Większość osób zapytana, z czym kojarzy im się wizyta u lekarza, odpowie bez wahania: z chorobami. Zazwyczaj bowiem idziemy do przychodni wtedy, gdy źle się czujemy. Tymczasem raz w roku powinnyśmy wybrać się do przychodni na kontrolną wizytę, żeby zrobić mały „przegląd techniczny” organizmu.

Bądź o krok przed chorobą

Doktor zbada cię, zleci profilaktyczne badania, zapyta o różne dolegliwości. Poradzi, jak dbać o zdrowie i zapobiegać chorobom. Może też w pozornie błahych zmianach w twoim samopoczuciu, takich jak: nadmierna senność, potliwość czy wzmożone pragnienie, dostrzec sygnały choroby. Wiele schorzeń (np. cukrzyca, nadciśnienie tętnicze, zaburzenia pracy tarczycy), rozwija się skrycie i długo nie daje o sobie znać. Ale można je wykryć właśnie podczas kontrolnych wizyt u lekarza i szybko podjąć leczenie.

Lekarz jak przyjaciel

Powinien być życzliwym ci przewodnikiem nie tylko w chorobie, ale i w zdrowiu. Dlatego bardzo ważne jest wzajemne zaufanie. Nie traktuj lekarza jak koleżanki, której nie mówi się całej prawdy o swoich przyzwyczajeniach, żeby lepiej wypaść w jej oczach. Nie opowiadaj mu zatem, że regularnie uprawiasz sport, skoro bywasz na pływalni lub w klubie fitness raz na dwa miesiące. Nie usiłuj go przekonywać, że nie wiesz, skąd masz nadwagę, jeśli jadasz słodko, tłusto, obficie. Nie bój się przyznać do swoich błędów i zaniedbań wobec zdrowia. Zapominasz o przyjmowaniu zleconych przez lekarza leków? Powiedz o tym otwarcie, bo będzie szukał innych, bardziej agresywnych metod leczenia, które akurat tobie nie są potrzebne, bo przyczyna braku efektu terapii leży zupełnie gdzie indziej. Tylko wtedy, gdy będziesz mówić otwarcie o swoich problemach, lekarz może ci pomóc.

Przygotuj się do spotkania

Zanim jednak wybierzesz się na wizytę do lekarza, żeby skontrolować zdrowie, przygotuj się do niej.
■ Przed zbadaniem doktor zada ci wiele różnych pytań. Będą one dotyczyły pracy, trybu życia, samopoczucia, sposobu spędzania wolnego czasu. Zapyta także o zdrowie rodziny, bo niektóre choroby lub skłonność do nich bywa dziedziczna. Tak jest np. w przypadku cukrzycy, depresji, migreny czy nowotworów. Dlatego poszperaj w pamięci, a następnie przypomnij sobie, na co chorowali lub chorują dziadkowie, rodzice i rodzeństwo.
■ Zabierz ze sobą wyniki badań, które ostatnio wykonałaś, np. w związku z badaniami okresowymi w pracy. Dzięki temu lekarz będzie miał znacznie więcej cennych informacji o twoim zdrowiu.
■ Przemyśl, czego oczekujesz od lekarza. Może chcesz, aby pomógł ci rzucić palenie, zmienić dietę lub zdopingował do wizyty u ginekologa. To, że do tej pory nie uporałaś się z żadną z tych spraw, nie oznacza, że kolejna próba jest skazana na fiasko. Lekarz może użyć argumentów, których do tej pory nie brałaś pod uwagę i którymi się nie kierowałaś. Poza tym wypisze leki wspomagające wprowadzanie zmian w życiu, np. zmniejszające apetyt.
■ Nie wstydź się. To, co dla ciebie jest krępujące, dla lekarza jest czymś naturalnym. Mów więc otwarcie o problemach z zaparciami, z popędem seksualnym lub o swędzeniu w okolicy odbytu.
■ Zastanów się, o co chcesz zapytać doktora. Może nurtuje cię, ile filiżanek kawy dziennie możesz wypić bez szkody dla zdrowia albo jak złagodzić dolegliwości związane z klimakterium. Lekarz rodzinny jest nie tylko po to, by leczyć choroby, ale także pomóc ci w ich zapobieganiu.
■ Przed wizytą zastanów się, czy w twoim samopoczuciu nie nastąpiły jakieś zmiany. Czy pojawiały się dolegliwości, które, co prawda, same mijały, ale po pewnym czasie powracały.

Nie tylko rozmowa

Kontrolna wizyta nie ograniczy się tylko do tzw. wywiadu lekarskiego. Lekarz powinien dokładnie cię zbadać (jeśli cię nawet nie dotknie, omijaj go szerokim łukiem). W zakres takiego profilaktycznego badania wchodzi pomiar ciśnienia tętniczego krwi i tętna, osłuchanie płuc, serca, a także badanie dotykiem brzucha. Niektórzy lekarze dodatkowo sprawdzają jeszcze węzły chłonne. Wskazane jest, żeby doktor zbadał także twoje piersi lub chociaż zapytał, czy to robisz. Jeśli odpowiesz, że nie, bo nie potrafisz, powinien udzielić ci krótkiej lekcji samobadania. Inne badania, np. gardła, tarczycy, skóry często są już uzależnione od zgłaszanych przez ciebie dolegliwości. Problemem lekarzy rodzinnych, ogólnych jest bowiem nieustanny brak czasu. Na jedną osobę mają przeznaczony zwykle kwadrans, a w niektórych poradniach jedynie 10 minut. Nie usprawiedliwia to jednak nieprzeprowadzenia dokładnego wywiadu i badania podczas kontrolnej wizyty.