Statystyki są nieubłagane: w Polsce i na świecie zawiera się coraz mniej małżeństw. Co wcale nie znaczy, że ludzie nie chcą się ze sobą wiązać, albo żyją wyłącznie w otwartych związkach. Przeciwnie, aż 80% Polaków deklaruje, że uczucie i pozostanie z ukochaną osobą w bliskich relacjach jest dla nich priorytetem numer jeden. Co więcej, wbrew opinii wielu, związki otwarte to wcale nie codzienność. Ludzie pragną bliskości, ale na własnych zasadach. Dlatego jedną z bardziej preferowanych form relacji jest konkubinat, a także związek kohabitacyjny, bo wbrew pozorom to wcale nie to samo.

Co to jest związek kohabitacyjny?

Związek kohabitacyjny to związek nieformalny dawniej popularnie określany jako ten „na kocią łapę”. Trudno go jednoznacznie zdefiniować, ponieważ w ramach definicji wiele par realizuje go trochę inaczej, choć główne założenia są te same. Charakteryzuje się tym, że ludzie związani taką relacją pozostają w bliskiej zażyłości, mieszkają razem, dzielą wspólne gospodarstwo i pozostają w relacjach seksualnych. Są zgodni co do tego  jak dzielić się finansami, obowiązkami i jak spędzać wolny czas. Głównym wyznacznikiem są jednak dwie rzeczy: wspólne zamieszkanie (od fr. habitare – mieszkać) oraz fakt, że para jest różnopłciowa. Teoria związku kohabitacyjnego została sformułowana przez Jana Trosta, szwedzkiego socjologa w 1979. Inny socjolog, Wojciech Chechliński doprecyzował, że wspomniana para powinna spędzać ze sobą wszystkie weekendy w ciągu czterech miesięcy albo przynajmniej cztery-pięć nocy w tygodniu na przestrzeni co najmniej trzech miesięcy.

Związek kohabitacyjny – na czym polega?

Założenia związku kohabitacyjnego są jasne, natomiast sposób, w jaki partnerzy wcielają je w życie może się trochę różnić w zależności od pary. Niektóre pary traktują związek kohabitacyjny jaka fazę przejściową stanowiącą swoisty „sprawdzian” przed wejściem z związek małżeński, dla innych jest to docelowa forma relacji. Inni decydują się na takie rozwiązanie po rozwodzie.

Przeczytaj również:

Rodzaje związków kohabitacyjnych

Związki kohabitacyjne nie muszą wyglądać tak samo i często przybierają różne formy. Według podziału Haskey'a, wyróżnia się cztery główne rodzaje związków kohabitacynych:

  • Młodzieńcza pierwsza kohabitacja
  • Kohabitacja przedmałżeńska
  • Kohabitacja pozamałżeńska
  • Kohabitacja ponowna

Istnieje też inny rodzaj podziału związków kohabitacyjnych. Daniel Jabłoński i Lech Ostasz wprowadzili klasyfikację bazującą na stosunku partnerów do życia rodzinnego i małżeńskiego.

  • Kohabitacja niezależna sobie
  • Kohabitacja przedmałżeńska
  • Kohabitacja rodzinna – gdy para ma dzieci

Dodatkowo, autorzy tego podziału wprowadzili rozróżnienie na kohabitację młodych i kohabitację ludzi dorosłych. 

Zobacz także:

To Cię może zainteresować:

Związek kohabitacyjny a konkubinat

Te pojęcie używane są wymiennie, bo różni je jedynie jeden szczegół: chodzi o fakt wspólnego mieszkania. Za to wszelkie niedogodności związane z brakiem sformalizowania obu związków dotykają ich w tej samej mierze. Zarówno pary pozostające w związku kohabitacyjnym, jak te żyjące w konkubinacie nie mogą wspólnie rozliczać podatków, nie mają wspólnoty majątkowej, nie mogą po sobie dziedziczyć, ani też uzyskać informacji dotyczącej stanu zdrowia partnera np. w szpitalu. W Polsce to niemożliwe, ale niektóre kraje wprowadziły dla swoich obywateli pozostających we wspomnianych relacjach udogodnienia, pozwalając na zarejestrowanie związku nie będącego małżeństwem. Mowa przede wszystkim o Niemczech, Anglii, Czechach i Grecji.

Związek kohabitacyjny a związek partnerski

Chcieliśmy wyjaśnić ważną rzecz. Związek kohabitacyjny to nie to samo co związek partnerski. W Polsce nie można prawnie zawrzeć zarówno związku kohabitacyjnego jak i związku partnerskiego. Istnieje natomiast możliwość zawarcia tzw. umowy partnerskiej.

Na podstawie takiej umowy partnerzy mogą:

  • załatwić w imieniu partnera sprawy urzędowe i sądowe,
  • kupić lub sprzedać samochód czy dom,
  • uzyskać dostęp do rachunku bankowego czy innych produktów bankowych,
  • czy choćby odebrać przesyłkę poleconą doręczaną przez Pocztę.

Związek kohabitacyjny: czy partnerzy mają jakieś prawa?

W związku z tym, że związki kohabitacyjne w Polsce nie są uregulowane prawnie, partnerom żyjącym w takiej relacji podobnie jak w konkubinacie, formalnie nie przysługują żadne prawa względem siebie i swoich majątków. Osoby w takich związkach nie dziedziczą po sobie, chyba że zapiszą to w testamencie, nie mają wspólnego majątku oraz nie mają prawa do wglądu do swojej dokumentacji medycznej. Partnerzy w związku kohabitacyjnym nie mogą także adoptować dzieci.

Zdecydowałybyście się na taki związek? A może związek kohabitacyjny to najlepsza forma relacji także dla was? 

Przeczytaj również: