Trzech Króli: co to za święto?

Święto Objawienia Pańskiego, znane powszechnie pod nazwą Trzech Króli, jest jednym z najstarszych świąt kościelnych. Tego dnia wierni gromadzą się w świątyni i uczestniczą we mszy świętej, wspominając pamiątkę narodzin Jezusa oraz hołdu, który złożyli mu Trzej Mędrcy ze Wschodu. Chrześcijańskie obchody tego święta sięgają IV wieku.  

Co oznacza święto Trzech Króli? To przede wszystkim wspomnienie historii wędrowców, którzy przybyli do Betlejem, prowadzeni przez tajemniczą gwiazdę. Oddali pokłon Mesjaszowi i złożyli mu dary. Święto Objawienia Pańskiego kończy cykl uroczystości, które nawiązują do tematyki Bożego Narodzenia. Tego dnia kościół odnosi się również do innych biblijnych wydarzeń – chrztu Jezusa w Jordanie oraz cudu przemienienia wody w wino w Kanie Galilejskiej.  

Kim byli Trzej Królowie?

Trzej Królowie znani w tradycji religii chrześcijańskiej jako Mędrcy ze Wchodu, którzy przybyli do narodzonego Jezusa, żeby oddać mu pokłon. Kiedy nie mogli odnaleźć drogi do miejsca narodzin Zbawiciela, pomógł im znak na niebie. Zostali skierowani przez Gwiazdę Betlejemską, jak głosi Ewangelia według Mateusza – to właśnie w niej znajduje się jedyna wzmianka o Trzech Królach, a właściwie dokładnej liczby Mędrców nie podano. 

Gdy zaś Jezus narodził się w Betlejem w Judei za panowania króla Heroda, oto Mędrcy ze Wschodu przybyli do Jerozolimy i pytali: "Gdzie jest nowo narodzony król żydowski? Ujrzeliśmy bowiem jego gwiazdę na Wschodzie i przybyliśmy oddać mu pokłon. 

Wtedy Herod przywołał potajemnie Mędrców i wypytał ich dokładnie o czas ukazania się gwiazdy. A kierując ich do Betlejem, rzekł: "Udajcie się tam i wypytujcie starannie o Dziecię, a gdy Je znajdziecie, donieście mi, abym i ja mógł pójść i oddać Mu pokłon". Oni zaś wysłuchawszy króla, ruszyli w drogę. A oto gwiazda, którą widzieli na Wschodzie, szła przed nimi, aż przyszła i zatrzymała się nad miejscem, gdzie było dziecię. Gdy ujrzeli gwiazdę, bardzo się uradowali. Weszli do domu i zobaczyli dziecię z Matką Jego, Maryją; padli na twarz i oddali Mu pokłon. I otworzywszy swe skarby, ofiarowali Mu dary: złoto, kadzidło i mirrę. A otrzymawszy we śnie nakaz, żeby nie wracali do Heroda, inną drogą udali się z powrotem do swojego kraju. 

Zobacz także: 

Trzej Królowie: jakie dary przynieśli?

Trzej Królowie przybywszy do Jezusa ofiarowali mu dary. Co przynieśli Trzej Królowie? Złoto, kadzidło i mirrę. Każde z nich ma swoją symbolikę i odnosi się do narodzonego Zbawiciela. 

Zobacz także:

Dary Trzech Króli i ich znaczenie:  

  • złoto – symbol hojności oznacza wprost królewską godność Jezusa i przysługującą mu władzę. 

  • kadzidło – symbolizuje jego boską naturę i należną mu w związku z tym cześć. 

  • mirra – czyli cenny balsam wykorzystywany między innymi do przygotowania zmarłych do pochówku, oznacza jego człowieczeństwo. 

Złoto to symbol bogactwa, czyli tego, co jest wielkie, co pokazuje, że jesteśmy gotowi temu poświęcić większą uwagę, trud i staranie. Nasze modlitwy mają się wznosić przed Bogiem jak dym kadzidła. Prawdziwe kadzidło jest bardzo kosztowne. Mirra, czyli mieszanina ziół była używana w czasie uroczystości pogrzebowych Pana Jezusa, dlatego jest traktowana dziś jako proroctwo. Wskazuje też na śmiertelność jego człowieczeństwa - mówił franciszkanin, ojciec Eryk Hoppe dla rmf24.pl. 

Nawiązując do darów przyniesionych przez Trzech Króli w kościele w dniu obchodów ich święta, święci się kadzidło i kredę, które wierni mogą zabrać ze sobą do domów. 

Zobacz także: 

Jak nazywają się Trzej Królowie?

Trzej Królowie w Ewangelii Mateusza nie byli wymienieni z imion i tak jak pisałyśmy wcześniej nie było powiedziane, że było ich trzech. Dopiero od VI wieku podaje się imiona trzech Króli: Kacper, Melchior i Baltazar, a uznano je od IX wieku

Skąd przybyli Trzej Królowie? 

Jeden z pisarzy chrześcijańskich uznał 3 Króli jako przedstawicieli trzech kontynentów. Przybyli oni z Europy, Azji i Afryki, stąd powszechnie znany ich wygląd nawiązujący do różnych kultur. 

Co piszemy na drzwiach w Trzech Króli?

