Morfologia krwi dziecka - interpretacja wyników

Badanie krwi powinno być wykonane na czczo, ale w przypadku niemowląt jest to raczej niemożliwe. Najlepiej porozmawiać z lekarzem zlecającym badanie o tym, co zrobić, by wynik był jak najbardziej miarodajny. U niemowląt nigdy nie wykonuje się badań krwi profilaktycznie. Są one zlecane tylko wtedy, gdy lekarz podejrzewa u dziecka jakąś nieprawidłowość i uważa, że badanie jest rzeczywiście konieczne.

Wyniki morfologii krwi mogą się różnić - jest to uzależnione od sprzętu, na jakim były wykonywane oraz metodyki danego laboratorium. Podane wartości są orientacyjne, a ostateczna analiza należy do lekarza. Normy morfologii krwi dla niemowląt są różne i zmieniają się w zależności od wieku, w jakim jest dziecko - nie warto więc wyciągać pochopnych wniosków.

Morfologia krwi u dziecka

WBC - krwinki białe, czyli leukocyty
U zdrowego niemowlęcia i małego dziecka liczba leukocytów może się wahać od 8000 do 15 000 w mililitrze krwi. Wyższy poziom leukocytów wskazuje na stan zapalny w organizmie. Niższy - że dziecko przebyło jakąś, najczęściej wirusową, infekcję. Po kilku tygodniach poziom leukocytów powinien wrócić do normy, dlatego lekarz może zalecić powtórne badanie.

Rozmaz:

granulocyty zasadochłonne (bazofile):

  • noworodek: 0-1 
  • do 12. miesiąca: 0-1 
  • 2-6 rż: 0-1 
  • 7-12 rż: 0-1

granulocyty kwasochłonne (eozynofile):

  • noworodek: 1-5 
  • do 12. miesiąca: 1-5 
  • 2-6 rż: 1-5 
  • 7-12 rż: 1-5

granulocyty obojętnochłonne (neutrofile):

Zobacz także:

  • noworodek: 50-85 
  • do 12. miesiąca: 30-50 
  • 2-6 rż: 36-55 
  • 7-12 rż: 40-60

limfocyty:

  • noworodek: 15-45 
  • do 12. miesiąca: 45-65 
  • 2-6 rż: 40-60 
  • 7-12 rż: 36-55

monocyty:

  • noworodek: 1-5 
  • do 12. miesiąca: 2-7 
  • 2-6 rż: 2-7 
  • 7-12 rż: 1-6 

RBC - krwinki czerwone, czyli erytrocyty
Są głównym składnikiem krwi, przenoszą tlen w organizmie. Powstają i dojrzewają w szpiku kostnym. U zdrowego niemowlęcia i małego dziecka powinno ich być od 3,5 do 5,4 mln/ml krwi. Niższy poziom erytrocytów świadczy o niedokrwistości. Przy biegunce i wymiotach (gdy dziecko niewiele pije) krew gęstnieje - jest w niej więcej krwinek, a mniej osocza.

  • noworodek: 5-6 mln/mm3 
  • 2-6 m-cy: 3-4,5 mln/mm3 
  • powyżej 6 m-cy: ok. 4mln/mm3

Hgb lub Hb - hemoglobina
Jest nośnikiem tlenu. Jeśli jest jej za mało, do komórek dociera go mniej, co może prowadzić do zaburzeń układu krążenia, oddychania i większej podatności na infekcje, braku apetytu i uczucia stałego zmęczenia. U zdrowego dziecka poziom hemoglobiny wynosi od 10 do 15 g/dl i w dużej mierze zależy od wieku (najniższy jest w 3.-4. miesiącu życia, gdyż szpik nie produkuje jeszcze odpowiedniej ilości erytrocytów, a kończą się zapasy z okresu płodowego).

  • noworodek: 20 g% 
  • na przełomie 2-3 m-ca życia: 10 g% 
  • 3-12 miesięcy: 11,5-11,8 g% 
  • po 12. miesiącu: 13 g% 

Hct - hematokryt
Określa stosunek objętości krwinek czerwonych do objętości pełnej krwi. Norma dla małych dzieci i niemowląt wynosi 30-40 proc. Spadek poziomu hematokrytu może świadczyć o niedokrwistości. Podwyższony poziom świadczy najczęściej o odwodnieniu.

  • noworodek: 50-70% 
  • niemowlęta: 30-40% 
  • starsze dzieci: 35-45%

MCV - średnia objętość krwinki czerwonej
U zdrowego dziecka jest to ok. 80 fl. Jeśli MCV spada poniżej 70 fl, dzieje się tak najczęściej z powodu niedoboru żelaza, wartości wyższe od 110 fl mogą świadczyć o niedoborze witaminy B12 lub kwasu foliowego.

MCH - średnia masa hemoglobiny w krwince
Norma dla zdrowego dziecka to 23-35 pg na krwinkę.

MCHC - średnie stężenie hemoglobiny w krwinkach
Norma to 33-36,5 g/dl. Wskazuje (wraz z MCV i MCH), czy niedokrwistość wynika z niedoboru żelaza, kwasu foliowego, czy witaminy B12.

RDW - rozkład objętości krwinek czerwonych
Norma to 11,5-14,5 proc. Podwyższone RDW przemawia za niedokrwistością z braku żelaza.

Plt - trombocyty, czyli płytki krwi
Są to najmniejsze komórki krwi, reperujące uszkodzone naczynia - uszczelniają przerwaną ściankę i tworzą skrzep hamujący krwawienie. Powinno ich być 150-300 tys./mm3 krwi. Najczęstszą przyczyną niedoboru płytek i tzw. małopłytkowej skazy krwotocznej są infekcje wirusowe (przede wszystkim różyczka) lub białaczka.

Ret - retikulocyty
Ich ilość pokazuje, z jaką szybkością szpik kostny produkuje nowe erytrocyty. Ich wysoki poziom świadczy o szybkim odnawianiu się krwinek czerwonych np. po krwotoku lub po okresie niedokrwistości.

OB - tzw. odczyn Biernackiego
Informuje o szybkości opadania krwinek czerwonych w osoczu. Pobraną krew umieszcza się w cienkiej probówce i zostawia na godzinę (krwinki powinny opaść nie więcej niż 10 mm). Szybsze opadanie świadczy o stanie zapalnym (ale nie u kobiet w ciąży, bo wtedy stanowi normę).

Często zanim pediatra poda antybiotyk sprawdza czy organizm zaatakował wirus czy bakteria. Przy wirusie antybiotyku się nie podaje. Bada się wtedy rozmaz krwi (badanie białych krwinek), którego wynik powie, czy chorobę wywołały wirusy, czy bakterie.

  • Granulocyty (Neut) - ich wysoki poziom wskazuje na infekcję bakteryjną.
  • Limfocyty (Lymph) - podwyższenie ich liczby świadczy zwykle o infekcji wirusowej.
  • Eozynofile (Eo) - ich podwyższony poziom (ponad 4 proc.) wskazuje na alergię lub zakażenie pasożytnicze.
  • Limfocyty atypowe i podwyższony poziom leukocytów - wskazują na mononukleozę zakaźną.

Normy dla dzieci powyżej roku - 2 lat

  • RBC 3,5-5,4 
  • HGB 10-15 
  • HCT 30-40 
  • MCV 70-110 
  • MCH 24-30 
  • MCHC 33-36,5 
  • RDW 11,5-14,5 
  • PLT 150-300