Najważniejszą zasadą dotyczącą ksiąg wieczystych jest rękojmia wiary – gdy istnieje rozbieżność pomiędzy stanem prawnym nieruchomości wpisanym w księdze wieczystej a rzeczywistym, treść księgi rozstrzyga na korzyść tego, kto nabył własność od osoby wpisanej do księgi. Księgi wieczyste są jawne, co oznacza, że każdy może się zapoznać z ich treścią w obecności pracownika sądu. Dlatego tak ważne jest sprawdzenie księgi przed zawarciem umowy sprzedaży. Zwykle robi to notariusz. Warto się jednak upewnić, czy w akcie notarialnym znalazła się wzmianka, że notariusz zapoznał się z treścią wpisów w księdze wieczystej.
Czego można się z księgi dowiedzieć?
Księga wieczysta ma cztery działy – dział I opisuje położenie, powierzchnię nieruchomości, zawiera informacje o zabudowaniach i sposobie jej użytkowania, a także adres, numer działki, opis budynku. Dział II zawiera dane o właścicielu lub użytkowniku wieczystym. Dział III służy wszelkim informacjom o stanie majątkowym nieruchomości, np. wszczęciu postępowania egzekucyjnego. Dział IV – tu wpisuje się hipoteki, jeżeli więc kupisz mieszkanie czy dom na kredyt hipoteczny, to informacja o jego wysokości będzie zawarta w tym dziale. Wniosek o założenie księgi wieczystej dla nieruchomości może złożyć jej właściciel albo wierzyciel, u którego ma wierzytelność – np. bank, udzielający kredytu.
Ważne: Określenie „księga wieczysta” nie jest przypadkowe – akta ksiąg, w przeciwieństwie do innych akt sądowych, nigdy nie są niszczone. Dzięki temu można dokładnie poznać całą historię nieruchomości: kto, kiedy i na jakiej podstawie był jej właścicielem.
