Jak jeść pałeczkami: krok 1
Restauracje, szczególnie te oferujące kuchnię azjatycką na wynos, stosują zwykle jeden rodzaj pałeczek – bambusowe pałeczki jednorazowe, które są ze sobą złączone i przed rozpoczęciem posiłku trzeba je rozdzielić w miejscu nacięcia. Takie pałeczki są bardzo dobre do rozpoczęcia nauki posługiwania się nimi – ich względna szorstkość pomaga utrzymać potrawę i ułatwia jedzenie.
Nauka jedzenia pałeczkami – czym się je w Chinach, a czym w Japonii? Popularne, złączone ze sobą bambusowe pałeczki jednorazowe nazywane są w Japonii waribashi (wari to po japońsku „złamać”, „rozdzielić”). Na ogół zamawiając posiłek kuchni azjatyckiej otrzymamy do niego właśnie pałeczki japońskie – o długości pomiędzy 18-20 cm i ostro zakończone. Chińskie pałeczki, które określa się mianem kuai-zi, czyli szybcy, mali koledzy, są nieco dłuższe (około 23 – 25 cm), o przekroju prostokątnym oraz tępym zakończeniu.
Pałeczki wytwarza się z różnych materiałów – porcelany, kości słoniowej, nefrytu, jadeitu, metalu czy plastiku. Mogą być bardzo drogie, albo przeciwnie, tanie, jak te najbardziej popularne, jednorazowe z drewna czy bambusa.
Jak się je pałeczkami – zaczynamy naukę. Jak trzymać pałeczki do sushi? Czy spożywając ryż z warzywami posługujemy się nimi inaczej? Choć istnieje kilka technik używania pałeczek, nie mają one żadnego związku z rodzajem spożywanych potraw. Innymi słowy pałeczki trzymamy w taki sam sposób, niezależnie od tego, co jemy.
Żeby rozpocząć posługiwanie się pałeczkami, trzeba najpierw umieścić je w dłoni. Rozkładamy ją więc, a następnie zginamy dwa palce: serdeczny i mały. Pierwszą pałeczkę umieszczamy na zgiętym palcu serdecznym mniej więcej w połowie długości, a jej górną część opieramy nieco na dłoni, przytrzymując kciukiem. Ta pałeczka podczas jedzenia pozostaje nieruchoma, dlatego powinna stabilnie leżeć w ręce.
Zobacz też:
5 przepisów na pyszne i niskokaloryczne ciasto
Herbata z imbirem na 3 sposoby
Jak jeść pałeczkami: krok 2
Kiedy dolna pałeczka spokojnie i swobodnie spoczywa na serdecznym palcu przytrzymywana kciukiem, czas na drugą pałeczkę. Żeby dobrze ją chwycić, zginamy lekko palec środkowy oraz wskazujący i umieszczamy między nimi górną pałeczkę przytrzymując ją kciukiem, podobnie jak chwyta się ołówek czy długopis. Ważne, żeby móc swobodnie nią poruszać, bo to właśnie ona chwyta, a następnie przytrzymuje kęsy jedzenia dociskając je lekko do dolnej, nieruchomej pałeczki.
Jak jeść pałeczkami: krok 3
Teraz przyszedł czas na nabranie pierwszego kęsa potrawy. Warto zacząć naukę od czegoś bardziej zbitego i stałego – np. rolki sushi czy kawałka mięsa. Umieszczamy porcję między pałeczkami, trzymając nieruchomo dolną i manewrując górną przytrzymujemy kęs i cały wkładamy do ust.
W trakcie posiłku nie odkłada się pałeczek do miski, ani tym bardziej na wspólną tacę. W restauracjach otrzymujemy wraz z posiłkiem specjalną podstawkę do odkładania pałeczek, czyli haski oki. Kiedy jej brakuje – możemy oprzeć pałeczki o krawędź miski.
