Zmiana nastąpiła w zawrotnym tempie: jeszcze w poprzednim pokoleniu kobiety w wieku ok. 25 lat musiały tłumaczyć się, kiedy w końcu będą miały dziecko. Dziś dla wielu kobiet najlepszy czas na urodzenie dziecka rozpoczyna się około trzydziestki – i nie mija wraz z ukończeniem czterdziestego roku życia.
Przyczyny tego są różnorodne: stałe związki partnerskie i małżeństwa zawierane są później. Dzięki powszechnemu dostępowi do wiedzy i środków antykoncepcyjnych spada odsetek nieplanowanych ciąż, w które najczęściej zachodzą młode kobiety. Poza tym dziś dla wielu kobiet ważne jest zdobycie doświadczenia zawodowego po zakończonej edukacji. Panuje też – ze wszech miar godna pochwały - moda na świadome rodzicielstwo. Pary coraz rzadziej decydują się na dziecko nie mając stałej pracy, własnego mieszkania. Dopiero zapewniwszy swojej rodzinie „spokój materialny”, decydują się na jej powiększenie. Kolejna przyczyna ciąż w późniejszym wieku: nowe metody leczenia umożliwiają urodzenie dziecka parom, które od lat bezskutecznie się o nie starają.
Najbardziej płodne lata kobiety
Biologicznie najlepszy wiek do zajścia w ciążę to 19-25 lat. Wraz z wiekiem spada szansa na zapłodnienie i donoszenie ciąży. Jajniki starzeją się, dojrzewanie komórki jajowej w wieku 35 lat nie odbywa się tak bezproblemowo jak u 20-latki. Częściej zdarzają się cykle bez jajeczkowania. Oprócz tego mniej jest komórek jajowych: w łonie matki żeński płód posiada dwa miliony komórek jajowych. Przy pierwszych miesiączkach komórek jajowych jest już tylko 400.000, w wieku 35 lat - zaledwie 35.000. Zapłodniona komórka jajowa rzadziej zagnieżdża się w błonie śluzowej macicy lub w ogóle się nie rozwija. Częściej występują zaburzenia chromosomów prowadzące do wczesnych poronień – zanim kobieta zauważy, że jest w ciąży. Statystycznie, 35 latka ma podczas każdego cyklu 10 procent szans na szansa na zajście w ciążę. Oczywiście istnieją silne indywidualne różnice. Rzeczywista płodność kobiety zależy od jej stanu zdrowia, przy czym czynniki psychiczne również odgrywają dużą rolę.
Przedsmak radości dozwolony – w każdym wieku
W karcie ciąży 35-latki figurują jako "ciężarne wysokiego ryzyka". Jednak dziś pojęcie to jest przez niektórych lekarzy oceniane jako przestarzałe. Badania potwierdzają, że przy dobrej opiece nie można mówić o podwyższonym ryzyku dla matki i dziecka. Oto kilka przykładów z wyników badań: * Nudności, bóle pleców i inne dolegliwości u kobiet powyżej 35 roku życia nie występują częściej niż u młodszych kobiet. * Ryzyko zatrucia ciążowego wzrasta od 35-ciu lat. Około 15% przyszłych mam między 35-tym a 40-tym rokiem życia musi być leczona z powodu zatrucia ciążowego, ale tylko 10% pomiędzy 20 a 30. * Ciężarne kobiety po 35-tym roku życia częściej niż młodsze kobiety dotyka cukrzyca ciążowa. * Warto jednak wziąć pod uwagę fakt, że przyszłe mamy będące w dojrzałym wieku szczególnie dbają o badania profilaktyczne, zatem podwyższone ryzyko szybko zostaje zdiagnozowane.
Profilaktyka: Szczególnie ważna po 35 roku życia
Zobacz także:
Dzięki nowoczesnej profilaktyce i diagnostyce USG oraz rejestratorowi skurczy można wykluczyć różnego rodzaju powikłania. Ciąża u dojrzałej kobiety wprawdzie bardziej obciąża serce, krążenie, aparat ruchu i przemianę materii, jednak sam jej prawidłowy przebieg nie ma negatywnego wpływu na jej ogólny stan zdrowia. Istnieją choroby, na które ciężarne po 35 roku życia są bardziej narażone od swoich młodszych koleżanek, jednak dzięki odpowiedniej profilaktyce i wczesnej diagnostyce można uniknąć wielu problemów. Na przykład zatrucie ciążowe można zdiagnozować tzw. badaniem dopplerowskim około 20-22 tygodnia ciąży , na długo przed wystąpieniem symptomów. Dlatego jeśli masz ponad 35 lat i spodziewasz się dziecka, wybierz lekarza prowadzącego, który rozumie wagę profilaktyki i nie zaniedbuj zleconych badań.
Diagnostyka prenatalna – czy rzeczywiście jest konieczna?
Dzieci dojrzałych kobiet częściej dotknięte są zaburzeniami chromosomów. Oznacza to, że otrzymują albo za mało albo za dużo informacji genetycznej. Najbardziej znanym zaburzeniem jest zespół Downa, występujący, gdy dziecko ma trzy chromosomy 21 zamiast dwóch (stąd druga nazwa choroby: trisomia 21). Prawdopodobieństwo urodzenia dziecka z zespołem Downa wzrasta wraz z wiekiem kobiety. Diagnostyka prenatalna daje możliwość wykluczenia bądź rozpoznania określonych schorzeń dziecka, w tym zespołu Downa, wad serca i wielu innych. Lekarze są zobowiązani poinformować kobietę ciężarną, która ukończyła 35 rok życia, o możliwości przeprowadzenia badań prenatalnych.
Poród: cesarskie cięcie czy poród naturalny?
W przypadku pierworódek po 38 roku życia dwa razy częściej rozwiązanie następuje przez cesarskie cięcie. Starsze kobiety mają tak samo silne bóle porodowe jak młodsze, faza otwarcia ujścia macicy nie trwa dłużej. Nieprawidłowe ułożenia dzieci, przedwczesne rozwarcie czy nieprawidłowe ułożenie łożyska nie zdarza się u nich częściej niż u innych kobiet. W przypadku kobiet po 35 roku życia wielu lekarzy chce mieć jednak całkowitą pewność: Za cesarskim cięciem czai się strach, że dziecku mogłoby sie coś przytrafić a kobieta miałaby trudności z ponownym zajściem w ciążę niż nieco młodsza. Jeśli dziecko przychodzi na świat w sposób naturalny, starsze rodzące są tak samo silne jak młodsze. Rozwiązanie nie trwa dłużej, są nawet pewne przesłanki ku temu, aby przyjąć, że kobiety od 35 roku lepiej przetrzymują wyczerpującą fazę parcia niż młodsze kobiety. Oprócz liczb potwierdzają to jeszcze doświadczenia położnych..
