Krztusiec - co to za choroba?

Krztusiec to inaczej koklusz, bardzo zakaźna choroba, którą dzięki szczepieniom dostępnym od połowy ubiegłego wieku udało się na jakiś czas wyeliminować. Profilaktyka jednak zawodzi i krztusiec powraca - odnotowuje się coraz więcej zachorowań zarówno w Europie, jak i w USA. Krztusiec atakuje głównie dzieci do 4. roku życia, ale także młodzież i dorosłych. Mimo obowiązkowego powtórzenia szczepienia na krztusiec u 6-latków i wprowadzenia dawki przypominającej u 14-latków (dostępnej dopiero od 2016 roku) w Polsce co roku choruje kilka tysięcy osób. Eksperci są zdania, że przegrywamy z krztuścem, bo pojawiły się bardziej toksykogenne szczepy bakterii, a naszą odporność pogorszyło też wprowadzenie bezpieczniejszych szczepionek, które umożliwiają krążenie bakterii bez objawów choroby. Takie szczepionki na krztusiec podawane 6-latkom dają odporność tylko na 5-8 lat.

Krztusiec - objawy

Krztusiec jest bardzo groźną chorobą, a zlekceważenie objawów może doprowadzić nawet do śmierci. Najbardziej charakterystycznym objawem krztuśca jest kaszel, długotrwały i bardzo wyczerpujący. Kaszel może wręcz uniemożliwiać wykonywanie zwykłych codziennych czynności i poważnie zaburzać sen. Podczas kasłania chory na krztusiec wydaje typowy świszczący dźwięk przypominający pianie koguta. 

Krztusiec u dzieci

Dzieci najczęściej zarażają się krztuścem od dorosłych, u których choroba może mieć mniej nasilony przebieg. W pierwszym stadium krztuśca dziecko może mieć stan zapalny gardła, tchawicy czy krtani, stan podgorączkowy, nieżyt nosa. Później pojawia się napadowy męczący kaszel, zwykle występujący w nocy, oraz wybroczyny w okolicach twarzy i szyi, bezdechy. Powikłania krztuśca to:

  • zapalenie płuc
  • zapalenie oskrzeli
  • zapalenie ucha środkowego
  • krwawienia

Krztusiec u dorosłych

U dorosłych objawy krztuśca często są bagatelizowane do czasu, kiedy pozornie niegroźna chrypka, pokasływanie i katar ustępują miejsca napadowemu kaszlowi. Kaszel w przebiegu kokluszu jest wyczerpujący, może wywoływać wymioty i drgawki. Nawet po wyleczeniu krztuśca odpowiednim antybiotykiem kaszel może utrzymywać się przez kilka miesięcy, a potem powracać nawet przy banalnej infekcji.

Krztusiec - szczepienie

Wszyscy byliśmy szczepieni na krztusiec - obowiązkowe szczepienie na krztusiec podaje się w czterech dawkach do ukończenia przez dziecko 2. roku życia. W latach 90-tych, kiedy wzrosła liczba zachorowań na koklusz, wprowadzono dawkę przypominającą szczepionki w 6. roku życia. Kolejną dawkę dostają obecnie dzieci w wieku 14 i 19 lat.