Jak jeść pałeczkami: savoir-vivre
Jedzenie pałeczkami należy do tradycji tak odmiennej kulturowo od naszej, że trudno czasami nie popełnić gafy, używając ich przy stole. Jeśli nie zdobędziemy podstawowej wiedzy na temat zachowania podczas posiłku w krajach azjatyckich, trudno zdać się całkowicie na intuicję. W niektórych przypadkach możemy doszukać się analogii do zasad powszechnie panujących w Europie, jednak w większości z nich nawet nie domyślimy się, że popełniamy właśnie gruby nietakt. Niekulturalne jest na przykład oblizywanie pałeczek – tego raczej nie będziemy robić, podobnie jak nie oblizujemy noża czy widelca. Co jednak złego może być w mieszaniu zupy pałeczkami? No właśnie, w krajach azjatyckich takie zachowanie świadczy o braku obycia.
Zatem jak jeść pałeczkami, żeby nie wyjść na gbura? Oto najbardziej popularne nieprawidłowe zachowania związane z posługiwaniem się pałeczkami przy posiłku:
- oblizywanie pałeczek,
- odkładanie ich na stół czy wspólny talerz,
- gestykulowanie z pałeczkami w ręku, wymachiwanie nimi czy wskazywanie,
- podawanie własnymi pałeczkami kawałków jedzenia innej osobie,
- nabijanie jedzenie na pałeczki,
- wbijanie ich pionowo w potrawę,
- dotykanie czy przesuwanie nimi czegokolwiek, poza jedzeniem,
- mieszanie zupy pałeczkami.
Zobacz też:
"Złote mleko" - magiczny napój wzmacniający Indii
Wszystko, co powinnaś wiedzieć o czerwonym winie, nawet jeśli go nie lubisz
Co można jeść pałeczkami?
W Azji używa się pałeczek niemal do każdego posiłku. Posługuje się nimi blisko 30 procent ludności na całym świecie – jedzą nimi Chińczycy, Koreańczycy, Wietnamczycy oraz Japończycy. Najwygodniej spożywa się pałeczkami większe i bardziej spójne porcje, jednak można ich używać nawet do zup. Ponieważ są one podawane w miseczkach, wypija się płyn podobnie jak w naszej kulturze zjada się zupę z bulionówek, a następnie stałe części pokarmu wydobywa się z misek za pomocą pałeczek.
Tradycyjnie pałeczek używa się do potraw, których podstawę stanowi ryż – jest on stosunkowo lepki, szczególnie ten stosowany w kuchni azjatyckiej, dlatego dość łatwo je się go porcjami. Pałeczki stosujemy również do makaronów, ale też pierożków, mięs czy nawet owoców.
Zalety jedzenia pałeczkami
Znanych jest kilka hipotez, które uzasadniają chińską tradycję spożywania posiłków pałeczkami. Dwie z nich uznawane są za najbardziej prawdopodobne. Pierwsza mówi o genezie tego zwyczaju z tradycji konfucjańskiej. Konfucjusz był wegetarianinem i wystrzegał się stosowania noży, jako potencjalnych narzędzi uboju zwierząt, eliminując je ze swojego otoczenia. Żeby jednak nie spożywać posiłków rękami, zaczął stosować pałeczki używane wcześniej jedynie do gotowania.
Druga hipoteza wywodzi się z panującego w Chinach niedostatku – porcje jedzenia były skromne, a niedobory opału spowodowały, że to, co gotowano, krojono bardzo drobno, żeby przyspieszyć cały proces. Nóż do takich potraw nie był potrzebny, a pałeczki sprawdzały się znakomicie.
Również dziś tę formę spożywania posiłków polecają dietetycy. Okazuje się, że nawet po zdobyciu pewnej wprawy w posługiwaniu się pałeczkami, jesteśmy w stanie z ich pomocą zjadać tylko niewielkie kęsy, co wydłuża czas posiłku, wywołując uczucie sytości jeszcze zanim zakończymy obiad czy kolację. Jedzenie pałeczkami może więc również wspomagać odchudzanie.
Zobacz też:
Savoir-vivre przy stole w różnych zakątkach świata
