Niejadek - jakie przejawia zachowanie?
Niejadek to dziecko, najczęściej w wieku około 2-3 lat, które regularnie i uparcie odmawia jedzenia czegokolwiek. Tym określeniem często opisuje się też dzieci, które przepadają za spożywaniem konkretnych produktów, np. warzyw lub owoców.
Zachowanie niejadka w głównej mierze polega na buntowaniu się przeciwko zjedzeniu obiadu, śniadania czy kolacji. Często dziecko po kilku kęsach oświadcza, że nie jest już głodne i nie będzie dalej jeść. Zdarza się wówczas, że opiekunowie zmuszają dziecko do dokończenia posiłku. Denerwują się na niejadka, potęgując stresującą sytuację. Specjaliści zaznaczają jednak, że nie jest to dobre rozwiązanie, a taka eskalacja może prowadzić do trwałej niechęci dziecka do jedzenia.
Czasem dzieci, określane mianem niejadków jedzą jedynie kilka wybranych produktów spożywczych. Nie wynika to jednak z zaburzeń odżywania. Świadczy to raczej o pewnych zmianach, jakie zachodzą w dziecku, w tym o zmianie upodobań smakowych.
Niejadek - przyczyny
Niejadek to dziecko, które nie chce jeść posiłków, zjada ich niewielkie ilości lub odmawia spożywania konkretnych produktów. Przyczyną nie zawsze jednak są zaburzenia odżywiania. Często u podstaw zachowania dziecka niejadka leżą błędy żywieniowe oraz nieprawidłowe podejście rodziców i najbliższego otoczenia dziecka.
Dziecko niejadek nie robi nikomu na złość. Warto o tym powiedzieć na samym początku. Wielu rodziców bowiem postrzega odmowę jedzenia jako formę buntu lub fanaberii i próbuje na siłę zmusić malucha do spożycia posiłku. To z kolei może prowadzić do neofobii, czyli strachu przed jedzeniem i związanym z nim stresem.
Jedną z najczęstszych przyczyn tego, że niejadek odmawia spożywania głównych posiłków jest podjadanie. Jogurciki, chrupki, słodycze czy ciasteczka, a nawet słodzone napoje, spożywane przez malucha między posiłkami mogą prowadzić do tego, że dziecko notorycznie czuje się syte. Wszelkie tego typu przekąski dostarczają do organizmu dziecka duże ilości węglowodoanów pod postacią cukrów. To z kolei przekłada się na uczucie sytości i zasłodzenia.
Poza tym unikanie przez dziecko niejadka konkretnych potraw może wynikać z błędów podczas wprowadzania ich do jadłospisu. Maluszek nie zna proponowanego mu produktu i kilkukrotnie odmawia jego spożycia, więc rodzice uznają, że go nie lubi. Zdaniem ekspertów jest to błąd, ponieważ niejadek powinien być zachęcany do spróbowania nowego smaku nawet kilkanaście razy w ciągu miesiąca.
Zobacz także:
Często przyczyną tego, że niejadek odmawia zjedzenia obiadu czy śniadania jest nie tyle smak, co konsystencja potrawy. Zbyt lub za mało rozdrobnione warzywa, za twarde mięso czy papka zamiast płatków zniechęcają dziecko do ich zjedzenia.
Niejadek - co zrobić?
Jedzenie stanowi dla organizmu dziecka najważniejsze źródło składników, wspomagających budowę ich ciała oraz jego rozwój. Bardzo istotne jest więc, by dziecko jadło odpowiednie ilości warzyw, owoców oraz białek. Jakie są sprawdzone sposoby na niejadka? Co zrobić z dzieckiem niejadkiem?
Pierwszą rzeczą, którą należy zrobić, jest eliminacja z diety dziecka niejadka wszelkich słodkich oraz niezdrowych przekąsek. Cukier dostarcza do dziecka jedynie puste kalorie, najczęściej bez żadnych dodatkowych składników odżywczych. Sprawia on również, że szybko pojawia się uczucie nasycenia, szczególnie gdy mowa o malutkich, dziecięcych brzuszkach. W prasie specjalistycznej pojawiają się też opinie, że przyjmowanie dużej ilości cukru obniża przyswajalność witamin i minerałów.
Ważne jest także to, aby regularnie zachęcać dziecko do próbowania nowych smaków. Sposobem na niejadka jest metoda łączenia czegoś starego i nowego. Polega ona na tym, by do lubianej przez dziecka potrawy dorzucić nowe składnik. Dzięki temu niejadek prędzej będzie w stanie przyjąć i zaakceptować nowy smak.
Istotne jest również to, by potrawy, które podajemy dziecku, były estetyczne i ładnie prezentowały się na talerzu. Dla dzieci, a zwłaszcza niejadków, bardzo ważne jest to, by jedzenie wyglądało zachęcająco. W innym przypadku po prostu odmówią jego spożycia. Możesz również użyć swojej kreatywności i przygotować posiłek z polotem, tworząc z jedzenia buźki, zwierzątka, roślinki itp. Dzięki temu śniadanie lub obiad kojarzyć będzie się z czymś przyjemnym i zabawnym, na co dziecko będzie czekać.
