Gdy osiągniesz odpowiedni wiek, masz wymagany staż pracy i twoje składki w ZUS-ie są w porządku, możesz pomyśleć o zakończeniu aktywności zawodowej. O przejście na wcześniejszą emeryturę mogą ubiegać się:
1 osoby urodzone przed 1 stycznia 1949 roku
● kobieta – jeśli ukończyła 55 lat i ma co najmniej 30-letni staż ubezpieczeniowy (jeśli jest całkowicie niezdolna do pracy, wystarczy 20 lat stażu)
● mężczyzna – jeśli ukończy 60 lat i ma co najmniej 35-letni staż ubezpieczeniowy (wystarczy 25 lat, jeśli został uznany za całkowicie niezdolnego do pracy)
● osoba, która osiągnęła wymagany wiek i staż ubezpieczeniowy i oprócz zatrudnienia na etacie pracowała także na umowę zlecenie, umowę agencyjną lub prowadziła działalność gospodarczą. Dodatkowy warunek: – musi wykazać, że w okresie ostatnich 2 lat przed przejściem na emeryturę (jeśli korzystała w tym czasie z ubezpieczeń społecznych) pozostawała w stosunku pracy przez co najmniej 6 miesięcy. W dniu zgłoszenia wniosku o wcześniejszą emeryturę może być bezrobotna, pobierać rentę z tytułu niezdolności do pracy albo rodzinną. Niezależnie od tego, kiedy osoby uprawnione złożą wniosek o emeryturę, otrzymają to świadczenie na tzw. starych zasadach. Podstawą wyliczenia emerytury są w ich przypadku jedynie składki zgromadzone w ZUS-ie.
2 osoby urodzone w latach 1949 – 1953
zarówno mężczyźni, jak i kobiety – jeśli warunki wymagane w punkcie 1. spełnili do 31 grudnia 2008 roku. Całkowita niezdolność do pracy musi zostać stwierdzona najpóźniej do 31 grudnia 2008 roku, ale orzeczenie o niej może zostać wydane później.
3 osoby urodzone po 31 grudnia 1948 roku
jeśli osiągnęły odpowiedni wiek (55 lat – kobiety oraz 60 lat – mężczyźni) i 15 lat przepracowały w szczególnych warunkach, czyli mi.in. w takich zawodach jak: górnik, hutnik, odlewnik, ceramik, strażak, rybak morski, stoczniowiec, nurek, marynarz dalekomorski, personel pokładowy samolotów, garbarz, tancerz zawodowy, drwal i kowal. A także zawodach o szczególnym charakterze (m.in. pilot, instruktor lotniczy, maszynista kolejowy, kierowca autobusu, ratownik medyczny, górski, morski, chemiczny i górniczy, strażak, nauczyciel, wychowawca w placówkach specjalnych, opiekun pacjentów w domach dla przewlekle chorych i chorych psychicznie, lekarz anestezjolog i pielęgniarka anestezjologiczna. Powinny też mieć staż ubezpieczeniowy wynoszący co najmniej 20 lat dla kobiet i co najmniej 25 lat dla mężczyzn i mieć rozwiązany stosunek pracy. Ich emerytura będzie obliczona albo na podstawie starych zasad (wyłącznie składki w ZUS-ie), albo na podstawie mieszanych zasad (jeśli przystąpiły do otwartego funduszu emerytalnego). Mieszany system oznacza, że w tym roku 80 proc. wysokości emerytury będzie obliczone na podstawie stażu pracy i zarobków w wybranym przez pracownika okresie, a 20 proc. – na podstawie składek zgromadzonych zarówno w ZUS-ie, jak i w otwartym funduszu emerytalnym. Proporcje będą się zmieniać tak, by w roku 2013 (gdy kobiety z tej grupy osiągną normalny wiek emerytalny) 80 proc. wymiaru świadczenia było obliczone na podstawie składek zgromadzonych w otwartym funduszu emerytalnym, a 20 proc. na podstawie składek zusowskich. Ten, kto nie skorzysta z wcześniejszej emerytury i będzie pracował nadal, po osiągnięciu powszechnego wieku emerytalnego będzie mógł wybrać, czy woli stary, czy nowy system naliczania emerytury.
