Przedwczesny poród sprawia, że dziecko traci kilka, a nawet kilkanaście tygodni, które powinno jeszcze spędzić w brzuchu mamy. I choć wielu specjalistów pracuje nad tym, aby stworzyć wcześniakom jak najlepsze warunki do rozwoju, to nigdy nie będą one tak dobre, jak u mamy. Dlatego im bliżej planowanego terminu porodu dziecko przyjdzie na świat, tym zwykle lepiej się rozwija.
Czas pokaże, co będzie
Bardzo trudno przewidzieć tempo rozwoju wcześniaka. Popularne są historie maluchów, którym prorokowano przeróżne problemy zdrowotne, a skończyło się tylko na drobnych nieprawidłowościach (np. na opóźnieniu nauki mowy czy niewielkich zaburzeniach koordynacji ruchowej). Dlatego nie dziw się, że lekarz nie odpowiada konkretnie, gdy pytasz o to, jak twoje dziecko będzie sobie w przyszłości radziło w porównaniu ze swoimi rówieśnikami. Lekarz po prostu nie może ci dać w pełni wyczerpującej odpowiedzi, która sprawdzi się w stu procentach. Nawet dzieci urodzone w tym samym tygodniu ciąży, z podobną wagą i stanem zdrowia, mogą zdobywać takie same umiejętności w różnym tempie. Nie obawiaj się więc, jeśli początkowo twój maluszek „łapie” określone zdolności wolniej niż jego rówieśnicy urodzeni o czasie. To zupełnie normalne. Najgorsze, co możesz robić, to wciąż porównywać swoje maleństwo z innymi dziećmi.
Mały indywidualista
Twoje dziecko ma osobisty i niepowtarzalny kalendarz rozwoju. Zwykle w pierwszych miesiącach życia wolniej nabywa pewnych umiejętności. Zdobywa je wtedy, kiedy osiągnęłoby je, gdyby urodziło się o czasie. Pozwól więc dziecku (i sobie również) na ten osobisty plan rozwoju. Nie oczekuj od malca za dużo, ale też nie wmawiaj sobie, że ma mniejsze możliwości. Przeciwnie – w przyszłości może być wzorowym uczniem i bez trudu skończyć studia. Wcześniak ma po prostu trudniejszy start, ale niekoniecznie trudniejsze życie.
Dla każdego coś innego
Dzieci urodzone przedwcześnie ocenia się według wieku skorygowanego zwykle do 2. urodzin. Oznacza to, że od rzeczywistego wieku dziecka trzeba odjąć te tygodnie, które powinno ono jeszcze spędzić w brzuchu mamy, aż do prawidłowego terminu porodu. Przykładowo, jeśli maluszek urodził się miesiąc przed terminem, zacznie pewnie dźwigać główkę nie w 3., ale w 4. miesiącu życia. A siadać nie w 7., lecz w 8. miesiącu życia. Z kolei wcześniak, który ma 3 miesiące, a urodził się 8 tygodni przed terminem, w rzeczywistości może być traktowany jako miesięczny berbeć. Nic więc dziwnego, że jeszcze nie podnosi główki, kiedy leży na brzuszku. Tę umiejętność zdobędzie pewnie za ok. 2 miesiące. W ciągu 2 lat większość wcześniaczków dogania swych rówieśników. Jest to jednak umowny okres, który dotyczy przeciętnego wcześniaka. Maluch urodzony np. w 35. tygodniu ciąży, w dobrej kondycji, nie będzie czekał tak długo. Natomiast 23-tygodniowy wcześniak może potrzebować na dogonienie rówieśników więcej niż dwa lata.
WARTO WIEDZIEĆ
Współczesna nauka wie coraz więcej na temat wczesniaków i tego, jak o nie dbać, żeby rozwijały się jak najlepiej. U wielu dzieci, jesli tylko ich stan zdrowia na to pozwala, stymulacje rozwoju i rehabilitacje rozpoczyna sie już na oddziale noworodkowym. Stale kontrolowana jest nie tylko praca serca, płuc i jelit maluszka, ale także jego rozwój psychoruchowy. A w tym najbardziej mogą mu pomóc kochający rodzice. Dlatego nikt juz dziś nie podważa korzyści, jakie płyną z obeśnosci mamy i taty przy łózeczku maleństwa.
