Dieta paleo – na czym polega?

Ojcem diety paleo jest doktor Loren Cordain pracujący na Uniwersytecie w Colorado. Zaleca ona powrót do sposobu odżywiania, który obowiązywał w epoce paleolitu. Twórca diety twierdzi, iż problemy ze zdrowiem dzisiejszego człowieka mają swoje podłoże w spożywanym przez niego jedzeniu.

Dieta paleo zakłada odstawienie zbóż, roślin strączkowych i nabiału. Co do zasady należy spożywać jedynie produkty, które pierwotni mogli upolować, zerwać z drzewa i krzewu lub złowić podczas prowadzenia koczowniczego trybu życia. Naturalną konsekwencją tego sposobu odżywiania się jest ograniczenie podaży soli, co pozytywnie wpływa na organizm. Paleo nie wskazuje ilościowo kalorii, które należy spożywać. Chodzi w niej o podejście jakościowe.

Z założenia paleo nie jest chwilową dietą, a stylem życia. Zakłada wprowadzenie długoterminowych zmian. Nie opiera się wyłącznie na ustaleniu jadłospisu, poprzez eliminację pewnych jego dotychczasowych składników, ale stawia też na pozostałe aspekty zdrowia, a przede wszystkim podkreśla znaczenie aktywności fizycznej. W szczególności preferowane są jej odmiany, które można wykonywać na świeżym powietrzu: spacery, biegane, wycieczki piesze, chodzenie po górach, wspinaczka, pływanie oraz pozostałe czynności, które musieli wykonywać nasi przodkowie, aby przetrwać. Cordain uważa za ważne również: zdrowy sen, stosowanie postów oraz głodówek, naturalną higienę i szeroko pojęty minimalizm.

Współcześnie dieta paleo sprowadzana jest do listy produktów, które można jeść bez ograniczeń, tych, które należy unikać oraz tych, których kategorycznie nie powinno się spożywać, jak również do szeregu zasad, jakich należy przestrzegać przy komponowaniu codziennych posiłków.

W grupie produktów dozwolonych diety paleo znajdują się:

  • mięso,
  • owoce morza oraz ryby,
  • jaja,
  • warzywa,
  • owoce (z wyjątkiem: bananów, mango, winogron, czereśni i owoców suszonych),
  • orzechy (za wyjątkiem ziemnych),
  • nasiona.

W diecie paleo sporadycznie dozwolone jest spożywanie: 

  • oleju rzepakowego,
  • oleju kokosowego,
  • miodu
  • wina,
  • kawy,
  • herbaty.

Przebywając na diecie paleo należy całkowicie wyeliminować z jadłospisu:

Zobacz także:

  • produkty zbożowe,
  • mleko oraz jego przetwory,
  • warzywa strączkowe,
  • produkty wysokoprzetworzone,
  • produkty z dodatkiem olejów rafinowanych,
  • cukry rafinowane,
  • sól,
  • orzeszki ziemne.

Codzienny jadłospis w diecie paleo powinien być bogaty w produkty posiadające duże ilości białka zwierzęcego, dobre węglowodany pochodzenia roślinnego oraz błonnik. Dużą uwagę należy przykładać do tego, żeby przepisy obfitowały w potas oraz sód, jak również w niezbędne składniki odżywcze oraz mineralne.

Dieta paleo zdecydowanie odradzana jest wegetarianinom oraz weganom, ponieważ w dużej mierze opiera się na produktach mięsnych. Zaleca się wybór mięsa pochodzenia pastwiskowego oraz zastępowanie drobiu i wieprzowiny cielęciną i jagnięciną. Szczególnie poleca się ryby: łososia, flądrę, halibuta, jak również dorsza.

Niezwykle istotnym elementem menu na diecie paleo są jajka. Mogą być spożywane pod wieloma postaciami: gotowane na twardo lub miękko, w sałatkach lub zupach, jako jajecznica lub jajko sadzone. Ważne jest tylko, aby smażone były na odpowiednim tłuszczu oraz żeby pochodziły z chowu ekologicznego.

W diecie paleo, tak jak w każdym innym pomyśle na zdrowe odżywianie się, dużą uwagę poświęca się odpowiedniemu zbilansowaniu posiłków oraz ich obfitości w składniki odżywcze i mineralne.

Dzienna dawka spożywanych płynów powinna oscylować w granicach 1,5-2 litrów dziennie w przypadku osoby dorosłej. Może to być: woda mineralna, kompoty, soki z warzyw lub owoców, kawa i herbata oraz napary z ziół. Zabronione jest wprowadzenie do diety słodzonych napojów, nektarów i soków.

Ważne, aby codzienne menu składało się z pięciu posiłków, a dzień rozpoczynał od szklanki wody z wyciśniętym sokiem z cytryny. Kolację należy spożyć na trzy godziny przed snem.

Dieta paleo – jak szybko daje efekty?

Założenia diety paleo niemalże całkowicie eliminują z jadłospisu węglowodany. Powoduje to osiągnięcie umiarkowanie szybkiego spadku wagi, który oscyluje w granicach 3-4 kilogramów miesięcznie w początkowych etapach diety. Składniki te są niezbędne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu człowieka, a w szczególności mózgu, dlatego osoby w przebiegu diety mogą odczuwać spadek formy fizycznej oraz psychicznej.

Ponadto dieta ta wpływa w niekorzystny sposób na układ krążenia, ponieważ obfituje w tłuszcze nasycone, co jest przyczyną otłuszczenia wątroby. Zbyt duża ilość białka w diecie może doprowadzić do niewydolności wątroby.

Dieta paleo – opinie

Opinie o diecie paleo są mocno zróżnicowane. Posiada ona szereg zalet, ale nieodpowiednio prowadzona może wyrządzić wiele wad dla organizmu.

Najczęściej wymienianymi pozytywami o diecie paleo są:

  • korzystny wpływ na tolerancję glukozy,
  • dobre oddziaływanie na profil lipidowy,
  • pomoc w uregulowaniu ciśnienia tętniczego,
  • spadek wagi,
  • pomoc w wyeliminowaniu z codziennej diety szkodliwych produktów, a w szczególności: produktów wysokoprzetworzonych, obfitujących w cukry rafinowane, obfitujących w sól,
  • pomoc w regulowaniu gospodarki insulinowej,
  • zapobieganie chorobom cywilizacyjnym,
  • ograniczenie w diecie produktów ciężkostrawnych.

Podstawowymi wadami diety paleo są:

  • ryzyko wystąpienia niedoborów witamin i składników mineralnych,
  • duże ilości białka w diecie mogą powodować obciążenie nerek i zaburzenia w równowadze kwasowo-zasadowej,
  • niedostateczna podaż energii,
  • ryzyko wystąpienia po długotrwałym stosowaniu diety: hipercholesterolemii, chorób nerek i wątroby, nowotworów jelita grubego i prostaty, osteoporozy i złamań, niedoborów witamin (szczególnie wapnia i witaminy D).

W naszej galerii znajdziecie przykładowy jadłospis diety paleo na cały tydzień.