Dzień Jeża, czyli coś więcej, niż zabawne święto

W tym artykule:

1. Kiedy jest Dzień Jeża i o co w nim chodzi?
2. Znaczenie jeży w naturze i dla ludzi
3. Dlaczego jeż to gatunek zagrożony?
4. Jak dbać o jeże?

Dzień Jeża to nie tylko zabawne święto. Te zwierzęta znajdują się u nas pod ochroną, ponieważ są zagrożone wyginięciem i należy zwiększać świadomość społeczeństwa w kwestii dbania o dziką przyrodę. Przyszłość jeży i innych gatunków jest w dużej mierze w naszych rękach i wspólnymi siłami możemy im pomóc. Czytaj dalej i poznaj bliżej te kolczaste stworzenia.

Kiedy jest Dzień Jeża i o co w nim chodzi?

Dzień Jeża, który obchodzimy 10 listopada, czyli jesienią, to wbrew pozorom bardzo ważne święto. Ma na celu zwiększanie świadomości na temat tych pożytecznych zwierząt, ich roli w przyrodzie oraz zagrożeń, z jakimi się zmagają. Te kolczaste stworzenia są niezwykle przydatnie i w naturze, i dla nas - ludzi. Dlatego Światowy Dzień Jeża to doskonała okazja do tego, żeby poznać go bliżej i odkryć metody na udzielenie mu pomocy.

Dzień Jeża w przedszkolu

Świętowanie Dnia Jeża w przedszkolu to świetna inicjatywa, która pozwala uczyć dzieci o tych wyjątkowych zwierzętach oraz zagrożeniach, jakie na nie czyhają. Dzięki temu zwiększamy wrażliwość najmłodszych na przyrodę oraz jej potrzeby, a to może wpływać na chęć dbania o środowisko i jego mieszkańców.

Znaczenie jeży w naturze i dla ludzi

Jeże to stworzenia, które odgrywają ważną rolę w przyrodzie. Dlatego warto o nich pamiętać nie tylko w Światowy Dzień Jeża. Zwierzęta te znacznie przyczyniają się do regulowania liczebności owadów, dbając o równowagę w naturze, ponieważ jest to jeden z głównych elementów ich pożywienia. W ten sposób są też bardzo pożyteczne dla ludzi - zwłaszcza rolników i ogrodników. Zjadają robactwo i ślimaki, które stanowią zagrożenie dla roślin, w tym upraw rolnych, więc ich obecność jest naturalną ochroną przed wieloma szkodnikami. Poza tym jeże przyczyniają się do tzw. aeracji gleby, czyli napowietrzania jej. Często kopią nory, co pozwala na wprowadzenie tlenu do ziemi, a dzięki temu roślinność ma lepsze podłoże do rozrostu.

To, że jeże gustują w owocach to duże wyolbrzymienie. Chociaż kojarzymy z dzieciństwa obrazki, na których te kolczaste zwierzęta wynoszą jabłka czy gruszki na plecach, wcale nie jest to ich ulubione pożywienie. Zdecydowanie wolą owady i ślimaki, choć, zdarzy się czasem, że zjedzą owoc, który znajdą na ziemi.

Dlaczego jeże są gatunkiem zagrożonym?

Niestety jeże stały się w Polsce gatunkiem zagrożonym i często o tym zapominamy, a przecież to my, ludzie, jesteśmy głównym źródłem ich problemów.

• Hałas - kiedy temperatura spada jeże zapadają w sen zimowy, żeby przetrwać mrozy. Niestety życie blisko ludzi sprawia, że niepotrzebnie się wybudzają. Warkot silników samochodów, krzyki czy głośna muzyka nie stwarzają dobrych warunków do hibernacji. Jeśli jeż nie przesypia zimy, zużywa dużo energii i potrzebuje pożywienia, którego o tej porze roku brakuje.
• Samochody - mało kto o tym wie, ale to właśnie jeże należą do głównych ofiar potrąceń przez samochody. Są z reguły dość powolne, więc nie mają szans z rozpędzonym pojazdem. Ponadto samochody pojawiły się na świecie stosunkowo niedawno, więc dla wielu zwierząt wciąż nie kojarzą się z bezpośrednim zagrożeniem, bo nie przypominają drapieżników.
• Wypalanie roślin - mamy w zwyczaju palić stosy liści, gałęzi i traw, ale to właśnie one stanowią domy dla jeży. Te zwierzęta znajdują w nich schronienie przed wiatrem, temperaturą i drapieżnikami, a późną jesienią i zimą nawet w nich śpią. W Polsce mamy możliwość zbierania naturalnych odpadów do worków, które potem są wywożone i powinniśmy z tego korzystać, zamiast wynosić je przed dom i palić.
• Pułapki - amatorzy polowań często zastawiają pułapki na dziką zwierzynę, żeby ułatwić sobie polowanie. Chociaż ich celem są zazwyczaj inne zwierzęta, jeże też czasem wpadają w sidła i tracą w nich życie.