Miłość – najlepsza terapia
CZEGO POTRZEBUJE DZIECKO?
Zobacz także:
- przebywania blisko ciała matki (jest to tzw. kangurowanie)
- głaskania, przytulania, dotykania
- kołysania na rękach
- przemawiania łagodnym głosem
- nucenia, śpiewania kołysanek
- czytania bajeczek
3 pytania DO PEDIATRY
Dr n. med. Tadeusz Dorywalski, pediatra nefrolog, ordynator Oddziału Dziecięcego szpitala w Mińsku Mazowieckim
1. Mój 3-letni synek ma od kilku dni małe wypuklenie w pachwinie, które powiększa się podczas płaczu. Czy to przepuklina?
Jak najbardziej, może to być przepuklina pachwinowa. Charakterystyczne dla niej jest właśnie to, że nawet niewielkie zewnętrzne uwypuklenie może się znacznie powiększać w czasie wysiłku (np. gdy dziecko płacze lub robi kupkę). W brzuszku wytwarza sie wtedy rodzaj "tłoka", który przesuwa pętlę jelita do worka przepuklinowego i powoduje jego powiększenie. Może to doprowadzić do bolesnego uwięźnięcia odcinka jelita w worku przepuklinowym, a następnie niedroźności i martwicy tego odcinka. A to już powazna sprawa. Dlatego trzeba szybko zgłosić się do lekarza, by wyjaśnić wątpliwość, czy u pani synka rzeczywiście jest przepuklina i czy kwalifikuje sie ona do leczenia chirurgicznego.
2. Od jakiego wieku można podawać dziecku pastylki do ssania przy bólu gardła?
Nie ma jednej konkretnej granicy wiekowej, powyżej której można już podawać dziecku pastylki do ssania. Takie decyzje musimy podejmować sami, jako rodzice. Trzeba po prostu zdać się na zdrowy rozsadek, bo przecież najlepiej znamy swoja pociechę. Ogólnie rzecz biorąc, podawanie pastylek do ssania zależy od tego, jak dziecko radzi sobie z połykaniem tabletek. Czasami juz 5-, 6-latek połyka tabletki bez problemu, a więc zagrożenie zakrztuszeniem się podczas ich ssania jest stosunkowo niewielkie. A czasem nawet dziecko kilkunastoletnie ma z tym poważne problemy. Jeśli tak się dzieje, lepiej stosować leki na ból gardła w formie aerozolu.
3. Po czym poznać zapalenie wyrostka?
Ostre zapalenie wyrostka może dawać bardzo charakterystyczne objawy (tzw. objawy otrzewnowe). Wystepują wtedy silne bóle brzucha (najmocniejsze w dole brzucha, po prawej stronie). Bólom tym towarzyszą często wymioty i gorączka, a dziecko jest ogólnie osłabione i cierpiące. W wynikach badań laboratoryjnych krwi pojawia się podwyższony poziom OB i leukocytów. W takiej sytuacji lekarz badający dziecko bez trudu postawi właściwą diagnozę. Niestety, stosunkowo często objawy te mogą być prawie niezauważalne. Wtedy rozpoznanie jest najtrudniejsze. Mamy z tym do czynienia zwłaszcza u małych dzieci (zapalenie wyrostka moze występować już w 1. miesiącu życia). U malucha pojawia sie najpierw silny niepokój, potem postekiwanie i osłabienie (czasem nawet bez gorączki). Dziecko jest nieswoje, przelewa się przez rece. Dlatego przy dolegliwościach brzusznych, zmianie typowego zachowania i innych wątpliwosciach dotyczących stanu zdrowia małego dziecka, należy zawsze zgłosić się do lekarza.
