Czym są olejki eteryczne?
Choć w naszej florze istnieją setki tysięcy gatunków roślin, jedynie około 10% z nich należy do roślin zapachowych, które wydzielają naturalne olejki o charakterystycznej woni. Te ciekłe, lotne związki, wytwarzane w wyspecjalizowanych komórkach roślin, posiadają rozmaite prozdrowotne właściwości. Każdy z nich ma swoją tożsamość biochemiczną, którą można ustalić na drodze analizy w laboratorium; taki chemiotyp może się różnić nawet wśród różnych odmian czy okazów tej samej rośliny.
Olejki eteryczne naturalne uzyskuje się na skalę przemysłowych z suszonych lub świeżych roślin, głównie na drodze ekstrakcji lub destylacji z parą wodną. Istnieją jednak metody na łatwe pozyskanie drogocennych olejków we własnym domu.
Jak zrobić olejek eteryczny: lawendowy
Olejki aromaterapeutyczne można wykonywać metodą infuzji na gorąco lub na zimno. Jeśli posiadasz świeże rośliny lawendy, zalecamy infuzję na zimno. Jeśli chodzi o sprzęt, będziesz potrzebować dużego, sterylnie czystego słoika z nakrętką, zdezynfekowanej ciemnej butelki oraz gazy jałowej. Co do składników – oprócz suszonej lawendy przygotuj też wybrany bazowy olej (słonecznikowy, migdałowy, jojoba, sezamowy lub oliwę) oraz witaminę E.
- Wysuszone kwiaty lawendy włóż do słoika.
- Zalej je taką ilością oleju, żeby całkowicie je przykryć.
- Następnie zakręć słoik i ustaw w dobrze nasłonecznionym miejscu (np. na parapecie lub w ogrodzie) na miesiąc, a najlepiej nawet sześć tygodni. Jeśli nie możesz znaleźć dobrego miejsca lub jest wyjątkowo pochmurno, możesz użyć piekarnika i robić 10-minutowe kąpiele wodne w temperaturze rzędu 50-75 stopni Celsjusza.
- Po odstaniu przefiltruj miksturę przez gazę i przelej do ciemnej butelki.
- Na koniec dodaj witaminę E, która sprawia, że naturalne olejki eteryczne są bardziej trwałe.
Jak zrobić olejek eteryczny: pomarańczowy
Olejki naturalne można przygotowywać nie tylko z kwiatów, ale też z owoców! Doskonałym przykładem są cytrusowe olejki aromatyczne, takie jak olejek pomarańczowy. Żeby go przygotować, potrzebujesz naczyń, pomarańczy i bazowego oleju o neutralnym zapachu.
- Na dobry początek obierz pomarańczę ze skórki – to właśnie ona będzie kluczowym składnikiem olejku. Przygotuj ją do suszenia, usuwając pozostałości białej, gorzkiej otoczki i krojąc ją na kawałki.
- Następnie połóż skórkę na papierze i wysusz, najlepiej w suszarce, piekarniku lub przy grzejniku – nawet w tym ostatnim przypadku wystarczy zaledwie kilka godzin.
- Gdy skórka będzie już sucha, twarda i krucha, przełóż ją do słoika i zalej olejem (np. lnianym lub oliwą z oliwek) tak, żeby przykryć skórkę pomarańczy.
- Zamknięty słoik odstaw na miesiąc w nasłonecznione miejsce. Raz na jakiś czas warto nim potrząsnąć.
- Po wszystkim przelej olej przez gazę do pojemniczka lub buteleczki z ciemnego szkła.
- Gotowe naturalne olejki zapachowe trzymaj w zacienionym, suchym miejscu.
Jak zrobić olejek eteryczny: cynamonowy
W analogiczny sposób można wykonać cudowny olejek eteryczny na bazie cynamonu. Potrzebujesz do tego ok. 12 lasek cynamonu, jedną szklankę oliwy z oliwek (około 200 g) oraz szczelny szklany słoiczek. Postaraj się, żeby wykorzystać składniki dobrego gatunku – wtedy olejek będzie miał jeszcze lepsze właściwości.
