Zamek - krótka historia

Zamki spotykamy w każdym elemencie odzieży – najczęściej w spodniach, sukienkach czy kurtkach. To niesamowite, że są z nami już od ponad… 100 lat! W 1917 r.  Gideon Sundbäck opatentował swoją wersję zamka błyskawicznego, którą w bardzo zbliżonej formie znamy do dziś (zamek wynalazł już w 1913 r.). O dziwo, początkowo jego wynalazek nie spotkał się z uznaniem w świecie krawieckim. Popularność zamkom błyskawicznym przyniosła I Wojna Światowa i zamówienie na tysiące zamków błyskawicznych złożone przez armię amerykańską (wykorzystali je do kombinezonów lotniczych oraz kamizelek ratunkowych – dzięki temu odzież można było szybciej założyć i na dodatek była znacznie lżejsza). Po wojnie zamki błyskawiczne na nowo odeszły w niepamięć, by w latach 30. XX wieku zyskać popularność w odzieży codziennej (spodniach, spódnicach, sukienkach). Obecnie na rynku krawieckim znajdziecie szeroki wybór zamków w całej palecie kolorystycznej.

Zamek - podstawowy podział

Zamki możemy podzielić na rozdzielcze i nierozdzielcze. Rozdzielcze to takie, które możecie po prostu rozpiąć na dwie części – mają zastosowanie głównie w bluzach rozpinanych oraz w kurtkach. Nierozdzielcze rozepniecie do pewnego momentu – zakończone będą ogranicznikiem, który uniemożliwia rozpięcie zamka na dwie części. Używane są w spodniach, spódnicach czy sukienkach. W pasmanteriach dostępne są również suwaki rozpinane od góry i od dołu (tzw. dwusuwakowe). Często wszywamy je do kurtek czy śpiworów.

Photo: Archiwum Burdy

Zamki dzielimy również na te bez blokady (non lock) oraz posiadające mechanizm zabezpieczający suwak przed otwarciem zamka (auto lock) – w nich od spodu widoczne są ząbki blokujące, dzięki czemu samoistnie nie rozepnie się rozporek.

PRZECZYTAJ TAKŻE:

Zamek - z czego jest zrobiony?

Zamki możemy również podzielić ze względu na to, z czego zostały wykonane. Do tej grupy zaliczamy:
- zamki metalowe -  charakteryzują się tym, że ząbki zamka oraz języczek suwaka wykonane są z metalu. Występują w różnych wersjach kolorystycznych: złoto, srebro, mosiądz, miedź, nikiel. Najczęściej stosowane są do wszycia rozporka w spodniach, ale również w kurtkach, torebkach czy obuwiu

Zobacz także:

Photo: Archiwum Burdy


- zamki wykonane z tworzywa sztucznego (głównie z plastiku) - zamki kryte, spiralne oraz kostkowe. Ich opis, zastosowanie oraz właściwości znajdziesz poniżej.


Zamek kryty jest najczęściej stosowany w odzieży lekkiej typu sukienki czy spódnice. Jak sama nazwa wskazuje, kiedy jest prawidłowo wszyty, praktycznie go nie widać. By prawidłowo wszyć zamek kryty potrzebna jest specjalna stopka do zamków krytych z rowkami, które umożliwiają szycie bardzo blisko spirali zamka - dzięki temu zamek po zapięciu jest niemalże niewidoczny. Pamiętaj, aby dobierać możliwie najbardziej zbliżony kolor zamka do materiału, z którego szyjesz. Pozwoli to precyzyjnie ukryć zapięcie.

Photo: Archiwum Burdy

RADA: Zamki kryte występują w różnych długościach. Jeśli jednak w swoich zapasach masz zamek kolorem idealnie pasujący do materiału, ale jest za długi – nic straconego! Te zamki w bardzo prosty sposób można skrócić. Wystarczy odmierzyć pożądaną długość, dodać 2 - 3 cm zapasu i przeszyć prostopadle do spirali zamka (kilka razy ściegiem do przodu i do tyłu). Możesz też użyć metalowych zabezpieczeń dostępnych w pasmanteriach.

Zamek spiralny możesz zastosować w większości wyrobów odzieżowych oraz w akcesoriach. Świetne sprawdzi się w kosmetyczkach czy piórnikach, ale również w kurtkach, swetrach itp. Występuje w bardzo bogatej gamie kolorystycznej oraz w różnych długościach. Bardzo często kupując zamek spiralny, spotkasz się z pojęciem kupna "na metry". Oznacza to, że możesz zakupić dowolną długość zamka i samodzielnie założyć na niego suwak. Takie rozwiązanie idealnie sprawdzi się podczas szycia np. pościeli - dostosujesz długość zamka do szerokości kołdry czy poduszki.

Photo: Archiwum Burdy


RADA: Jeśli chcesz sprawnie założyć końcówkę zamka, wystarczy że przytniesz końcówkę taśmy pod skosem i lekko rozchylisz spirale zamka. Górną część końcówki zamka nakładaj od dłuższej końcówki spirali.

Zamek kostkowy, jak sama nazwa wskazuje, składa się z małych kostek, które budową przypominają zamki metalowe, ale ich ząbki wykonane są z tworzywa sztucznego. Ten typ zamka jest dość mało elastyczny, dlatego używa się go głównie w bluzach, kurtkach czy w akcesoriach sportowych.

Photo: Archiwum Burdy


W pasmanteriach znajdziecie także całą gamę zamków ozdobnych. Najczęściej wszywa się je na wierzch materiału, by stanowiły element ozdobny garderoby. Pamiętaj, żeby przed wszyciem każdy typ zamka rozpiąć i zapiąć kilka razy. Pozwoli to sprawdzić, czy na pewno zamek nie jest uszkodzony i dodatkowo go „rozruszać”.

Photo: Archiwum Burdy

ZOBACZ TEŻ: