Życiorys świętego Jeremiasza

Imię Jeremiasz oznacza „Niech Jahwe podniesie z upadku”. Chłopiec urodził się w mieście Anatot, około godziny drogi od Jerozolimy. Jeremiasz pochodził z kapłańskiej rodziny, ale sam nigdy nie objął podobnego stanowiska. Wierni poznają świętego już jako dorosłego, uduchowionego proroka. Mężczyzna był człowiekiem o wielu talentach i wykazywał ponadprzeciętne zdolności artystyczne jako: pisarz, poeta, aktor, artysta komediowy.

Jeremiasz twierdził, że jego życie na ziemi było zmarnowane. Mężczyzna miał niski status społeczny, nie posiadał żony i dzieci, żył w ciężkich czasach (wojna, niestabilna władza, podzielony Izrael) i odnosił liczne porażki. 

Jego misja niszczenia (1,10) wcale go nie cieszyła, on wolał budować i pocieszać (por. rozdziały 30-33). Mimo to był przepełniony gniewem Pana (6,11). Ciągłe obwieszczanie ruiny było dla niego przekleństwem. Ludzie szydzili i śmiali się z niego. Słowo Boże było mu niewygodne, paliło jego serce jak ogień, którego nie był w stanie ugasić (20,8n). Jeremiasz buntował się przeciw swojemu powołaniu, nie chciał być prorokiem. Chciał cieszyć się życiem i śmiać z przyjaciółmi (15,17). Pan jednak nie zaakceptował jego buntu przeciw powołaniu i wezwał go do nawrócenia (15,9). Kazał mu być twardym i przygotować się na jeszcze większe cierpienia (12,5). Samotny Jeremiasz trwał więc przy Bogu i przy Jego Słowie. Ono stało się jego jedyną rozkoszą (15,16) i sensem życia. Nawrócony prorok stał się twierdzą nie do zdobycia. (15,20). Pan był przy nim jak potężny niewidoczny wojownik (20,11) — Księga Jeremiasza.

627 p.n.e. to rok, od którego datuje się proroctwa Jeremiasza. Święty swoją działalność prowadził za panowania pięciu królów Judy (Jozjasza, Joachaza, Jojakima, Jojakina, Sedecjasza). Najgłośniej o proroku zrobiło się po śmierci Jozjasza, za panowania jego synów Joachaza i Jojakima. Wtedy Jeremiasz przestrzegał przed bałwochwalstwem i synkretyzmem, czyli teorią łączącą różne – sprzeczne podejścia. W tym czasie proroctwa Jeremiasza budziły skrajne emocje. Szczególnie królom Judy nie podobały się wyznania świętego, dlatego wizjoner został oskarżony o zdradę, karany cieleśnie np. chłostany, pozbawiany prawa wejścia do świątyni, zmuszany do ucieczki. Ponadto niszczono jego twórczość zapisywaną na zwojach.

Chwilowy spokój w życiu świętego Jeremiasza zapanował, gdy na tronie zasiadł król Sedecjasz, czyli człowiek pobożny, ale pozbawiony siły decyzyjnej. Jeremiasz dążył do jedności i uratowania żydowskiego państwa oraz religii za pomocą uległości w stosunku do Babilończyków. Po pewnym czasie jego poglądy zostały ponownie uznane za podstępne i nieuczciwe, co spowodowało, że został strącony do lochu. 

Kogo i czego patronem jest św. Jeremiasz?

Nieoficjalnie św. Jeremiasz został uznany za patrona proroków i prorokowania. Święty czuwa nad ziemią izraelską, uchodźcami, a także pisarzami.

Jak i kiedy zginął prorok Jeremiasz?

Gdy Jerozolima była oblężona przez Babilończyków, święty Jeremiasz przebywał w więzieniu. Został nawet skazany na śmierć przez utopienie w błocie, jednak cudem uratował go obcokrajowiec i ponownie trafił do celi.

Zobacz także:

Po upadku miasta król Babilonii z dynastii chaldejskiej (Nabuchodonozor) ułaskawił Jeremiasza i prorok otrzymał szansę pobytu w Babilonie tzw. „niewola babilońska". Prorok Jeremiasz – ku zdziwieniu wszystkich – postanowił pozostać w Judzie i zająć się życiem religijnym pozostałej, nielicznej ludności.

W kolejnych latach w Judzie wybuchła wojna domowa. Mieszkańcy w obawie przed Babilończykami wyruszyli do Egiptu, zabierając ze sobą Jeremiasza i jego skrybę. Tradycja Kościoła podaje, że święty zginął śmiercią męczeńską przez ukamieniowanie w egipskim Tafnes z rąk swoich rodaków. Jeremiasz zmarł „pogrążony w beznadziei, opłakując religijny i państwowy upadek swojego ludu”. 

Dokonania Jeremiasza z Anatot

Jeremiasz znany jest przede wszystkim jako autor księgi biblijnej św. Jeremiasza oraz twórca Lamentacji i Ksiąg Królewskich. W działaniach literackich proroka wspierał Baruch ben Neriah – niezastąpiony skryba i uczeń. Święty nie tylko przekazywał słowo Boże, ale również dokumentował historię i lirykę, co czyni go jednym z najbardziej wszechstronnych pisarzy Biblii.

Głównym dziełem świętego jest Księga Jeremiasza, w której zapisał swoje proroctwa np.:

  • ostrzegał Izraelitów o zbliżającym się nieszczęściu za grzechy i nieposłuszeństwo;
  • zapowiadał niewolę babilońską jako karę dla narodu izraelskiego;
  • przepowiedział, że po okresie niewoli babilońskiej Izraelici powrócą na swoje ziemie;
  • ogłosił proroctwo o nadejściu Nowego Przymierza – głębszego i bardziej duchowego niż poprzednie zawarte z Izraelitami;
  • przepowiedział odbudowę Jerozolimy i świątyni po okresie niewoli;
  • głosił proroctwo o przyjściu Mesjasza.

Wspomnienie świętego Jeremiasza obchodzone jest 1 maja w Kościele katolickim.

Patriarchowie i prorocy oraz inne postacie Starego Testamentu byli i zawsze będą czczeni jako święci we wszystkich tradycjach liturgicznych Kościoła — Katechizm Kościoła Katolickiego.

Sprawdź też:

Modlitwa świętego z księgi Jeremiasza

Nadziejo Izraela, Panie!

Wszyscy, którzy Cię opuszczają, będą zawstydzeni.

Ci, którzy oddalają się od Ciebie, będą zapisani na ziemi,

bo opuścili źródło żywej wody, <Pana>.

Uzdrów mnie, Panie, bym się stał zdrowym;

ratuj mnie, bym doznał ratunku.

Ty bowiem jesteś moją chlubą.

Oto oni, którzy mi mówią:

«Gdzie jest słowo Boże?

Niechże się wypełni!»

Ale ja nie nalegałem

na Ciebie o nieszczęście,

ani nie pragnąłem dnia zagłady.

Ty wiesz: to, co wyszło z moich ust,

jest zupełnie jawne przed Tobą.

Nie bądź dla mnie postrachem,

Ty, moja ucieczko w dniu nieszczęścia!

Ikonografia chrześcijańska – święty Jeremiasz

W ikonografii chrześcijańskiej św. Jeremiasz przedstawiany jest jako starszy mężczyzna z długą, siwą brodą i włosami o tym samym odcieniu. Mężczyzna najczęściej ukazywany jest w długich szatach ze zwojem w ręku. Artyści często prezentują świętego jako zamyślonego proroka w pozycji siedzącej z głową podpartą o dłonie.   

Przeczytaj również: