Sperma, inaczej nazywana nasieniem, to specyficzny rodzaj wydzieliny ludzkiego ciała. Zawiera plemniki zdolne do zapłodnienia, a także szereg innych substancji. Zarówno kolor spermy, jak i jej konsystencja czy zapach mogą stanowić wskazówkę stanu zdrowia mężczyzny.
Sperma - jaki powinien być jej kolor
Sperma, inaczej nazywana nasieniem lub ejakulatem, jest wydzieliną zawierającą od 40 do 600 milionów plemników, w zależności od tego, jak sprawna jest ich produkcja w danym momencie życia mężczyzny. Objętość pojedynczego wytrysku to zwykle 2 - 6 ml spermy. Gdzie powstaje nasienie? Wbrew obiegowym opiniom, w produkcji spermy uczestniczą nie tylko jądra. W procesie udział biorą także najądrze, pęcherzyk nasienny, prostata oraz gruczoły opuszkowo - cewkowe.
Zdrowa sperma ma lekko galaretowatą konsystencję i specyficzną, szaro - białą barwę. Zmiany koloru powinny zawsze stanowić sygnał alarmowy i skłonić mężczyznę do kontaktu z lekarzem. Pod wpływem różnych zaburzeń równowagi organizmu oraz chorób nasienie może stać się czerwonawe, ciemnoszare, brązowe, żółte.
Czerwony, różowy lub brunatny kolor spermy może świadczyć o hematospermii - krwi obecnej w nasieniu. Krew najczęściej pochodzi z gruczoły krokowego i dlatego zmienia kolor spermy. Wbrew pozorom, zwykle nie jest to poważny problem. Krew pochodzi z otarć, uszkodzeń powstałych podczas uprawiania sportu, z pękniętych drobnych naczyń krwionośnych. Żółtawa sperma częściej stanowi powód do niepokoju. Świadczy o tym, że do nasienia przedostaje się mocz, być może wskutek przerostu prostaty. Zielonkawy odcień w połączeniu z pieczeniem podczas oddawania moczu niemal zawsze świadczy o rzeżączce. Zmianę koloru nasienia zawsze warto skonsultować z urologiem.
Sperma - jaki powinien być jej skład?
Sperma składa się nie tylko z plemników. Zawarte w niej składniki tworzą dla komórek rozrodczych optymalne warunki przeżycia, zwiększając tym samym szansę na zapłodnienie. W skład zdrowej spermy oprócz plemników wchodzą też:
- witamina C,
- lipidy,
- aminokwasy,
- prostaglandyny,
- witamina B12,
- testosteron,
- cholesterol,
- potas,
- wapń,
- magnez,
- cynk,
- fruktoza,
- poliaminy i aminy biogenne.
Na uwagę zasługuje bardzo bogaty skład spermy, szczególnie fakt, jak wiele występuje w niej pierwiastków. Proporcje różnych składników zależą od trybu życia, diety i innych czynników. Nadmiar cukru w spermie (fruktozy) może wpływać na jej obniżoną jakość i mniejszą zdolność plemników do zapłodnienia.
Sperma - właściwości
Sperma wykazuje określone właściwości, zmienne w zależności od różnych czynników (stan zdrowia, wiek, styl życia, odżywianie). Nie licząc koloru, należą do nich przede wszystkim smak, zapach oraz konsystencja. Zapach i smak spermy bardzo często zmieniają się pod wpływem diety. Zmiana zapachu na intensywny i nieprzyjemny świadczy zwykle o infekcji bakteryjnej i wymaga konsultacji ze specjalistą. Za podstawowy smak spermy odpowiadają poliaminy oraz aminy biogenne, stanowiące część jej składu. Z kolei pH nasienia powinno być lekko kwaśne i wynosić około 7,2. Godną uwagi cechą nasienia jest jego konsystencja - nie powinna być zbyt gęsta i zawiesista. Taki stan może świadczyć między innymi o odwodnieniu. Towarzyszy także zmniejszonej produkcji testosteronu.
Zobacz także:
Spożywanie spermy ma dobroczynny wpływ?
