"W szkole dzieci są szykanowane. Lekarze nie zwracają na to uwagi". Otyłość u dzieci okiem eksperta

Otyłość: jak ją definiujemy?

O otyłości mówimy, kiedy tkanka tłuszczowa przekracza 25% masy ciała u mężczyzn i 30% u kobiet. Otyłość jest przewlekłą chorobą cywilizacyjną i jako taka jest ściśle powiązana ze stylem życia. Wynika z małej ilości ruchu i diety bogatej w wysoko przetworzone produkty. Może być też powiązana z innymi zaburzeniami w organizmie, dlatego chcąc z nią walczyć, ważne jest przeprowadzenie kompleksowych badań.

Otyłość u dzieci w Polsce i na świecie

W Polsce od lat siedemdziesiątych liczba otyłych dzieci się podwoiła. Daje nam to niechlubne miejsce w czołówce innych krajów w Europie. Nie znaczy jednak, że problem dotyczy tylko Polek i Polaków. W wysokorozwiniętych krajach europejskich odsetek dzieci z nadwagą lub otyłością wynosi średnio 15% i stale rośnie. Problem jest również powszechny w Stanach Zjednoczonych. Także kraje rozwijające się jak Brazylia, Meksyk czy Egipt odnotowały w ostatnich latach tendencję wzrostową.

Foto: Getty Images

Małgorzata Leniewicz przyznaje, że pomysł na zorganizowanie kolonii narodził się w 2009 roku. Do centrum medycznego w Karpaczu coraz częściej trafiały dzieci z nadwagą. 11 lat temu zjawisko to nie było tak nagłośnione jak dziś. Rodzice byli zagubieni, a lekarze w większości nie interesowali się problemem.

Otyłość i powiązane choroby

Problemy z wagą u dzieci są szczególnie niebezpieczne. Według badań przeprowadzonych w 2016 roku przez PITNUTS około 10% dzieci w wieku 1-3 lat cierpi na nadwagę, a około 18% zagrożone jest zbyt szybkim przyrostem masy ciała. Problem nie znika w miarę dorastania, wręcz przeciwnie. Dotyczy co trzeciego dziecka w szkołach podstawowych i nawet co piątego nastolatka. Z jakimi problemami może się wiązać?

Foto: Getty Images

Szczególnie groźna jest cukrzyca typu 2 oraz liczne choroby związane z układem krążenia. Wzrasta również ryzyko chorób onkologicznych. To jednak nie wszystko, nadmierna masa ciała obciąża układ kostny, co może skutkować problemami ze stawami i innym i zaburzeniami ortopedycznymi. Obija się również na ogólnej jakości i długości życia. Pewna grupa zaburzeń jest jednak szczególnie niebezpieczna.

Otyłość a psychika dziecka

Choć ruch body positive zdobył wielu zwolenników, wciąż jest czymś, do czego jako społeczeństwo, dorastamy. Problem fat shamingu dotyka zwłaszcza dzieci w wieku szkolnym i nastolatków. Brak akceptacji ze strony rówieśników może negatywnie odbić się na psychice dziecka i prowadzić do licznych zaburzeń nerwowych a nawet depresji.

Foto: Getty Images

Jak pokonać otyłość?

Jak pogodzić to z rosnącą liczbą otyłych dzieci? Kluczem zdaje się odpowiednia edukacja. Rodzice powinni mieć świadomość wpływu diety i sportu na stan zdrowia ich dziecka. Z drugiej strony, ważne, by od najmłodszych lat kształtować odpowiedni nawyki. Kwestia ta jest o tyle ważna, że około 40% otyłych dzieci wyrasta na osoby zmagające się z problemami z wagą lub zaburzeniami odżywiania.

Foto: Getty Images

Małgorzata Leniewicz przyznaje, że w ośrodku duży nacisk kładzie się przede wszystkim na edukację i budowanie zdrowych nawyków. Wszystko odbywa się pod okiem lekarzy, dietetyków i psychodietetyków.

Na koniec obozu przekazujemy materiały, co dalej robić. Jak kontynuować ten proces rozpoczęty u nas. Uczymy dzieci zachowań prozdrowotnych. Rozmawiamy na ten temat z rodzicami. Mówimy jak unikać wpadek żywieniowych, jak zamieniać pewne produkty. Pani dietetyk przygotowuje przykładowe jadłospisy. Jeżeli dziecko potrzebuje indywidualnej opieki, to prowadzone są zajęcia z elementami psychodietetyki.

Edukacja powinna odbywać się również na polu społecznej akceptacji tego zjawiska. Otyłość jest chorobą, a zmagające się z nią dzieci nie powinny być prześladowane. Rozwiązaniem jest zapewnienie im odpowiedniej pomocy. Nie chodzi tylko o naukę zdrowego odżywiania, ale też przede wszystkim o psychiczne wsparcie. Powinniśmy szerzyć świadomość na temat zjawiska otyłości oraz mówić jak z nim walczyć.