Ostatecznie czasami warto odpuścić i zaufać swojemu niejadkowi. Chwilowa zmiana diety nie odbije się w drastyczny sposób na jego rozwoju. Istotne jest jedynie, by zdrowe posiłki nie były zastępowane np. fast foodami czy ciastkami.
Świetnym sposobem na niejadka jest również zaangażowanie go w planowanie i przygotowywanie potraw. Pozwól mu wybrać ulubione warzywa oraz mięso, zaplanuj razem z nim listę zakupów i wybierzcie się razem do sklepu. Dziecko niejadek, które bierze czynny udział w procesie tworzenia obiadu, chętniej spróbuje swojego "dzieła".
Niejadek - czego nie robić?
Niejadek to dziecko, które z jakiegoś powodu nie chce jeść posiłków lub zjada jedynie ich niewielką część. Najczęściej powodem jest po prostu przekarmienie, niedostosowanie porcji do możliwości dziecka lub stres. Czego nie robić, mając niejadka w domu?
Przede wszystkim warto przyjąć zasadę "nic na siłę". Pamiętaj, że każdy człowiek ma w swoim organizmie mechanizmy, zapewniające mu przetrwanie i chroniące przed śmiercią głodową.
Podobnie jest w przypadku twojego dziecka. Jeśli poczuje ono głód, przyjdzie i poprosi o jedzenie lub samo sięgnie po to, co znajdzie się pod ręką. Pamiętaj, by nigdy nie zmuszać niejadka do konsumpcji za pomocą prośby, groźby czy przekupstwa, ponieważ to tylko spotęguje jego negatywne odczucia względem jedzenia.
Kolejną z istotnych dla rodziców dziecka niejadka porad jest to, by nie stosować przysmaków zastępczych. Jeśli dziecko ma świadomość, że i tak dostanie ciastko, sok i paczkę chipsów to po co ma zjadać zdrowy obiad? Podkarmianie dziecka przed lub po obiedzie, tak "by tylko coś zjadło" to duży błąd. Pamiętaj, twoje dziecko nigdy świadomie się nie zagłodzi, dlatego nie musisz się o to martwić.
Niejadek - pomysły na posiłki
Niejadek w domu to dla rodziców duże wyzwanie. To na nich spoczywa odpowiedzialność za przygotowanie dla dziecka ciekawych, a jednocześnie zdrowych posiłków. Jak przygotować coś, co będzie idealne dla niejadka? Co zrobić, aby dziecko jadło?
Dobrym pomysłem będzie połączenie zdrowych warzyw i owoców z czymś, co dziecko bardzo lubi. Przykładowo, podane na surowo brokuły mogą spotkać się z dezaprobatą. Wymieszanie ich z sosem i zaserwowanie z makaronem mogą przypaść niejadkowi do gustu.
Warto dbać o to, by na talerzu znajdowały się przynajmniej trzy różne kolory. Jeśli twoje dziecko nie lubi smaku warzyw, warto nieco je podgotować i podać w innej formie. Możesz na przykład przygotować risotto z kurczakiem, papryką, kukurydzą oraz fasolką szparagową. W ten sposób nie tylko nadasz daniu intensywnych barw, ale zniwelujesz również surowy smak warzyw.
Jakie potrawy niejadki jedzą najchętniej? Jest to kwestia bardzo indywidualna, zależna od tego, co twoje dziecko lubi. Jeśli twoje dziecko wzbrania się przed zjadaniem surowych i gotowanych warzyw, możesz zastąpić je owocami o niskim indeksie glikemicznym. Są to między innymi gruszki, maliny, jagody, jeżyny, czereśnie, mandarynki, morele i pomarańcze.
Przepisy na dania dla niejadka
Zdrowe i kolorowe spaghetti
Składniki:
- makaron spaghetti,
- filet z piersi kurczaka,
- papryka,
- kukurydza,
- cukinia,
- pomidory w puszce lub passata,
- szczypta soli,
- bazylia.
Przygotowanie:
W osobnym garnku ugotuj niewielką ilość makaronu spaghetti. Na patelni podsmaż kurczaka razem z pokrojonymi w kostkę papryką oraz cukinią. Gdy warzywa i mięso się zrumienią, wlej pomidory z puszki lub passatę i dodaj szczyptę soli, bazylię oraz kukurydzę. Gotuj sos przez około pięć minut, po czym połącz z makaronem na talerzu.
Naleśniki z uśmiechem
Składniki:
- 1 szklanka mąki pszennej,
- 2 jajka,
- szklanka mleka,
- pół szklanki wody,
- szczypta soli,
- olej do smażenia,
- jogurt naturalny,
- owoce: truskawki, jagody, maliny, kiwi, banan.
Przygotowanie:
Połącz ze sobą w misce wszystkie składniki oprócz owoców i dokładnie zmiksuj. Naleśniki usmaż na oleju na złoty kolor. Ważne jest, by były one mniej więcej wielkości spodeczka pod filiżankę. Następnie za pomocą jogurtu naturalnego "namaluj" na nich oczy, nos oraz uśmiech, po czym udekoruj każdą część "twarzy" owocami.