Sperma to wydzielina ludzkiego ciała, wokół której zebrało się mnóstwo potocznych przekonań. Niektóre z nich znajdują odzwierciedlenie w nauce, inne nie. Z pewnością męskie nasienie nie stanowi cudownego leku na żadną chorobę ani niezrównanego kosmetyku, choć właściwości spermy budzą zainteresowanie producentów z branży kosmetycznej. Przyczyną jest zawartość aminy o nazwie spermina, mającej silne właściwości przeciwzapalne.
Spożywanie spermy nie wiąże się z żadnymi negatywnymi skutkami dla zdrowia. Warto jednak zaznaczyć, że brak jest wiarygodnych dowodów na jej dobroczynny wpływ na zdrowie. Wprawdzie sperma zawiera wiele składników mineralnych, jednak ich zawartość jest zbyt mała, by mogła realnie, pozytywnie wpływać na zdrowie spożywającej ją osoby. Co więcej, około 12% ludzi wykazuje różne nasilenie uczulenia na spermę, które przejawia się reakcjami skórnymi, a w skrajnych przypadkach nawet wstrząsem anafilaktycznym.
Badanie nasienia - jak wygląda i ile kosztuje?
Spermę można przebadać, by przekonać się, jaka jest jej jakość i wnioskować na podstawie wyników o stanie zdrowia mężczyzny. Badanie nasienia jest zlecane w diagnostyce niepłodności mężczyzn jako podstawowa metoda diagnostyczna. Można wykonać zarówno analizę podstawową (liczba i budowa plemników), jak i rozszerzoną (spermiogram). Osobne badanie stanowi posiew nasienia - analiza bakteriologiczna, wykonywana przy podejrzeniu infekcji (na przykład gdy sperma zmienia kolor na zielonkawy lub wydziela bardzo nieprzyjemny zapach).
Aby prawidłowo przygotować się na badanie spermy, należy przez 3 - 5 dni wstrzymać się od współżycia oraz spożywania alkoholu. Samo pobranie nasienia odbywa się w specjalnym pokoju obok gabinetu lekarza. Próbka nie powinna być transportowana z domu pacjenta, ponieważ trwa to zbyt długo. Aby wyniki i interpretacja były możliwie trafne, pacjent powinien poinformować lekarza o wszystkich chorobach i przyjmowanych lekach. Nie powinno się też pobierać spermy do badania w trakcie trwającej infekcji.
Jeśli zalecane jest badanie nasienia cena nie stanowi zwykle znaczącej przeszkody. W prywatnych klinikach rzadko przekracza 250 zł za rozszerzony pakiet, a podstawowe badania można wykonać już za kilkadziesiąt złotych.
Bank spermy - jak działa i gdzie można go znaleźć?
Spermę można także oddać w banku spermy. Takie instytucje działają pod ścisłą kontrolą i umożliwiają zajście w ciążę kobietom, które z różnych przyczyn nie mogą lub nie chcą mieć dziecka z partnerem. Z banków spermy korzystają między innymi pary, w których występuje problem męskiej niepłodności, lub mężczyzna poddaje się leczeniu obniżającemu jakość nasienia. Dawca spermy oddaje swoje nasienie honorowo, czyli nieodpłatnie - zwracane są jedynie koszty podróży.
Bank spermy działa zgodnie z ustalonymi procedurami, by upewnić się, że w jego zasobach znajduje się jedynie pełnowartościowe nasienie. Jak znaleźć bank spermy i sprawdzić, jakie są warunki zostania dawcą? Warto skontaktować się z renomowaną kliniką leczenia niepłodności, która pokieruje potencjalnego dawcę pod odpowiedni adres. W Polsce kwestia dawstwa nasienia wciąż nie jest całkowicie uregulowana prawnie.
Dawca nasienia - kto może nim zostać?
Sperma z banku nasienia stanowi szansę na zapłodnienie i ciążę dla wielu kobiet i par, nie powinno więc dziwić, że potencjalni dawcy nasienia są poddawani procedurom kwalifikującym. Dawca nasienia musi być mężczyzną zdrowym, w wieku poniżej 35 lat, z wykształceniem co najmniej średnim. Potencjalnych dawców nie powinny dziwić pytania o wagę, wzrost, notowanie koloru włosów i oczu. Dawca musi także poddać się badaniom krwi oraz wymazu z cewki moczowej. Jeśli dawca okaże się zdrowy, może oddać nasienie. Choć w Polsce nie reguluje tego ogólnokrajowe prawo, w praktyce dawca spermy pozostaje anonimowy.
