W przyszłym roku, niestety, wszystkie sześciolatki będą musiały iść do pierwszej klasy. Wiele osób zastanawia się, czy dzieci sprostają wyzwaniu, jakie postawiło przed nimi ministerstwo edukacji. Zdaniem specjalistów przygotowujących reformę szkolnictwa – zdecydowanie tak. Psycholodzy i pedagodzy są mniejszymi optymistami.

CO POWINIEN UMIEĆ PRZYSZŁY UCZEŃ
Aby maluch mógł rozpocząć naukę w pierwszej klasie, musi osiągnąć dojrzałość szkolną, czyli taki poziom rozwoju, który umożliwi mu podołanie różnym obowiązkom. Nie chodzi tu wcale o umiejętność pisania i czytania, ale o zdolność uważnego słuchania, wykonywania poleceń, myślenia przyczynowo- skutkowego, jak również o umiejętność koncentracji, precyzyjnego operowania kredką czy nożyczkami oraz współpracy z nauczycielem i rówieśnikami. Tymczasem duża liczba sześciolatków nie jest wystarczająco sprawna manualnie, by rozpocząć naukę pisania, a ich rozwój intelektualny nie zawsze idzie w parze z emocjonalnym. Choć większość z nich liczy do 10, to jednak nie wszystkie są w stanie zapanować nad swoimi uczuciami czy współpracować z nauczycielem i kolegami.

DOMOWY SPRAWDZIAN DOJRZAŁOŚCI DZIECKA
Zgodnie z zaleceniem ministra edukacji, w roku szkolnym poprzedzającym pójście dziecka do pierwszej klasy powinno ono przejść test dojrzałości szkolnej, za którego przeprowadzenie odpowiedzialni są nauczyciele wychowania przedszkolnego. Bez względu na to, czy twoja pociecha miała robione takie badanie, czy też nie, możesz sama ją przetestować pod kątem dojrzałości szkolnej. Domowy sprawdzian pomoże ci podjąć decyzję, czy już posłać malca do szkoły i podpowie, jak wspomagać rozwój dziecka przez odpowiednie zabawy i ćwiczenia.

■ Pamięć
Zastanów się, czy twoje dziecko zna na pamięć wierszyki i piosenki, powtarza usłyszane historie lub umie opowiedzieć fabułę bajki, którą obejrzało w telewizji? Jeśli ma z tym problemy, dużo mu czytaj, a potem rozmawiaj z nim o książce. Zadawaj pytania, zachęć, by wymienił imiona bohaterów opowieści itd. W ten sposób sprawdzisz też, czy dziecko słucha ze zrozumieniem i zna znaczenie poszczególnych słów.
■ Koncentracja
Czy twoje dziecko potrafi wysiedzieć w kinie przez półtorej godziny lub wysłuchać całej bajki od początku do końca? Jeśli nie wiesz, sprawdź to, uważnie obserwując malca. Jeżeli ma trudności ze skupieniem się, aby uczyć go tej umiejętności, dawaj mu puzzle, książeczki do kolorowania, wyznaczaj zadania plastyczne (wycinanki, wyklejanki) i obserwuj, czy potrafi się skoncentrować. Ważna dla ciebie będzie również informacja, czy dziecko kończy rozpoczęte przez siebie prace. Jeśli nie – zachęcaj go zawsze do dokończenia rysunku, układanki czy budowanej wieży z klocków.
■ Spostrzegawczość
Każdego dnia malec ma okazję popisać się swoją bystrością. Obserwuj, czy potrafi zauważyć jakąś zmianę, np. nowe firanki w domu lub huśtawki na placu zabaw. Czy zwraca uwagę na to, że np. sąsiad ma taki sam samochód jak wy. Jeśli dziecko nie jest zbyt uważne, podsuwaj mu takie spostrzeżenia. Mów: „Ta dziewczynka ma taką samą łopatkę, jak ty” lub: „Czy pamiętasz, kto w naszej rodzinie ma takiego pieska, jak ten?”.
■ Codzienna wiedza
Dziecko dojrzałe do szkoły musi umieć się przedstawić, powiedzieć, ile ma lat, w jakim mieście mieszka. Aby smyk zdobył ogólną wiedzę, dużo z nim rozmawiaj, opowiadaj mu i zadawaj pytania w rodzaju: jaka pora roku jest teraz, jak ma na imię babcia, jak nazywa się sklep, do którego chodzicie na zakupy? Takie zagadki pozwolą maluchowi lepiej poznać otoczenie i zdobyć podstawowe wiadomości o świecie.
■ Ćwiczenia manualne
Sześciolatek powinien umieć odrysować szablon, połączyć prostą linią kilka punktów, narysować koło i kwadrat, odwzorować prosty szlaczek. Jeśli twój smyk tego nie potrafi, zachęcaj go do rysowania, lepienia z plasteliny. Gimnastykuj jego rączkę, podsuwając mu wycinanki i nożyczki, pozwalając przyszyć guzik. To doskonałe ćwiczenia na koordynację wzrokowo-ruchową.
■ Rozwój emocjonalny i społeczny
Gdy dziecko bawi się w parku lub w domu z kolegą, przyjrzyj się, jak dogaduje się z rówieśnikami. Może wywołuje kłótnie lub jest zbyt uległe w kontaktach z innymi? Taka obserwacja pozwoli ci ocenić nie tylko charakter twojego malucha, ale i jego dojrzałość społeczną i przystosowanie do współżycia w grupie. Jeśli nie jest wystarczająca, zachęcaj go do kontaktów z kolegami i mówienia o swoich emocjach.

Dojrzeć do szkoły
Pierwszy września jeszcze daleko. Jeżeli twój sześciolatek nieco gorzej opanował niektóre wymagane przez szkołę umiejętności, pozostało sporo czasu, aby to zmienić. Wymyślaj dla niego różne nowe, interesujące zadania. Małe dzieci są bardzo ciekawe świata, dzięki czemu błyskawicznie się uczą!

Czy wiesz, że...
Dzieci noszone w chuście lub nosidełkach znacznie rzadziej płaczą i marudzą niż maluszki leżące w wózkach lub łóżeczkach. Dlaczego? Ponieważ bliski kontakt z mamą powoduje, że szybko zaspokajane są wszystkie ich potrzeby.