katolicki głosi, że świętość jest obecna w życiu wielu ludzi poza kanonizowanymi, a ten proces jest po prostu oficjalnym uznaniem tej godności przez Kościół.
Kto może kanonizować?
Po procesie beatyfikacji i postępowaniu diecezjalnym wszelkie zebrane dokumenty, a także materiały z życia osoby błogosławionej, zostają wysłane do Kongregacji Spraw Kanonizacyjnych w Watykanie. To w Rzymie odbywają się dalsze etapy przyznawania świętości. Ogłoszenie aktu oficjalnego „wyniesienia na ołtarze” i wyznaczenie dnia, od którego można rozpocząć kult świętego na całym świecie, przypada papieżowi – Zwierzchnikowi Kościoła katolickiego.
Kult osoby oficjalnie świętej
W Kościele katolickim kult osoby błogosławionej dotyczy konkretnego regionu, najczęściej miejsc, w których żyła lub działała zmarła osoba. W przypadku kanonizacji oddawanie czci świętemu, obowiązuje na wszystkich katolickich terenach świata.
Zobacz także:
Kult odnosi się do praktyk religijnych lub ceremonii związanych z oddawaniem czci np.:
- modlitwa,
- adoracja,
- nabożeństwo,
- procesja,
- umieszczanie relikwii w świątyniach,
- obieranie imion kanonizowanych jako patronów na bierzmowaniu,
- budowanie kościołów, ołtarzy ku czci zmarłych.
Wierni modlą się do świętych, prosząc o wstawiennictwo przed Bogiem. Wierzą w świętych obcowanie i ufają, że zmarli pomagają w trudnych sytuacjach. Czczenie kanonizowanych chrześcijan jest integralną częścią praktyk religijnych w wielu społecznościach katolickich.
Kanonizacja Jana Pawła II a kult prywatny
Po śmierci papieża Polaka, wierni Kościoła katolickiego nie mieli wątpliwości, że natychmiastowo zasługuje na miano świętego. Jednak tak jak w przypadku poprzedników Jana Pawła II, aby uznać oficjalny kult świętego, najpierw musiał odbyć się proces beatyfikacji, który trwał niecałe 6 lat od śmierci Ojca Świętego (jeden z najkrótszych w historii Kościoła). Dopiero po trzech kolejnych latach papież oficjalnie został uznany świętym.
W tym przypadku warto wspomnieć o tzw. kulcie prywatnym, gdy wierni modlą się w sposób osobisty o wstawiennictwo za pośrednictwem osoby jeszcze nieuznanej za świętą. Taka praktyka jest dozwolona w Kościele katolickim.
Zobacz też:
