Życiorys świętego Jana Chrzciciela

Anioł Gabriel zwiastował narodziny Jana Baptysty (Jana Chrzciciela) kapłanowi Zachariuszowi. Duchowny już wkrótce miał zostać ojcem i tak się stało. Jan urodził się 6–2 p.n.e., około 6 miesięcy przed Jezusem Chrystusem w Ain Karim (7 km od Jerozolimy). Jego matką była do tej pory bezpłodna Elżbieta, krewna Najświętszej Maryi Panny.

Dziecię rosło i umacniało się w duchu i przebywało na miejscach pustynnych aż do czasu ukazania się swego w Izraelu — Ewangelia świętego Łukasza.

Jan został pustelnikiem i poświęcił część życia modlitwie, kontemplacji, a także duchowemu rozwojowi. Tradycja Kościoła podaje, że prawdopodobnie był związany z grupą religijną znaną jako eseni. Podobno również żywił się wyłącznie szarańczą i miodem leśnym. Gdy prorok ukończył 30 lat (według prawa mógł już prowadzić nauki), wyruszył nad rzekę Jordan, aby głosić o Mesjaszu. Jan Chrzciciel odwiedził także tereny Salimu, Betanii i Enonu.

Biblijny prorok podczas swojej apostolskiej drogi:

  • Wskazywał Jezusa za Mesjasza. 
  • Udzielał chrztu z wody, wzywał ludzi do nawrócenia i oczyszczenia ze swoich grzechów poprzez zanurzenie w wodach Jordanu.
  • Przemawiał do tłumów gromadzących się nad brzegiem rzeki, głosząc przyjście Syna Bożego oraz nawołując do zmiany życia i odpowiedniego przygotowania na spotkanie z Mesjaszem.
  • Przekazywał nauki religijne, nauczając ludzi o wartościach chrześcijańskich. 

Kogo i czego patronem jest św. Jan?

Jan Chrzciciel stał się na tyle ważną postacią w dziejach Kościoła, że został patronem wielu miejsc, osób, wydarzeń. Prorok znany jest jako patron trzeźwości i zakonu joannitów. Jan czuwa nad cierpiącymi z powodu epilepsji, abstynentami, skazanymi na śmierć oraz misjonarzami.  

Ponadto święty Jan Chrzciciel patronuje:

  • biednym matkom,
  • właścicielom winnic,
  • zwierzętom domowym,
  • osobom: dziewicom, mnichom, muzykom, tancerzom, pasterzom, kamieniarzom, tkaczom, kuśnierzom, krawcom, kowalom, kominiarzom, murarzom, stolarzom, architektom, rolnikom, pasterzom,
  • miastom: np. Toruń, Wrocław, Chojnice, Bonn, Frankfurt, Florencja,
  • państwom: Niemcy, Austria, Malta, Francja, Holandia, Węgry,
  • archidiecezjom: wrocławska, warszawska,
  • chorym na: padaczkę, nawracającą chrypę, dolegliwości głowy, dysfunkcje dziecięce. 

Jan Baptysta został ogłoszony orędownikiem podczas gradobicia.

Zobacz także:

Jak i kiedy zginął św. Jan Baptysta?

Nauki Jana Chrzciciela wzbudzały ciekawość nie tylko wśród oczekujących na przyjście Mesjasza, ale również pośród przeciwników jego proroctw. Herod II Antypas (władca Galilei) nakazał chrzcicielowi przybyć do zamku, ale Jan, zamiast odpowiadać na pytania władcy, odważnie stwierdził: „Nie wolno ci mieć żony twego brata".

Rozwścieczony i bezwzględny władca Galilei nakazał aresztować buntownika w twierdzy Macheront. Podczas jednego z przyjęć, gdy Herod był już w stanie upojenia alkoholowego, obiecał dać córce Herodiady wszystko, czego zażąda. Młoda kobieta zapragnęła głowy Jana Chrzciciela.