- Laski cynamonu przełóż do słoiczka i zalej oliwą z oliwek. Upewnij się, że cynamon nie wystaje z płynu – w razie potrzeby połam laski na kilka części.
- Jak w poprzednich przypadkach, zakręć słoik i odstaw na kilka tygodni, w razie możliwości potrząsając nim raz dziennie, żeby lepiej połączyć składniki.
- Na koniec przecedź olej przez gazę bądź drobne sitko i pozbądź się drobinek cynamonu.
- Gotową, jednolitą mieszankę przelej do ciemnej buteleczki. Wykorzystane składniki mają długi termin przydatności, więc gotową miksturę można przechowywać w suchym i zacienionym miejscu przez długi czas.
Jak zrobić olejek eteryczny: różany
Z pewnością dostrzegasz już pewien utrwalony schemat przygotowywania naturalnych olejków eterycznych w domowym zaciszu.
- W przypadku olejku różanego warto zacząć od samodzielnego zbioru płatków róż w suchy, słoneczny dzień (tak, żeby nie były mokre).
- W wyparzonym i suchym słoiku umieść płatki i zalej wybranym olejem – z różą bardzo dobrze sprawdzi się lekki olej z pestek winogron.
- Na czas procesu maceracji odstaw zakręcony słoik np. na parapecie. Regularnie nim wstrząsaj.
- Po ok. 4-6 tygodniach zlej olej, przelej go do ciemnego szklanego pojemniczka i umieść w chłodnym miejscu. Eteryczny różany olejek domowej roboty jest już gotowy!
Właściwości olejków eterycznych
Poszczególne olejki eteryczne wykazują różne prozdrowotne właściwości. Przyjrzyjmy się, jak działają wymienione wyżej aromaty.
Zobacz także:
Olejek z lawendy działa przede wszystkim uspokajająco – odstresowuje i ułatwia zasypianie. Wykorzystuje się go też jako środek na mole; lawenda ma bowiem właściwości antybakteryjne, grzybobójcze i przeciwpasożytnicze. Ten naturalny olejek eteryczny potrafi zmniejszać stany zapalne (oraz natrętny katar), wspomaga odporność i stymuluje wytwarzanie przeciwciał, reguluje pracę gruczołów łojowych, przyspiesza gojenie ran i blizn, poprawia ciążenie i wykazuje działanie przeciwstarzeniowe.
Olejek pomarańczowy również działa uspokajająco; pobudza też apetyt, pomaga pokonać dolegliwości układu pokarmowego oraz działa tonizująco i ściągająco na skórę, przez co używa się go w tonikach, kremach do twarzy i wielu innych kosmetykach. Oprócz tego działa przeciwzapalnie, przeciwskurczowo i bakteriobójczo.
Olejek cynamonowy, oprócz właściwości antybakteryjnych i przeciwgrzybiczych, wykazuje również działanie przeciwzapalne. Chroni nasze komórki przed spustoszeniem sianym przez wolne rodniki, umacnia układ odpornościowy i zapobiega przeziębieniom. Nie dość, że olejek cynamonowy zwalcza infekcje skórne i trądzik, to jeszcze pomaga w walce z cukrzycą, reumatyzmem i nieżytem żołądka. Jego kojące działanie znajduje zastosowanie w aromaterapii; zapach cynamonu łagodzi zmęczenie i stres.
Z kolei aromatyczny olejek różany jest wykorzystywany przede wszystkim w kosmetykach do twarzy, ciała i włosów. Oczyszcza i poprawia napięcie oraz koloryt skóry, nawilża ją, zmiękcza i koi. Rozjaśnia cerę, pomaga zwalczać przebarwienia i regulować kwaśne pH skóry. Odżywia skórę głowy i dodaje blasku i życia przesuszonym, matowym włosom. Sprawdza się także przy leczeniu nadpotliwości (wystarczy wcierać go w problematyczne miejsca) i przy niwelowaniu bólu miesiączkowego. Ma oczywiście również działanie aromaterapeutyczne; relaksuje, wycisza i odpręża.
