Poród w domu - przygotowanie i przeciwskazania

Porod w domu wymaga dużej ilości przygotowań oraz czasu. Aby uzyskać kwalifikację do porodu domowego, ciąża musi przebiegać bez żadnych komplikacji - matka oraz dziecko muszą być w 100 proc. zdrowe. Dodatkowymi czynnikami, które mogą uniemożliwić przeprowadzenie porodu w domu, są:

  • choroby związane z ciążą (np. choroba cukrzycowa),
  • ciąża mnoga,
  • powikłania ciążowe w przeszłości (poronienia, przedwczesne narodziny itp.),
  • przeprowadzone w przeszłości zabiegi ginekologiczne, które mogą mieć jakikolwiek wpływ na utrudnienie przebiegu porodu,
  • choroby matki (np. problemy z sercem).

Wstępną kwalifikację do porodu wydaje lekarz ginekolog prowadzący ciążę. Ważne, by nic przed nim nie zatajać - chodzi tu przede wszystkim o zdrowie i życie matki oraz maluszka!

Aby dobrze przygotować się do porodu domowego, wcale nie musisz zadbać o odpowiednie wyposażenie ani specjalistyczny sprzęt. Najważniejsze jest Twoje poczucie bezpieczeństwa, zaufanie do własnego ciała oraz posiadanie osoby, która wesprze Cie w tym momencie (najlepiej, by był to mąż lub partner, choć nie jest to wymagane).

Jak więc dobrze przygotować się do porodu w domu?

  • Wybór położnej - gdy Twój lekarz ginekolog udzieli Ci kwalifikacji do porodu w domu, nie oznacza to, że możesz przeprowadzić go sama. Stajesz wtedy przed jednym z najważniejszych wyborów - kto będzie towarzyszył Ci w czasie porodu domowego oraz pomoże Twojemu maleństwu przyjść na świat.
    Podczas wyboru położnej kieruj się nie tylko jej kwalifikacjami, ale również sympatią - będziesz spędzać z nią bardzo dużo czasu jeszcze przed porodem, dobrze zatem, żebyście się polubiły.
  • Ułożenie planu porodu - gdy zdecydujesz się już na konkretną osobę, ważne jest, by zaplanować wszystkie szczegóły razem z nią. Położne specjalizujące się w porodach domowych mają zazwyczaj duże doświadczenie - podpowiedzą Ci, do jakiego lekarza się zwrócić i w jakim czasie, kiedy podać szczepionki, gdzie złożyć odpowiednie dokumenty. Położna poinformuje Cie także o zakresie usług, jakie oferuje - od tego, jaki sprzęt przyniesie ze sobą do informacji, czy pobierze od noworodka krew po urodzeniu.
  • Szkoła rodzenia - to absolutna podstawa w przypadku porodu domowego. W szkole rodzenia poznasz lepiej swoje ciało i staniesz się bardziej świadoma swojej fizjonomii, co doda Ci pewności siebie przy porodzie. Oprócz tego, nauczysz się także, jak prawidłowo oddychać w czasie porodu, jakie pozycje mogą być dla Ciebie wygodne oraz jak rozciągać ciało przed samym porodem, by go sobie ułatwić.
  • Przygotowanie domu - gdy zapewnisz już sobie odpowiednią opiekę, możesz zająć się przygotowaniem domu do przyjścia dziecka na świat. Nie oznacza to, że musisz szorować każdy kąt i pozbyć się mebli - wręcz przeciwnie! Będąc już w ciąży, przespaceruj się po domu i wybierz jeden pokój, w którym czujesz się bezpiecznie (możesz również przećwiczyć "na sucho" różne pozycje porodowe). Posprzątaj go na tydzień przed porodem oraz zabezpiecz łóżko - najlepiej w tym celu sprawdzą się podkłady medyczne.
  • Wyposażenie domu - przy porodzie domowym nie potrzebujesz żadnego specjalistycznego sprzętu - ten przynosi ze sobą położna. Warto natomiast, by oprócz pieluszek, mleka oraz kremów na wyposażeniu znalazło się parę innych rzeczy, takich jak: podkłady medyczne, duże podpaski lub pieluchy dla dorosłych, kilka ręczników (najlepiej frotte - mogą one zostać zniszczone w trakcie porodu), pieluchy tetrowe, niewielka miska na łożysko, gaziki jałowe, spirytus salicylowy oraz duży worek na śmieci.
    Oprócz wyposażenia okołoporodowego zadbaj również o to, by w domu znajdowało się coś do jedzenia oraz do picia - najlepiej, by nie wymagało długiego czasu przygotowania. W ten sposób będziesz spokojna o wszystkie osoby obecne w domu i będziesz mogła skoncentrować się wyłącznie na dziecku.
  • Bądź gotowa na podróż do szpitala - w trakcie porodów domowych zdarzają się komplikacje - choć należą one do rzadkości, trzeba je również brać pod uwagę. Aby uniknąć stresu, gdy sytuacja wymknie się spod kontroli, spakuj wcześniej torbę z wszystkimi rzeczami potrzebnymi do szpitala. Upewnij się także, że w razie potrzeby samochód jest zatankowany i sprawny technicznie, a kierowca gotów do jazdy.
  • Skontaktuj się z lekarzem - po porodzie domowym konieczne jest, by w ciągu pierwszych kilku dni życia (a najlepiej pierwszych 24 godzin) maleństwo obejrzał oraz przebadał lekarz - najlepiej pediatra lub neonatolog. Aby więc nie stresować się dodatkowo po porodzie, skontaktuj się z nim wcześniej i ustal sposób działania - np. że gdy dojdzie do porodu, Twój mąż poinformuje go o tym fakcie i ustali termin wizyty.

