Co oznaczają białe plamki na paznokciach?

Białe plamki na paznokciach określa się fachowym terminem „leukonychia” powstałym z połączenia dwóch greckich słów: „leuko", czyli biały i „onyx " – paznokieć. Płytka paznokciowa zbudowana jest, podobnie jak włosy, z keratyny. Jej powierzchnię tworzą dachówkowato ułożone, zrogowaciałe keratynocyty. Ich wytrzymałość zależy od przede wszystkim od dostarczanych organizmowi z pożywieniem białek, związków wapnia, cynku, miedzi, żelaza oraz magnezu.

Białe plamki na paznokciach – przyczyny powstawania

Przebarwienia płytki paznokciowej mogą świadczyć o wielu chorobach, jak również o niedoborach składników odżywczych i mineralnych, ale też o uszkodzeniach mechanicznych płytki związanych zwykle z nieprawidłowo wykonywanym manicure. Ze względu na bezpośrednią przyczynę przebarwień rozróżnia się leukonychię prawdziwą, pozorną oraz pseudoleukonychię.

Leukonychia prawdziwa. W tym przypadku białe plamy powstają na skutek uszkodzeń łożyska paznokcia, czyli tkanki znajdującej się bezpośrednio pod płytką paznokciową. Zadaniem łożyska jest podtrzymanie paznokcia i odżywienie go, a przebarwienia w tym przypadku świadczą o niedoborach składników mineralnych i odżywczych lub hiperkalcemii (nadmiarze wapnia w organizmie) wywołanej poważnymi schorzeniami. Białe plamki powstałe na paznokciu mogą być również skutkiem zatrucia metalami ciężkimi, chorób takich jak rumień wielopostaciowy, łuszczyca, łysienie plackowate, ziarnica złośliwa (nowotwór układu limfatycznego), niektóre postaci anemii czy niewydolność nerek.

Pseudoleukonychia. O tej postaci leukonychii mówimy, jeśli bezpośrednią przyczyną powstania białych plam na płytce jest uraz w wyniku wypadku (uderzenie, ściśnięcie) lub nieprawidłowo wykonywane zabiegi kosmetyczne albo stosowane na płytkę paznokciową preparaty niskiej jakości. Zniszczenia płytki paznokcia pojawiają się często również przy łuszczycy oraz grzybicy. Uszkodzenia te również zalicza się do pseudoleukonychii.

Leukonychia pozorna. Z leukonychią pozorną mamy do czynienie, kiedy przebarwienia pojawiają się na skutek uszkodzeń tkanki pod paznokciem. Tego rodzaju zmiany towarzyszą poważnym chorobom nerek, a także anemii czy marskości wątroby.

Białe przebarwienia na paznokciach – niedobory w diecie

Białe plamki na paznokciach mogą być objawem wielu poważnych chorób, jednak zwykle sygnalizują urazy mechaniczne lub stanowią symptomy nieprawidłowej diety. Przyczyną ich powstawania może być niedobór składników odżywczych i mineralnych takich jak:

  • wapń, choć tu należy uważać, ponieważ białe przebarwienia na paznokciach mogą świadczyć zarówno o niedoborze wapnia, jak i jego nadmiarze,
  • cynk,
  • żelazo,
  • potas,
  • magnez,
  • krzem,
  • witaminy (zwykle A i B6),
  • białko.

Zbilansowanie diety to natychmiastowa reakcja na wykwity, jednak kiedy nasz sposób odżywiania oceniamy jako prawidłowy, powinniśmy zgłosić się do lekarza, który najpewniej zaleci badanie krwi. Jest to szczególnie istotne, jeśli nie mamy pewności co do tego, czy przyczyną przebarwień jest nasza dieta, a zwłaszcza w przypadku kiedy mamy wątpliwości co do spożycia wapnia, którego zarówno nadmiar, jak i niedobór objawia się na płytce paznokciowej w taki sam sposób.

Warto wiedzieć, że przyczyną niedoborów składników mineralnych i odżywczych w organizmie może być również obecność pasożytów jelitowych.

Białe kropki na paznokciach – mikrourazy mechaniczne

Białe plamy na paznokciach najczęściej są niegroźne i stanowią jedynie defekt kosmetyczny. Mogą być skutkiem mikrourazów płytki powstałych w wyniku wypadków takich jak uderzenia czy zgniecenia, ale również w związku ze źle wykonanym manicure, czyli:

  • zbyt głębokim wycinaniem skórek,
  • piłowaniem słabej jakości pilniczkiem,
  • stosowaniem niskiej jakości lakieru (z toulenem czy formaldehydem),
  • nieumiejętnym wykonywaniem manicure wymagającego matowienia płytki,
  • nadużywaniem zmywacza do paznokci.

Pielęgnacja paznokci – od wewnątrz i od zewnątrz

Białe plamki na paznokciach zwykle nie znikają bez żadnej interwencji z naszej strony. Ich pojawienie się powinno nas skłonić do przyjrzenia się naszej diecie i wzbogaceniu jej w składniki odżywcze, których dotąd brakowało w spożywanych przez nas posiłkach. Warto zweryfikować również ilość produktów bogatych w wapń i ustalenie, czy nie przyjmujemy go w nadmiernych ilościach. W przypadku wątpliwości, należy zasięgnąć porady lekarza rodzinnego. Trzeba również zweryfikować sposób wykonywania manicure i preparaty, które stosujemy na paznokcie, zwłaszcza te o intensywnym działaniu. Jeśli zwykle manicure robimy same, być może dobrym pomysłem będzie udanie się do kosmetyczki, która oceni stan naszych paznokci i wykona profesjonalny manicure zwykły bez pokrywania płytki lakierem, proponując odpowiednie kosmetyki wspomagające pielęgnację paznokci. Możemy również zdecydować się na manicure japoński, który doskonale regeneruje paznokcie oraz dostarcza im niezbędne składniki, przy okazji zmniejszając nieco przebarwienia. Na czym polega ten rodzaj manicure?

Manicure japoński wykonuje się matowiąc w pierwszym kroku płytkę paznokcia i odsłaniając kanaliki prowadzące do jego wnętrza. Następnie przy pomocy polerki wmasowuje się w niego bazę, czyli pastę będącą połączeniem składników odżywczych (m. in. witaminy A i E, keratyny, pyłku pszczelego oraz krzemionki z Morza Japońskiego). Kolejno nakłada się puder, również za pomocą polerki. Uzyskany efekt jest podobny do rezultatu, jaki otrzymujemy w manicure francuskim (bez białych końcówek). Żeby utrzymał się dłużej i przyniósł widoczną poprawę należy powtórzyć zabieg 3-4 razy w odstępie około 3 tygodni.