Kim są Sprawiedliwi wśród Narodów Świata?

Sprawiedliwi wśród Narodów Świata to tytuł przyznawany osobom nieżydowskiego pochodzenia, które podczas II wojny światowej narażały życie swoje i swoich najbliższych, w celu pomocy Żydom prześladowanym przez nazistowskie Niemcy. Sprawiedliwi wśród Narodów Świata czasie zagłady bezinteresownie pomagali Żydom m.in. ukrywając ich, organizując ich ucieczkę z gett czy dostarczaniu fałszywych dokumentów, pożywienia czy leków. Ich działania obarczone były ogromnym ryzykiem. Podczas okupacji niemieckiej pomoc Żydom była surowa karana: od utraty stanowiska, aż po okrutną śmierć

W zależności od miejsca, sankcje były zróżnicowane – od kary finansowej czy utraty pracy bądź mienia, przez pobicie, więzienie, roboty przymusowe i obóz koncentracyjny, aż po karę śmierci. W okupowanej przez Niemców Polsce, a także w innych krajach Europy Wschodniej, na Ukrainie, Białorusi czy w Serbii, karano najsurowiej. Z dotychczasowych badań Instytutu Pamięci Narodowej wynika, że za udzieloną pomoc śmierć poniosło kilkaset osób (znana jest tożsamość 341 z nich). (źródło: sprawiedliwi.org.pl)

Kto przyznaje tytuł Sprawiedliwego wśród Narodów Świata i jakie są warunki?

Tytuł Sprawiedliwego wśród Narodów Świata przyznawany jest od 1963 r. przez Państwo Izrael. O nadaniu tytułu decyduje Instytut Yad Vashem za pośrednictwem komisji, w której zasiadają historycy i świadkowie historii. Otrzymanie tytułu nie jest proste – kluczowym dowodem jest bowiem relacja ocalałej z niemieckiej okupacji osoby. Wiele wniosków z braku świadków i dowodów zostaje niestety odrzucona. 

Dotychczas to najwyższe cywilne odznaczenie państwowe kraju otrzymało 27 921 osób z ponad 50 krajów, w tym 7 112 Polaków.  

Ceremonia nadania tytułu i przekazania medalu oraz dyplomu honorowego odbywa się podczas niezwykle wzruszającej ceremonii, bo uhonorowani wiekowi bohaterowie stają obok uratowanych przez siebie osób oraz ich rodzin. Na każdym medalu wręczanym Sprawiedliwym, prócz nazwiska odznaczonych, widnieją słowa z Talmudu: „Kto ratuje jedno życie, ratuje cały świat”.

Nazwiska Sprawiedliwych zostają wyryte na pamiątkowej tablicy w Ogrodzie Sprawiedliwych w Jerozolimie, Do 1996 r. w  ogrodzie tym sadzone były drzewa oliwne ku pamięci Sprawiedliwych z całego świata. Ze względu na brak miejsca, zaprzestano tej niezwykłej tradycji.

Zobacz także: