Św. Jadwiga Śląska – miłosierna księżna. Nosiła buty, niekoniecznie na stopach
Św. Jadwiga Śląska uczy pobożności, zaangażowania społecznego, ale i pokory oraz dystansu do siebie. Księżna chodziła boso i często w habicie mniszki, aby nie odróżniać się od biednego ludu, co złościło jej męża. Spowiednik kobiety (za namową Henryka I Brodatego) podarował Jadwidze buty, które poprosił, aby nieustannie nosiła. Zawsze słuchała rad kaznodziei, dlatego obuwie zawiesiła na sznurku, a potem na szyi.

W tym artykule:
- Kim była święta Jadwiga Śląska?
- Kogo i czego patronką jest św. Jadwiga Śląska?
- Skrócony życiorys Jadwigi z Bawarii
- Jak i gdzie zmarła Jadwiga Śląska?
- Dokonania Świętej Księżnej Jadwigi
- Dzień św. Jadwigi w Polsce
- Relikwie Jadwigi z Andechs
- Ikonografia chrześcijańska – św. Jadwiga Śląska
Kim była święta Jadwiga Śląska?
Hedwig von Andechs, czyli Jadwiga Śląska urodziła się na zamku w Bawarii i pochodziła z hrabiowskiej rodziny. Przyszła księżna zdobyła wykształcenie w klasztorze benedyktynek w Kitzingen, a następnie rodzice wysłali dziewczynkę na wrocławski dwór Bolesława Wysokiego, gdzie poślubiła syna księcia – Henryka Brodatego. Mąż piął się po szczeblach swojej kariery. Najpierw był księciem śląskim, a następnie księciem Wielkopolski. W 1229 roku trafił do niewoli, z której pomogła wydostać się Bolesławowi jego żona. Niejednokrotnie za namową Jadwigi, książę zmieniał skazanym kary na łagodniejsze np. pomoc przy budowie kościołów i klasztorów.
Jadwiga Śląska była niezwykle pobożną kobietą. Powstało powiedzenie, że: „jedna msza nie zadowoli księżnej”. Święta troszczyła się o potrzeby kościoła, pomagała biednym i odrzuconym, systematycznie otwierała placówki wspierające potrzebujących m.in. wędrowny szpital. Z własnego wyboru prowadziła życie oparte o twarde reguły np. chodziła boso, spała na niewygodnym materacu.
Gdy zmarł jej mąż zamieszkała w klasztorze trzebnickim, jeszcze mocniej angażując się w życie religijne mieszkańców Śląska. Ostatnie lata swojego życia poświęciła modlitwie, postom i umartwianiu.
Kogo i czego patronką jest św. Jadwiga Śląska?
Święta Jadwiga jest przede wszystkim patronką Polski (obok św. Wojciecha oraz św. Stanisława) i historycznego Śląska. Księżna czuwa nad uchodźcami, a także za jej pośrednictwem wierni proszą o pokój oraz pojednanie. W pandemii koronawirusa to święta z Andechs uznana została za pomocną patronkę podczas choroby.
Św. Jadwiga Śląska to również opiekunka miast np. Trzebnica, Berlin, Andechs, Wrocław, Dębica, Nowogrodźcca, Krosno Odrzańskie, a także patronka:
- województwa dolnośląskiego,
- piastów śląskich,
- diecezji w Goerlitz,
- archidiecezji wrocławskiej,
- pojednania polsko-niemieckiego,
- budownictwa sakralnego,
- wielu parafii i kościołów.
Zobacz też:
Święty Jan Ewangelista – ulubiony Apostoł Jezusa. Jest wzorem do naśladowania dla wszystkich wierzących
Święty Jan Ewangelista był jednym z najwierniejszych uczniów Jezusa Chrystusa. To on na Ostatniej Wieczerzy spoczywał na piersi Mistrza. Podczas swojego ewangelicznego życia stał się wzorem do naśladowania dla wszystkich wierzących, a jego Ewangelia przybliża boskość Jezusa Chrystusa jako Syna Boga. Jan Apostoł uważany jest za umiłowanego ucznia Zbawiciela i za promotora kultu Matki Bożej. Jako jedyny z dwunastu wytrwał pod krzyżem Syna Człowieczego.
Skrócony życiorys Jadwigi z Bawarii
Święta Jadwiga Śląska już jako mała dziewczynka wiedziała, że w jej życiu najważniejszy jest Bóg i osoby potrzebujące.
- Jadwiga urodziła się między 1174 a 1180 rokiem (różne źródła – odmienne informacje) w zamku Andechs w Bawarii.
- Rodzicami dziewczynki był hrabia Bertolda VI von Andechs i Agnieszka von Rochlitz z rodu Wettynów.
- Jadwiga uczyła się w klasztorze benedyktynek koło Würzburga, w którym przełożoną była jej siostra.
