Morfologia i OB (odczyn Biernackiego) pozwalają zorientować się w ogólnym stanie zdrowia. Natomiast lipidogram, stężenie glukozy i próby wątrobowe to bardzo ważne badania profi laktyczne.
1. MORFOLOGIA I OB
Wyniki odbiegające nieznacznie od normy nie są powodem do paniki. Potraktuj je jako sygnał ostrzegawczy i wybierz się do lekarza.
RBC – erytrocyty, czyli krwinki czerwone, przenoszące tlen. Norma: kobiety 3,5–5,2 mln/μl; mężczyźni 4,2– 5,4 mln/μl. Poniżej normy: anemia, powyżej: odwodnienie, choroby serca.
HCT – hematokryt, czyli stosunek objętości krwinek czerwonych do objętości krwi. Norma: kobiety 37–47%, mężczyźni 40–54%. Poniżej normy: anemia, powyżej: odwodnienie.
HGB – hemoglobina, czerwony barwnik krwi, który przenosi tlen do tkanek. Norma: kobiety 12–16 g/dl, mężczyźni 14–18 g/dl. Poniżej normy: anemia, powyżej: nadkrwistość.
WBC – krwinki białe (leukocyty). Norma: 4–10 tys./μl. Poniżej normy: choroby krwi i szpiku, niedożywienie, przewlekły stres; powyżej: choroby bakteryjne i wirusowe o ostrym przebiegu.
PLT – płytki krwi niezbędne do jej krzepnięcia. Norma: 150–400 tys./μl. Poniżej normy: m.in. niedobór witaminy B12, choroby zakaźne; powyżej: choroby krwi, reumatyzm.
Zobacz także:
OB – szybkość opadania krwinek. Norma dla kobiet – 12 mm/h, dla mężczyzn – 10 mm/h. Powyżej normy: np. stan zapalny, reumatyzm, anemia, nowotwory.
2. LIPIDOGRAM
Badanie to służy ocenie stężenia we krwi substancji tłuszczowych zwanych lipidami. Obejmuje oznaczenie cholesterolu całkowitego i we frakcjach oraz trójglicerydów.
Cholesterol – całkowity poniżej 200 mg/dl; LDL (zły cholesterol) poniżej 130 mg/dl, HDL (dobry cholesterol) kobiety powyżej 50 mg/dl, mężczyźni – powyżej 40 mg/dl.
Trójglicerydy – poniżej 150 mg/dl. Przekroczone normy cholesterolu całkowitego, LDL, trójglicerydów, zaś niedobór HDL – świadczą o dużym zagrożeniu miażdżycą.
3. POZIOM GLUKOZY
Informuje, czy nie masz cukrzycy. Norma: 70–100 mg/dl.
4. PRÓBY WATROBOWE
Warto je wykonać, gdy przyjmuje się na stałe leki (np. tabletki antykoncepcyjne) i jada zbyt tłusto.
AlAT i AspAT – aminotransferazy: alaninowa i asparaginianowa, enzymy. Norma – poniżej 40 U/l. Przekroczenie tych wskaźników może świadczyć o uszkodzeniu wątroby, żółtaczce zakaźnej.
Bilirubina – żółty barwnik pochodzący z rozpadu czerwonych krwinek. Norma: 0,2–1,0 mg/dl. Powyżej normy: choroby wątroby, woreczka żółciowego, zatrucia alkoholem, lekami.
