Na czym polega chorobliwa zazdrość?

Zazdrość jest uczuciem, które w mniejszym lub większym zakresie dotyczy każdego z nas. Choć zazdrość jest zazwyczaj postrzegana negatywnie, to w łagodniejszych formach bywa ona niekiedy stymulująca – zazdrość motywuje nas na przykład do pracy nad sobą i uczciwej rywalizacji. Może też być zdrowym odruchem na realne zagrożenie.

Chorobliwa zazdrość w związku bywa jednak poważniejszym problemem. Gdy partner przejawia zachowania świadczące o obsesyjnej zazdrości, staje się trudny we wspólnym życiu. Chora zazdrość, polegająca na nieustannym podejrzewaniu partnera o zdradę i kontrolowaniu różnych sfer jego życia, potrafi zniszczyć związek. Podkopuje ona wzajemne zaufanie, stając się szczególnie uciążliwa dla osoby, która nie ma złych intencji, a jest wciąż traktowana jako potencjalny zdrajca. 

Chora zazdrość w związku często kończy się rozstaniem – zwłaszcza, jeśli osoba zazdrosna nie kontroluje swoich zachowań i nie chce podjąć pracy nad sobą. Dlatego ważne jest, aby umieć rozpoznać objawy chorobliwej zazdrości i odpowiednio reagować w przypadku ich wystąpienia.

Objawy chorobliwej zazdrości

Oznaki chorobliwej zazdrości mogą być bardzo zróżnicowane. Ich wspólnym podłożem jest nieustanne przekonanie, że nasz partner nas zdradza lub planuje zdradę i chce od nas odejść. Przekonanie to zwykle nie ma realnych podstaw. Mimo to osoba zazdrosna podejrzewa partnera o złe intencje, dlatego chce kontrolować różne sfery jego życia, aby nie dopuścić do zdrady lub udowodnić sobie, że do zdrady już doszło. 

Partner podejrzewany o zdradę będzie pod ciągłą obserwacją, a we wspólnych rozmowach temat zdrady będzie pojawiał się wielokrotnie – czasami wprost, a w innych wypadkach np. w postaci mniej bezpośrednich aluzji. Obsesja zazdrości będzie przejawiała się także w próbie ograniczania wolności partnera, izolowaniu go od innych osób, stosowaniu szantażu emocjonalnego czy ciągłych oskarżeniach pod jego adresem. 

Zazdrość w związku, o ile występuje w łagodnych formach, bywa korzystna dla pielęgnowania wzajemnych relacji. Jednak w sytuacji, gdy przybiera patologiczną postać, może skutkować wieloma trudnościami, a nawet rozstaniem. 

Zobacz także:

Czym skutkuje patologiczna zazdrość?

Chora zazdrość potrafi zniszczyć każdy związek. Jest wyniszczająca zarówno dla osoby dotkniętej tą przypadłością, jak i dla drugiego partnera, który musi zmagać się z ciągłymi oskarżeniami i licznymi przejawami ingerowania w swoje życie osobiste. 

Patologiczna zazdrość prowadzi do wielu konfliktów i kłótni. Podkopuje wzajemne zaufanie i sprawia, że trudniej o szczerość i otwartość w związku. Izoluje też partnerów, którzy z czasem nie potrafią już znaleźć wspólnej płaszczyzny porozumienia.

Osoba, pozostająca wciąż pod presją jako sprawca rzekomej zdrady, może w końcu nie wytrzymać narastających trudności i podjąć decyzję o rozstaniu. Niekiedy nie udaje się już później odbudować związku, zwłaszcza, jeśli oznaki chorobliwej zazdrości nie ustają, a osoba dotknięta tym problemem nie pracuje nad swoimi emocjami. 

Jak radzić sobie z chorobliwą zazdrością?

Jak opanować zazdrość? Czy leczenie zazdrości bywa skuteczne? Opinie ekspertów są tutaj zgodne – możemy skutecznie radzić sobie z chorobliwą zazdrością, o ile uświadomimy sobie istotę problemu i będziemy chcieli pracować nad tym, aby przynajmniej ograniczyć przejawy zazdrości. 

Drogą do tego jest przede wszystkim uświadomienie sobie źródła problemów. Chorobliwa zazdrość dotyka zwykle osoby o niskim poczuciu własnej wartości, niepewne związku, a nawet własnych uczuć względem partnera. Kompleksy i niestabilność emocjonalna stanowią grunt dla rozwinięcia takich zachowań, które mogą mieć cechy patologicznej zazdrości. 

Praca nad samooceną jest więc jednym z czynników, które mogą pomóc w radzeniu sobie z chorobliwą zazdrością. Oczywiście, nie należy też zapominać o szczerych rozmowach z partnerem – informowanie go o naszych trudnościach czy wątpliwościach może nam pomóc, a wsparcie z jego strony będzie motywowało nas do dalszej pracy nad sobą. 

W przypadku chorobliwej zazdrości zaleca się czasami pracę z terapeutą. Jest tak zwłaszcza wówczas, gdy zazdrość przybiera bardzo zaawansowaną, patologiczną postać (syndrom Otella), która rujnuje życie osoby nią dotkniętej i jej partnera. Współpraca z psychologiem bywa wówczas skutecznym rozwiązaniem – zwłaszcza, jeśli jest nawiązana stosunkowo wcześnie, a problemy z chorobliwą zazdrością nie trwają już od wielu lat. Zaleca się zatem, aby w przypadku wystąpienia objawów chorobliwej zazdrości podjąć jak najszybciej pracę nad własnymi emocjami, a w razie braku poprawy – zasięgnąć pomocy u specjalisty.

Czy zazdrość w związku może być dobra?

Zazdrość nie musi towarzyszyć każdemu związkowi. W łagodniejszych postaciach jest ona jednak elementem wielu relacji. Zazdrość bywa często czynnikiem pozytywnie stymulującym życie partnerów. Świadczy bowiem o ich przywiązaniu do siebie, może też pobudzać do nieustannej pracy nad sobą i potrzebie pogłębiania wzajemnych relacji. 

Uczucie zazdrości może pojawiać się na różnych etapach związku i dotykać zarówno młodsze, jak i bardziej doświadczone pary. Istotne jest, aby poczucie zazdrości nie zaczęło dominować w naszym życiu i nie rządziło relacjami z drugą osobą.

Jeśli zauważymy, że zbyt często - nie mając ku temu racjonalnych podstaw - podejrzewamy partnera o zdradę i jesteśmy głęboko zaniepokojeni, gdy nie możemy kontrolować pewnych sfer jego prywatnego życia, to znak, że zazdrość przybiera niewłaściwą, groźną dla związku postać. Warto wówczas odpowiednio reagować, aby nie dopuścić do dalszego rozwoju chorobliwej zazdrości, która może skutecznie utrudnić nam życie osobiste i zniszczyć relację z drugą osobą.