Jak dbać o jeże?

Dzięki takim inicjatywom jak Dzień Jeża zwiększa się świadomość o ryzyku całkowitego wyginięcia tych zwierząt. Są jednak sposoby, które mogą to powstrzymać.

Jeż w ogrodzie

Jeśli spotkasz jeża w swoim ogrodzie, zaopiekuj się nim. Nie chodzi o wzięcie go do domu, bo to zwierzę pod ochroną, ale o zapewnienie mu dobrych warunków na podwórku. Możesz na przykład po grabieniu liści zostawić jeden stos, aby kolczasty przyjaciel mógł się w nim schronić. Jeśli jednak zależy ci na zachowaniu większego porządku, dobrym pomysłem będzie zbudowanie kryjówki dla jeża, na przykład z drewnianej skrzynki, która dobrze wtopi się w otoczenie - ten zwierzak szuka czegoś, co nie rzuca się w oczy, żeby miejsce jego pobytu nie było zbyt oczywiste dla drapieżników.

Jeż w ogrodzie a pies i inne zwierzęta

Wszystkie domowe zwierzęta drapieżne, takie jak pies czy kot wychodzący, stanowią zagrożenie dla jeży i wzajemnie. Jeśli więc posiadasz mięsożernego pupila, lepiej nie zachęcać dzikich zwierząt do zbliżania się do twojego podwórka w poszukiwaniu schronienia lub pożywienia.

Ostrożność na jezdni

Jako kierowcy powinniśmy jeździć ostrożnie i uważać nie tylko na przechodniów, rowerzystów i inne samochody, ale także na zwierzęta. Szczególną uwagę należy zachować zwłaszcza przy lasach, łąkach i osiedlach domów z ogrodami. W tych miejscach jest duża szansa na to, że na ulicę trafi na przykład kot, sarna, dzik, pies, a nawet jeż i inni mieszkańcy tych obszarów.

Czym karmić jeża w ogrodzie?

Jeże w ogrodzie warto dokarmiać, szczególnie w okresie jesienno-zimowym, kiedy brakuje ich naturalnego pożywienia. Pamiętaj jednak, że one potrzebują jedzenia, które pasuje do ich diety. Najlepiej sprawdzi się specjalny pokarm dla jeży, ale nie każdy go ma. Jeśli jesteś kociarą, na pewno masz w domu kocią karmę, którą jeże uwielbiają. Pamiętaj jednak, żeby podać im taką, która nie zawiera ryb lub krowiego mleka. Dobrym pomysłem będzie też poczęstowanie jeża gotowanym mięsem drobiowym. Nie wolno natomiast dokarmiać maluchów, bo one potrzebują specjalnej diety. W sezonie wiosennym i letnim ogranicz żywienie jeży, żeby nie uzależniać ich od siebie i nie odzwyczajać od samodzielnego zdobywania pokarmu.

Jak pomóc jeżowi w potrzebie?

Spotkanego jeża, który jest w potrzebie, nie należy zostawiać samemu sobie. Jaki jeż potrzebuje pomocy?

• aktywny zimą, kiedy powinien hibernować,
• ranny, pogryziony przez inne zwierzę,
• wychudzony i niedożywiony,
• złapany w pułapkę,
• samotny maluch,
• taki, który dziwnie się zachowuje, na przykład jest zbyt spokojny lub drepcze w kółko.

W przypadku jeża, który gdzieś utknął, rodzaj pomocy jest oczywisty - wystarczy pomóc mu się wydostać i sprawdzić, czy nic mu nie jest. Natomiast jeśli coś mu dolega, należy od razu zabrać go do weterynarza lub zawiadomić ośrodek, który zajmuje się pomocą dzikim zwierzętom. Takich miejsc jest mnóstwo, dlatego warto znaleźć najbliższy. Jeśli zdecydujesz się zawieźć jeża do lecznicy, pamiętaj, żeby nie łapać go gołymi rękami - możesz wykorzystać na przykład grube rękawiczki lub stary ręcznik. Do bezpiecznego transportu przyda się karton wyłożony ręcznikiem papierowym.