- W wieku 12 lat poślubiła śląskiego księcia Henryka I Brodatego, z którym miała siedmioro dzieci (Bolesław, Konrad Kędzierzawy, Henryk II Pobożny, Agnieszka, Zofia, Gertruda, Władysław).
- W 1209 roku Jadwiga wraz ze swoim mężem złożyła śluby czystości.
- Przez całe swoje życie księżna pomagała potrzebującym, wykorzystując swój majątek i status społeczny.
Zajmowała się chorymi i wspierała biednych. Jednak jej wysiłki zdecydowanie przekraczały to, co dziś nazywamy działalnością charytatywną. Była to raczej przemyślana polityka społeczna. Nie tylko przy trzebnickim klasztorze leczono chorych. Jak wynika z zachowanych zapisków, Jadwiga odegrała ogromną rolę przy zakładaniu szpitala Świętego Ducha we Wrocławiu. Był to pierwszy tego typu ośrodek w jej księstwie. Stałą opiekę nad chorymi powierzyła augustianom — Ks. Artur Stopka.
- W 1229 roku Jadwiga wyżebrała wolność dla swojego męża z niewoli Konrada Mazowieckiego.
- Henryk – mąż Jadwigi zmarł 19 marca 1238 roku i to wtedy księżna oddała rządy Annie – żonie Henryka Pobożnego.
- 1238 roku Jadwiga złożyła śluby zakonne.
- W 1241 roku podczas ataku Mongołów na Polskę schroniła się w zamku w Krośnie Odrzańskim.
- W aktach kanonizacji stwierdzono 70 cudów za pośrednictwem św. Jadwigi Śląskiej.
Jej postać została dziś nieco przesłonięta przez imienniczkę – św. Jadwigę Królową. Tymczasem księżna śląska Jadwiga przez całe wieki była jedną z najpopularniejszych świętych nie tylko w Polsce i w Niemczech, ale w całej Europie. W jej ukochanej Trzebnicy w dawnym kościele opackim podziw budzi bodaj największy w Europie sarkofag wystawiony kobiecie. Do czasów Jana Pawła II była jedyną kanonizowaną kobietą żyjącą na ziemiach polskich. Już za życia mnich Caesarius pisał o niej: ‘kobieta pod każdym względem czcigodna — Ks. Tomasz Jaklewicz.
Jak i gdzie zmarła Jadwiga Śląska?
Przez 40 lat swojego życia Jadwiga nie żyła jak majętna kobieta: jadła dwa razu dziennie, często pościła, noc poświęcała na modlitwę, stosowała biczowanie. Surowe umartwianie powodowało, że święta stawała się coraz bardziej wykończona.
Św. Jadwiga Śląska zmarła w 1243 roku najprawdopodobniej 14 lub 15 października około godziny 17:00. Przyczyną śmierci była nieznana choroba, która doprowadziła do całkowitego wyniszczenia organizmu. Księżna miała ponad 60 lat, a za miejsce ostatniego jej tchnienia uważa się Trzebnice – miasto, w którym została pochowana.
Dokonania Świętej Księżnej Jadwigi
Jadwiga Śląska została kanonizowana na świętą 26 marca 1267 roku przez papieża Klemensa IV. Święta znana była jako księżna miłosiernego serca: pomagała potrzebującym, obniżała czynsze, chroniła ubogich od kar pieniężnych, odwiedzała chorych, rozdawała swój majątek tam, gdzie najbardziej go potrzebowano. Ponadto:
- prowadziła działalności dobroczynne,
- zorganizowała hospicjum dworskie,
- otworzyła wędrowny szpital dla ubogich, a kolejny dla trędowatych,
- ufundowała liczne kościoły i klasztory np. klasztor sióstr cysterek w Trzebnicy.
Dzień św. Jadwigi w Polsce
Wspomnienie liturgiczne św. Jadwigi Śląskiej odbywa się 16 października. Główna uroczystość w Polsce obchodzona jest w Sanktuarium Świętej Jadwigi Śląskiej (Trzebnica). To w tym dniu od 2010 roku cieszy również Święto Województwa Dolnośląskiego, podczas którego organizowane są różne wydarzenia kulturalne, turystyczne i sportowe.
Krótka modlitwa do św. Jadwigi
Wszechmogący i miłosierny Boże, dzięki Twoim natchnieniom święta Jadwiga usilnie zabiegała o pokój i pełniła dzieła miłosierdzia. Udziel nam swojej łaski, abyśmy za jej przykładem starali się o pokój i zgodę między ludźmi oraz służyli Tobie w cierpiących niedostatek. Amen.
Przeczytaj również:
Święty Franciszek z Asyżu to święty od zwierząt. Porzucił bogactwo i hulaszcze życie. Dlaczego wybrał ubóstwo, czystość oraz posłuszeństwo?