Herod rozkazał ściąć głowę proroka i przynieś ją w misce dla Salome. Ostatni biblijny prorok przed nadejściem Chrystusa zginął około 32 roku w mieście Macheront, mając niewiele ponad 30 lat.

Dokonania świętego Jana

Święty Jan Chrzciciel znany jest przede wszystkim ze swojej misji nawoływania ludzi do nawrócenia i oczyszczania z grzechów poprzez chrzest z wody. Prorok ochrzcił najważniejszą postać w dziejach Kościoła — Jezusa Chrystusa, czyli Syna Bożego i Mesjasza. Jan świadczył przy świadkach, wskazując na Jezusa: „Oto Baranek Boży, który gładzi grzechy świata".

Święty poświęcił życie służbie Bogu i odkrywając nieznaną dotąd prawdę, stał się ważną postacią religijną.

Coście wyszli oglądać na pustyni? (...) Proroka zobaczyć? Tak, powiadam wam, nawet więcej niż proroka. On jest tym, o którym napisano: Oto ja posyłam mego wysłańca przed Tobą, aby Ci przygotował drogę. Zaprawdę powiadam wam: Między narodzonymi z niewiast nie powstał większy od Jana Chrzciciela — Mt 11, 7-11; Łk 7, 24-27.

Sprawdź też:

Dzień św. Jana Chrzciciela w Polsce

Wspomnienie świętego Jana Chrzciciela obchodzone jest 24 czerwca i 29 sierpnia w Kościele katolickim. Pierwsza data związana jest z narodzinami świętego, a druga z jego męczeństwem. W Kościele prawosławnym aż sześciokrotnie odbywają się nabożeństwa ku czci proroka w dniach:

  • 20 stycznia,
  • 9 marca,
  • 7 czerwca,
  • 7 lipca,
  • 11 września,
  • 6 października. 

Podczas wydarzeń związanych z Janem Chrzcicielem, Kościół w szczególny sposób zachęca do głębszej refleksji nad swoim życiem chrześcijańskim i podkreśla wartość chrztu w drodze człowieka do świętości.

Krótka modlitwa do św. Jana Chrzciciela

Witaj, Janie święty, czcigodny Chrzcicielu, godny wyniesienia ponad innych świętych, po Chrystusie i Maryi godny szczególnej czci. Nieustannie wznoś za nami modlitwy do Pana. Amen.

Modlitwa do św. Jana Chrzciciela patrona trzeźwości

Święty Janie Chrzcicielu, który abstynencję praktykowałeś przez całe swoje życie, pomóż, abyśmy w naszej ojczyźnie dożyli czasów, w których alkohol przestanie być symbolem nieszczęść, zmartwień i tragedii. Chroń nas przed grzechem upijania się. Bądź natchnieniem i pomocą dla wszystkich, którzy wyrzekają się napojów alkoholowych dla dobra swoich najbliższych i narodu. Patronie trzeźwości, wzbudź w sercach moich rodaków pragnienie życia bez alkoholu, abyśmy poprzez ich abstynencję osiągnęli trzeźwość całego narodu. Amen.

Ikonografia chrześcijańska – święty Jan Chrzciciel

W ikonografii chrześcijańskiej Jan Baptysta najczęściej przedstawiany jest jako dojrzały mężczyzna z ciemnymi włosami i brodą o tym samym odcieniu. Prorok, który towarzyszył życiu Jezusa Chrystusa, doczekał się wielu wizerunków. Artyści najczęściej ukazują Jana ubranego w skórę zwierzęcą lub płaszcz z wielbłąda, podczas dokonywania chrztu Jezusa Chrystusa nad rzeką Jordan.

W tradycji wschodniej święty nierzadko występuje ze skrzydłami, a ponadto do głównych atrybutów żydowskiego pustelnika można zaliczyć:

  • baranka,
  • krzyż,
  • księgę,
  • muszlę,
  • kielich,
  • naczynie na wodę.

Przeczytaj również: