Wszystko, co spożywamy przechodzi przez wątrobę, która działając jak filtr chroni nasz organizm przed szkodliwymi substancjami i jest odpowiedzialna za wykorzystanie większości składników odżywczych. Właśnie z tego względu każdy najmniejszy składnik pożywienia ma wpływ na wątrobę – pozytywny lub negatywny. Jest to szczególnie ważne, gdy wątroba jest uszkodzona. Szkodzą jej nie tylko wirusowe zapalenia, ale również częste przyjmowanie leków, niewłaściwa dieta (np. duża podaż tłuszczu, nadużywanie alkoholu, „drakońskie” diety odchudzające ), wdychanie szkodliwych związków chemicznych, np. emalii oraz palenie papierosów. Wtedy zaczynają się problemy: ból spowodowany naciskiem powiększonej (otłuszczonej) wątroby na inne narządy, zmęczenie, nudności. Zrozumienie podstaw żywienia jest konieczne w celu racjonalnego doboru żywności, która nie uszkodzi, a wręcz pomoże wątrobie. Osoby z chorobami wątroby powinny zawsze uważnie czytać etykiety, w celu weryfikacji składu produktów i czujnie dobierać produkty trafiające na ich talerz.
Dieta „wątrobowa” jest dietą trudną i niejednoznaczną, powinna być zdecydowanie zindywidualizowana. Tak samo jak różne są choroby wątroby tak różne zalecenia żywieniowe w celu jej regeneracji.
Aby poprawić funkcjonowanie chorej wątroby należy:
1. Jeść małe, ale częste posiłki – śniadanie koniecznie w pierwszych 2 godzinach po przebudzeniu, kolejne posiłki w odstępach ok. 3 h, a kolację nie później niż 3 godziny przed snem.
2. Każdy kęs należy żuć wolno, po to by ułatwić pracę układowi pokarmowemu.
3. Unikać kawy, alkoholu, napojów gazowanych, żywności przetworzonej.
4. Jeść białko tylko w postaci chudego mięsa, ryb, nabiału. Pamiętać należy, aby nie przesadzać z ilością spożywanego mięsa - uszkodzona wątroba nie rozkłada go tak jak powinna, amoniak powstały z rozkładu mięsa gromadzi się w organizmie powodując liczne dolegliwości. Dotyczy to znacznego uszkodzenia wątroby.
5. Unikać przekroczenia zalecanej wartość żelaza – drażni wątrobę (spożywanie urozmaiconej diety zapobiega nadmiarom). Wyjątkiem są osoby cierpiące na anemię – w takim wypadku suplementacja żelazem tylko pod okiem lekarza.
6. Ograniczyć spożycie sodu (przede wszystkim nie dosalać potraw i wyeliminować gotowe posiłki i wędliny). Już sama choroba wątroby prowadzi do nienaturalnego gromadzenia wody w organizmie (wodobrzusze, obrzęki nóg, rąk), nadmiar sodu tylko to pogłębia.
7. Ponieważ u osoby z chorobami wątroby istnieje zwiększone ryzyko rozwoju osteoporozy, ważne jest, aby spożywać produkty bogate w wapń – przede wszystkim mleko i produkty mleczne, ale też chude ryby.
8. Pamiętać należy, aby 80% wszystkich spożywanych warzyw było gotowane, tylko 20% - surowe.
9. Owoce lepiej spożywać w postaci świeżo wyciskanych soków lub musów.
10. Wszystkie .posiłki powinny być przygotowane zgodnie z zaleceniami diety lekko strawnej. Wskazane jest więc gotowanie w wodzie i na parze, duszenie niepoprzedzone obsmażaniem, pieczenie w folii.
Uwaga! Jeżeli masz problemy z wątrobą, pamiętaj, że zaszkodzić Ci mogą:
Wędliny, wędzone, przetworzone mięsa, boczek, kiełbasa, konserwy, tłusta wieprzowina, baranina, gęś, kaczka, flaki i inne podroby, smażone potrawy, tłuste marynowane lub wędzone ryby (śledź, węgorz, łosoś), sardynki i konserwy rybne, rosół, słone i słodkie przekąski, ciastka, kasze gruboziarniste, ciepłe pieczywo, duża ilość pieczywa razowego i żytniego, kapustne, kiszone ogórki, strączkowe, czosnek, por, cebula, papryka, grzyby, gruszki, śliwki, czereśnie, panierki, gotowe sosy, chrzan, musztarda, ketchup, pieprz, chili, curry, kakao, oliwki, tłuszcze nasycone, tj.: smalec, śmietana, czekolada,
Chora wątroba – czy jeść jajka?
Jest to częste pytanie pojawiające się na ustach osób z dolegliwościami wątroby. Zabronione jest spożywanie jajek na twardo, jaj smażonych na tłuszczu oraz jaj faszerowanych. Zaleca się jednak wprowadzenie od czasu do czasu jajek na miękko lub jajecznicy na parze.
Dieta diecie nierówna
Mało kto wie, że zbyt rygorystyczne, drakońskie diety mogą być ciężkim doświadczeniem dla wątroby. Pamiętajmy więc, aby nie stosować diet drastycznie niskokalorycznych, monotonnych. Postawmy na zdrowe, zbilansowane jadłospisy, które pozwolą nam na redukcję masy ciała nie większą niż 1 kg/ tydzień.
