Ostuda na twarzy – przyczyny
Ostuda na czole, podbródku czy górnej wardze lub tuż ponad nią powstaje w wyniku ekspozycji na promieniowanie UV. Szacuje się, że do najczęściej występujących przyczyn ostudy należą ciąża i antykoncepcja hormonalna (40-50% przypadków). Ponadto, powstawanie przebarwień powodują również:
- predyspozycje genetyczne,
- hormonalna terapia zastępcza,
- obecność pasożytów jelitowych,
- leki światłouczulające, np. antybiotyki z grupy tetracyklin, sulfonamidy, i retinoidy,
- perfumy i dezodoranty światłouczulające,
- niektóre kosmetyki mające w składzie cytryniany lub salicylany,
- popularne zioła, np. dziurawiec lub nagietek,
- substancje stymulujące produkcję testosteronu (w przypadku mężczyzn).
Ostuda ciążowa
Ostuda ma tendencję do nawrotów, jednak melazma ciążowa zwykle należy do przypadłości, które mijają samoistnie, bez konieczności leczenia. Ostuda w ciąży związana jest z zaburzeniami hormonalnymi i podobnie jak melanoderma spowodowana przyjmowaniem hormonów, ustępuje po ustaniu przyczyny, czyli po urodzeniu dziecka, lub zaprzestaniu stosowania hormonalnej terapii zastępczej czy antykoncepcji hormonalnej. Kluczowym elementem profilaktyki zarówno ostudy ciążowej, jak i melazmy ogólnie, jest stosowanie kosmetyków, zwłaszcza kremów o wysokim stopniu ochrony (SPF 50+). Fotoprotekcję należy stosować przez cały rok (okres ciąży), również w pochmurne dni i w pomieszczeniach zamkniętych, ponieważ przebarwienia mogą powstać pod wpływem długotrwałego działania oświetlenia jarzeniowego (np. podczas pracy w biurze). Dlatego osoby będące w grupie ryzyka, powinny stosować fotoprotekcję na co dzień.
Jak się pozbyć ostudy?
Ostuda to choroba, dlatego po pojawieniu się jej objawów, należy zgłosić się do dermatologa. Lekarz może posłużyć się w celu oceny zmian lampą Wooda oraz dermatoskopem. Podczas wizyty zbiera również wywiad dotyczący przyjmowania leków, przebytych chorób oraz liczby ciąż. Następnie ustala sposób leczenia, które zwykle polega na stosowaniu preparatów złuszczających i odbarwiających. W zmianach nasilonych wykorzystuje się odbarwianie za pomocą preparatów na bazie kwasu kojowego lub azaleinowego czy hydrochinonu.
Preparaty odbarwiające stosuje się w terapii skojarzonej z pochodną witaminy A - tretynoiną. Inną uznaną i skuteczną metodą jest złuszczanie (peeling chemiczny) za pomocą wysokich stężeń kwasu trójchlorooctowego lub glikolowego. W terapii duże znaczenie ma ochrona przed promieniowaniem UVA i UVB. Lekarz zwykle zaleca także, jeśli jest to możliwe, odstawienie hormonalnych preparatów antykoncepcyjnych i innych światłouczulających.
Krem na ostudę
Ostuda występuje w czterech postaciach: naskórkowej, skórnej, mieszanej oraz czwartej, nienazwanej, notowanej u osób ze zdecydowanie ciemną karnacją. Leczenie melazmy polega na stosowaniu kremów oraz maści z hydrochinonem, substancją skuteczną w rozjaśnianiu ciemnych przebarwień. Zwykle leki z hydrochinonem stosuje się dwa razy dziennie. Za skuteczne uważa się również dwa preparaty: krem na ostudę Cosmelan, zawierający skoncentrowane składniki aktywne (kwas kojowy, kwas azelainowy, kwas fitowy, arbutyna, witamina C) oraz krem depigmentujący Dermamelan, który bazuje na jeszcze bardziej zróżnicowanych składnikach aktywnych, do których należy również kwas salicylowy.
Mimo obecności tego ostatniego, Dermamelan można stosować niezależnie od ekspozycji na słońce. Niestety, barierą w powszechnym zastosowaniu może być cena obydwu preparatów, która oscyluje około 500 zł za opakowanie o pojemności 30 ml. Stosowanie kremów i maści na ostudę jest najbardziej skuteczne w przypadku ostudy naskórkowej, gdyż pigmenty są najbliżej wierzchnich warstw skóry.
Ostuda – domowe sposoby
Ostuda naskórkowa może zostać zlikwidowana za pomocą sposobów domowych, a w przypadku melazmy skórnej i mieszanej, maseczki przygotowywane na bazie owoców i warzyw wspomogą leczenie bardziej agresywnymi specyfikami. Do najczęściej stosowanych domowych sposobów na przebarwienia należą:
Zobacz także:
- wybielający tonik z cytryny (dwa plasterki cytryny na szklankę wody mineralnej),
- maseczka z sody oczyszczonej (woda mineralna wymieszana z sodą oczyszczoną),
- maseczka z ogórka (ogórek starty na tarce i wzbogacony kilkoma kroplami cytryny).
Sposobem na walkę z przebarwieniami na twarzy są również dostępne w każdej drogerii preparaty zawierające w składzie pochodne witaminy A, kwas azelainowy oraz kwasy owocowe. Warto też sięgnąć po kosmetyki naturalne, które zawierają wyciągi z porzeczki, ogórka, pietruszki czy cytryny. Pomocny będzie również kwas felurowy – składnik wielu roślin (znajduje się np. w nasionach ryżu, owsa, pszenicy czy kawy). Kwas felurowy ma postać jasnożółtego, drobnego proszku i znajduje zastosowanie w kosmetykach anty-aging oraz chroniących przed działaniem promieniowania UV.
Ostuda – najlepsze zabiegi
Ostuda skórna oraz mieszana wymaga zwykle bardziej intensywnej niż domowa kuracji. Działanie leków przepisanych przez dermatologa wspomaga się najczęściej zabiegami kosmetycznymi. Do najbardziej popularnych należą:
- Yellow Peel - jeden z najbardziej skutecznych peelingów chemicznych na twarz. Największą jego zaletą jest długotrwały efekt, który utrzymuje się nawet do 12 miesięcy. Cena zabiegu wynosi około 500 zł,
- Cosmelan, Dermamelan – zabieg z użyciem preparatu Cosmelan (Dermamelan) w postaci maski (nakłada się ją w gabinecie kosmetycznym i po kilku godzinach zmywa w domu). Kurację kontynuuje się używając kremu Cosmelan (Dermamelan). Cena zabiegu wynosi około 1500 zł,
- Mikrodermabrazja – zabieg polega na ścieraniu zewnętrznych warstw naskórka. Jego cena to około 250 zł.