Zobacz też: Depresja i stany lękowe po porodzie. Co się dzieje w głowie kobiety?

Jak wywołać poród w domu?

Ciąża trwa 40 tygodni - po tym czasie samoistnie powinien nastąpić poród. Jeśli po upływie kilku dni od wyznaczonego terminu poród wciąż nie następuje, jest on wywoływany farmakologicznie - za pomocą kroplówki z oksytocyną. Jednak w przypadku porodu w domu sprawa ma się zupełnie inaczej - nie są dostępne żadne lekarstwa bez recepty, które mogą wywołać skurcze macicy. Możesz jednak działać wcześniej, wspierając się naturalnymi metodami.

Przede wszystkim by mówić o wywołaniu lub przyspieszeniu porodu, ciąża musi mieć minimum 38 tygodni - przed tym terminem jest to niebezpieczne dla zdrowia maleństwa. Istnieje kilka naturalnych metod, które pomogą Ci przyspieszyć poród - jednak faworytem wciąż jest aktywność fizyczna.

Zobacz także:

Zobacz też: Porody rodzinne wznowione - nowe wytyczne

Jak przyśpieszyć poród?

Długie spacery (najlepiej w rejonach, gdzie w razie potrzeby uzyskasz pomoc innych ludzi), joga oraz basen są wręcz zalecanym rodzajem aktywności dla kobiet ciężarnych. Sport pomoże Ci nie tylko w przyspieszeniu przyjścia na świat maluszka, ale ułatwi również sam poród. Biodra kobiet aktywnych fizycznie chętniej współpracują podczas rodzenia, a mięśnie regenerują się szybciej.

Kolejną aktywnością, która pomoże w wywołaniu porodu jest seks. W czasie stosunku płciowego (zwłaszcza podczas orgazmu) do organizmu kobiety uwalniana jest oksytocyna - czyli hormon wywołujący skurcze macicy (ten sam, który podawany jest dożylnie w szpitalu).

Zobacz też: Co to jest poród francuski?

Jak odebrać poród w domu?

Poród w domu powinien odbywać się pod nadzorem osoby przeszkolonej i posiadającej medyczne doświadczenie - co jednak w sytuacji, jeśli osoba taka nie zdąży na czas? Warto wiedzieć, jak wyglądają poszczególne etapy porodu - w ten sposób zarówno Ty, jak i Twój partner, unikniecie zbędnego stresu.

Pierwszym i podstawowym krokiem jest higiena - czyli umycie rąk aż po łokcie i założenie gumowych rękawiczek. W międzyczasie ułóż się w wygodnej pozycji do porodu. Ważna jest kontrola częstotliwości skurczów - im częstsze, tym bliżej rozwiązania.

Gdy skurcze następują często, ważna jest obecność drugiej osoby - będzie ona informować Cię, kiedy należy przeć (pomiędzy skurczami, nigdy w trakcie). Będzie ona także pomagać dziecku wydostać się na świat - wspierać główkę przy wychodzeniu, odbierać dziecko oraz układać je na Twojej piersi. Druga osoba ma także za zadanie przyjąć poród łożyska, a następnie dokładnie je obejrzeć - jeśli nie będzie w całości, będziesz musiała udać się do szpitala w celu wyczyszczenia dróg rodnych.

Zadaniem partnera lub osoby pomagającej przy porodzie będzie także udrożnienie dróg oddechowych maluszka (oczyszczenie ze śluzu), a po urodzeniu łożyska - odcięcie pępowiny. Pamiętaj jednak, że jeśli masz taką możliwość, postaraj się by przy porodzie mieć opiekę medyczną - położnej lub lekarza. Tylko ich obecność gwarantuje odpowiednio szybką reakcję w razie powikłań, co przekłada się na Twój większy komfort psychiczny podczas porodu.

Co jest potrzebne po porodzie w domu?

Najważniejszy jest spokój zarówno matki, jak i dziecka - dlatego po porodzie domowym najlepiej wstrzymać się z przyjmowaniem gości na kilka dni. Wyjątkiem są lekarze - pediatra lub neonatolog powinny zbadać maluszka jak najszybciej, najlepiej do 24 godzin po porodzie.

Po upływie 48 godzin noworodek powinien mieć zrobione testy przesiewowe - w tym celu musi zostać pobrana krew z boku jego pięty. Może się tym zająć położna, która towarzyszyła Ci podczas porodu - oczywiście, jeśli oferuje takie usługi. Warto ustalić to wcześniej - jeśli Twoja położna nie wykonuje takiego pobrania krwi, należy skontaktować się z położną środowiskową, przydzieloną do Twojego rejonu (to należy do jej obowiązków, więc musi się zjawić, gdy zajdzie taka potrzeba). Pamiętaj jednak, że położna środowiskowa musi wcześniej posiadać informację o planowanym porodzie domowym - warto więc skontaktować się z nią nawet miesiąc przed planowanym porodem.

Poród w domu - ile kosztuje?

Choć porody domowe w Europie stanowią około 40 proc. całości, w Polsce wciąż nie są tak popularne. Urodzenie dziecka w domu nie jest - w przeciwieństwie do porodu szpitalnego - refundowane przez NFZ. Oznacza to, że zarówno za opiekę położnej, szkołę rodzenia oraz późniejsze wizyty lekarzy musisz zapłacić z własnej kieszeni.

Koszt porodu waha się w zależności od miejsca - jednak zwykle jest to kwota w granicach 2500-3500 zł.

Zobacz też: Kalkulator ciąży i porodu