Święty Franciszek poznał życie, w którym nie brakuje pieniędzy, szalonych zabaw i suto zastawionych stołów. Porzucił jednak bogactwo, aby ślubować ubóstwo. Biedaczyna z Asyżu nałożył prostą tunikę i boso ruszył w świat, głosząc o Jezusie Chrystusie. Szybko dołączyli do niego pierwsi naśladowcy. A co było potem? Poznaj życie, w którym post i jałmużna jest na porządku dziennym.
Modlitwa o wstawiennictwo do św. Jadwigi
Jadwigo święta, z cnót swoich przesławna,
Ciebie ma we czci cały naród z dawna,
I za Patronkę przed Bogiem uznaje,
Opiece Twojej poleca swe kraje.
Fundujesz klasztor, zbierasz dziewic grono,
Mieścisz w nim córkę Bogu poświęconą.
I sama biorąc sukienkę zakonną,
Dajesz się Bogu na służbę dozgonną.
W modlitwach, postach byłaś ustawicznych,
Ubogim służąc w potrzebach ich licznych.
Słynęłaś darem proroczym, cudami,
Wstawiaj się, prosim, do Boga za nami.
Boże, co w świętych przedstawiasz nam wzory
Pogardy świata, głębokiej pokory;
Spraw to, abyśmy ich przykładem żyli,
Ciebie kochali, a światem gardzili.
Relikwie Jadwigi z Andechs
Grobowiec św. Jadwigi znajduje się w Bazylice i sanktuarium św. Jadwigi w Trzebnicy. Dopiero w 2010 roku w czasie renowacji sarkofagu, odkryto srebrną szkatułkę, w której dawniej umieszczono relikwie świętej. Ponadto relikwiarze można zobaczyć również w np.:
- głogowskiej kolegiacie,
- parafii rzymskokatolickiej Zmartwychwstania Pańskiego w Wałbrzychu,
- parafii rzymskokatolickiej pw. Męczeństwa Św. Jana Chrzciciela w Grzawi.
Kult świętej dotarł również za granice naszego kraju. Św. Księżna Jadwiga wyjątkowo czczona jest w Niemczech, Czechach, Austrii i na Węgrach. Prus Fryderyk II Wielki (król) ufundował katedrę berlińską św. Jadwigi, w której również można modlić się do relikwii patronki pokoju i pojednania.
Ikonografia chrześcijańska – św. Jadwiga Śląska
W ikonografii chrześcijańskiej księżna ukazywana jest jako młoda, zamężna i piękna kobieta. Św. Jadwigę Śląską zawsze cechuje nieszablonowy strój np. płaszcz książęcy z mitrą, skromny habit cysterski, długa suknia, diadem. Patronka Polski nierzadko trzyma w ręce buty, jednocześnie wyróżniając się nagimi stopami.
Święta Jadwiga Śląska w różnych dziełach sztuki prezentowana jest ze swoimi głównymi atrybutami:
- figurka Maryi,
- różaniec,
- makieta kościoła,
- krzyż,
- księga.

Polecane
„Moja ukochana nosiła zakonne szaty zamiast kwiecistej sukienki. Pragnąłem, by go dla mnie zrzuciła”
„Pomocnica św. Mikołaja rozpaliła mnie do czerwoności. Przez całe Święta marzyłem, by zobaczyć jej bombki”
Mądrości św. Franciszka z Asyżu, które koją duszę. Te cytaty pomagają spojrzeć na życie z innej perspektywy
Św. Jakub Większy – pierwszy apostoł męczennik. Przejdź szlak św. Jakuba i odmień swoje życie
Św. Faustyna Kowalska – apostołka Bożego Miłosierdzia. Prowadziła „Dzienniczek”, o którym dowiedział się cały świat
Św. Maciej Apostoł zastąpił Judasza Iskariotę. Proszony o wstawiennictwo, pomaga niepłodnym małżeństwom
Św. Bazyli Wielki – ojciec wschodniego monastycyzmu. Jeden z twórców dogmatu o Trójcy Świętej
Promocja
Pokazywanie elementów od 1 do 4 z 8
Neuropeptydy w kosmetyczce. Technologia, która zatrzymuje czas
Współpraca reklamowa
Zaproś sztukę do swojego wnętrza z nową linią Velvet ART
Współpraca reklamowa
Jak dobrać damskie buty zimowe do swojego stylu i sylwetki?
Współpraca reklamowa
Wybierz się do Suntago i wypocznij w tropikalnym stylu
Współpraca reklamowa
„Woda opadła, psy zostały” – rusza kampania pomocowa dla bezdomnych zwierząt
Współpraca reklamowa
Blask, ciepło i styl na chłodniejsze dni z SHEIN
Współpraca reklamowa
Blaupunkt świętuje 100-lecie innowacyjnym gramofonem wertykalnym VT100
Współpraca reklamowa