Choć wcześniej dowodzono, że rządowy pomysł 500 plus wyrządza więcej szkody niż pożytku, najnowsze analizy dowodzą, że sytuacja ma się zgoła odmiennie. Badania przeprowadzone przez GUS wskazują, że rządowe wsparcie wpływa pozytywnie na życie zawodowe rodziców wspierających się programem. Ponad 76 tys. ankietowanych pobierających świadczenie wskazuje, jakoby pod wpływem 500 plus podjęło pracę, a kolejne 75 tysięcy było trakcie jej poszukiwań. W tym samym czasie jedynie 33 tysiące zrezygnowało z zatrudnienia, a 34 tysiące zaprzestało dalszych poszukiwań. Co więcej, zmiana sytuacji zawodowej na lepsze miała dotyczyć w znaczniej mierze kobiet – prawie 300 tysięcy z nich tak właśnie zadeklarowało, podczas gdy grupa mężczyzn doświadczająca podobnych zmian miała być pięciokrotnie mniejsza (ok 50 tysięcy).
500 plus – faktycznie wpływa na aktywność zawodową kobiet?
Stąd o krok do stwierdzenia, że wbrew wcześniejszym, wyważonym i popartym twardymi danymi ocenom, program wcale nie przyczynił się do wzrostu bezrobocia w Polsce. Minister rodziny, pracy i polityki społecznej Elżbieta Rafalska ogłasza nawet przełom w postrzeganiu tego rozwiązania.
Cień dezaktywizacji wisi nad 500 plus niezasłużenie. Choć od jakiegoś czasu było wiadomo, że program miał wpływ na życie zawodowe ok. 300 tys. osób, to nikomu nie przyszło do głowy, że sporą część tej grupy pieniądze zachęciły do podjęcia zatrudnienia.
Z czego to wynika? Niektóre źródła wskazują, że aktywizacja zawodowa kobiet miałaby mieć związek z tym, że dzięki 500 plus więcej rodziców mogło „pozwolić sobie na pracę” przez zapewnienie dzieciom opieki. Przy przeciążonych żłobkach i braku ofert taniej opieki w domu 500 plus miało być czynnikiem kluczowym.
Trudno jednak nie wziąć tych analiz z lekkim przymrużeniem oka. Dotychczasowe badania niezmiennie wskazują na coś całkiem innego, a najnowsze, jak komentują eksperci, to tylko entuzjazm na wyrost mający odwrócić uwagę od zmian w polityce 500 plus, które zapowiedziała minister Rafalska i faktu, że wbrew założeniom, w Polsce przychodzi na świat coraz mniej dzieci.
500 plus - planowane zmiany
Zgodnie z zapowiedzią minister, już wkrótce rodzice samotnie wychowujący dziecko, którzy podejmą pracę i otrzymają za nią minimalną pensję i tak nie będą mogli pobierać zasiłku. Dotychczas warunkiem przyznania świadczenia był dochód na jednego członka rodziny nieprzekraczający 800 zł, ale w tym roku najniższa stawka krajowa wzrośnie o 100 zł (i będzie wynosić 2250 zł), a tym samym przekroczy kryterium dochodowe, a samotni rodzice stracą prawo do pobierania 500 plus na swego jedynaka.
To jednak odbędzie się w dłuższej perspektywie, jako że przy przyznawaniu zasiłku 500 plus w okresie 2018/19 będą brane pod uwagę dochody z poprzedniego roku. Faktyczne zmiany więc dotkną rodziców dopiero w okresie świadczeniowym 2020/2021 (właśnie wtedy wejdą w życie zmiany zapowiadane przez Rafalską). Póki co więc beneficjenci programu 500 plus mogą spać spokojnie.