W święto Trzech Króli wierni przynoszą z kościoła poświęconą kredę i kadzidło, żeby napisać na drzwiach domów znane od lat inicjały. Z kolei kadzidłem okadzają mieszkania i domy, żeby wygonić z nich złe moce

Chociaż tradycja pisania na drzwiach kredą jest znana od lat, to wielu z nas do tej pory popełnia ten sam błąd i nie wie, co oznacza napis. 

Święto Trzech Króli – napis na drzwiach 

"K + M + B" - takie inicjały pojawiają się najczęściej na drzwiach naszych domów. Wielu myśli, że wzięły się od imion Kacper, Melchior i Baltazar. Nic bardziej mylnego. To skrót od łacińskich słów Christus mansionem benedicat – Niech Chrystus błogosławi (ten) dom.  

To wyraz naszej wiary, znak bożego błogosławieństwa na ten rok.  

Między literami można, ale nie trzeba, wpisywać krzyżyki. Co ważne, to nie są plusy, to symbole krzyża – apelują duchowni do wiernych. 

Zobacz także: 

Czy święto Trzech Króli jest dniem wolnym od pracy?

Święto Trzech Króli w Polsce było do 1960 roku dniem ustawowo wolnym od pracy. Później władza komunistyczna usunęło je z oficjalnego kalendarza razem ze świętem Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny obchodzonym 15 sierpnia. To jednak nie koniec historii święta Trzech Króli. Od kiedy wolne wybory pojawiły się w Polsce, uroczyste obchody powróciły.   

W 1989 roku do kalendarza wróciło święto z połowy sierpnia, zaś święto Trzech Króli musiało poczekać do 24 września 2010 roku, kiedy to "Sejm uchwalił ustawę o zmianie ustawy — Kodeks pracy oraz niektórych innych ustaw, która ponownie ustanawiała Święto Trzech Króli dniem wolnym od pracy." 

Kiedy jest święto Trzech Króli?

Święto Trzech Króli, czyli uroczystość Objawienia Pańskiego jest jednym z najstarszych świąt chrześcijańskich. Obchodzimy je 6 stycznia

W tym roku Trzech Króli wypada w sobotę.  

Czy święto Trzech Króli jest świętem nakazanym?

Prawo kanoniczne określa status święta Trzech Króli. Od kiedy obowiązuje, wierni są zobligowani do tego, aby uczestniczyć w tym dniu we mszy świętej oraz powstrzymać się od wykonywania ciężkich prac. 6 stycznia – Święto Trzech Króli jest świętem nakazanym w kościele katolickim.  

Święto Trzech Króli: tradycje i zwyczaje

  • Orszak Trzech Króli – to jedna z najpopularniejszych tradycji związanych z tym świętem obok pisania na drzwiach kredą. W wielu miastach na ulice wychodzą orszaki i uliczne jasełka. W orszaku biorą udział przebrani za trzech Mędrców ze Wschodu mieszkańcy oraz za inne postacie związane ze świętem. Orszaki przechodzą ulicami miast, śpiewając kolędy i inne pieśni bożonarodzeniowe. Tradycja wywodzi się z polskich jasełek, ale także kolędniczych parad, organizowanych w Hiszpanii czy Meksyku. 

  • Okadzanie mieszkań i domów – przyniesionym z kościoła poświęconym kadzidłem okadza się całe mieszkanie, wyganiając z każdego pomieszczenia złe duchy. Miało to zapewnić ochronę mieszkańcom domów. 

  • Święcenie złotem chorych – ten zwyczaj miał zapewnić chorym uzdrowienie i powrót do sił. 

  • Obdarowywanie prezentami – dzieci kolędując po domach otrzymywali drobne upominki, słodkości czy rogale. 

  • Wybór migdałowego króla – to zabawa sięgająca czasów szlacheckich dworów, popularna we Francji, Anglii, a z czasem i w Polsce. Potrzebne były pierniki lub słodkie rożki. W jednym z nich ukrywano migdał. Osoba, która go odnalazła zostawała królem migdałowym oraz królową migdałową. 

  • Święto Trzech Króli w Niemczech – w tym dniu wolne od pracy mają mieszkańcy tylko trzech landów: Baden-Württemberg, Bayern oraz Sachsen-Anhalt.  

Modlitwa na święto Trzech Króli

Panie Jezu Chryste, którego Trzej Mędrcy jako Dziecię znaleźli w domu i złożyli Mu hołd, który wzrastałeś w domu w Nazarecie przy boku Maryi i świętego Józefa, uświęć i nasz dom swoją obecnością. Niech panuje w nim Twoja miłość, dobroć i czystość. Niech wszyscy tworzymy domowy Kościół, który w tym sanktuarium niech stale składa Ci uwielbienie i chwałę. Niech święte symbole, które znaczymy na drzwiach tego sanktuarium, przypominają nam i tym, którzy będą nas odwiedzać, że jesteśmy domowym Kościołem i za gwiazdą wiary chcemy iść na spotkanie z Tobą, do domu naszego wspólnego Ojca, z którym w jedności Ducha Świętego żyjesz i królujesz przez wszystkie wieki wieków. Amen. 

 

Treść artykułu opublikowana pierwotnie 3 stycznia 2023 roku.