Orkisz jest to jeden z najstarszych podgatunków pszenicy, obecnie uprawiany jest głównie w gospodarstwach ekologicznych w stosunkowo niewielkiej ilości, przede wszystkim w Niemczech, Włoszech i Francji, ale również w Czechach i Słowacji. Trudno dziś uwierzyć, że jeszcze w XIX wieku orkisz był bardziej popularny niż pszenica zwyczajna, zwłaszcza na Pomorzu i Kujawach. Coraz mniejsze zainteresowanie orkiszem spowodowała masowa
produkcja pszenicy, w szczególności tej zwyczajnej (triticum vulgare). Na szczecie aktualnie wielkość upraw tego "zapomnianego zboża" sukcesywnie rośnie, przyczyniając się do popularyzacji jego zdrowotnego działania.

Lepszy od pszenicy zwyczajnej?
Zmniejszenie popularności ziarna orkiszu wyszło mu na dobre, nie zdążył on bowiem przejść popularnego w dzisiejszych czasach ulepszania. Dzięki temu jest on bardziej ceniony niż ziarno pszenicy zwyczajnej:

  • badania przeprowadzone w Polsce wykazały, że ma o ok. 30 – 47% więcej białka.
  • jest bogatszym źródłem błonnika pokarmowego
  • występuje w niej łatwiej przyswajalny gluten w większej ilości
  • zawiera więcej cynku, miedzi i selenu, a także witamin A, E i D
  • aktywność witaminy E jest o 1/3 większa niż z pszenicy zwyczajnej
  • zawiera znaczne ilości kwasu krzemowego, korzystnie wpływając na wygląd włosów, skóry i paznokci oraz na zdolność zapamiętywania
  • wśród kwasów tłuszczowych dominuje w niej kwas linolenowy, który korzystnie wpływa na nasz organizm
  • charakteryzuje się wyższym stopniem strawności i jakości biologicznej
  • tłuszcz orkiszu zawiera więcej fitosteroli, dzięki którym obniża poziom cholesterolu we krwi



Doktor orkisz

"Orkisz jest najlepszym ziarnem zbożowym, działa rozgrzewająco i natłuszczająco i jest wartościowszy i łagodniejszy niż inne ziarna (...) Orkisz prowadzi do dobrej krwi, daje rozluźniony charakter i cnotę zadowolenia..."

Słowa wypowiedziane przez przeorkę klasztoru Benedyktynów Hildergard von Bingen doskonale charakteryzują naturę tego tajemniczego ziarna. Orkisz przynosi ulgę w dolegliwościach przewodu pokarmowego oraz alergiach, dodatkowo zwiększa odporność organizmu i usuwa toksyny. Trzydziestoletnie badania prowadzone w Niemczech przez doktora Gottfrieda Hertzkę i naturoterapeutę Wigharda Strehlowa wykazały, że spożywanie orkiszu regeneruje cały organizm, przywracając zdrowie. W przytoczonych badaniach pozytywne wyniki u 80% badanych. Naukowcy wykryli w ziarnie orkiszu i obecność rodanidu, substancji biologicznie czynnej, która jest naturalnym antybiotykiem występującym w ślinie, krwi i mleku kobiecym. Dzięki obecności tego składnika orkisz działa przeciwnowotworowo, chroni przed zakażeniami oraz wzmacnia serce i układ nerwowy.

Łagodne ziarno
Ziarno orkiszu używane jest nie tylko ze względu na liczne właściwości zdrowotne. Chleb wypieczony z tego ziarna ma delikatny, charakterystyczny aromat i delikatny, lekko orzechowy posmak. Orkisz idealnie nadaje się do produkcji:
- makarony
- pieczywo (chleb, bułki)
- ciastka, wafle
- kawy
- piwo, spirytus, wódki

Chleb orkiszowy

Składniki:
400 g mąki orkiszowej
1 łyżeczka soli
1/2 saszetki suchych drożdży (7 g)
1 łyżka oliwy z oliwek
1 łyżeczka miodu
300 ml ciepłej wody

Sposób wykonania:
1. Mąkę, sól i drożdże, wymieszać.
2. W środek mieszanki wlać oliwę, miód, wodę, dobrze wyrobić (min. 5 min), aż ciasto zacznie odchodzić od brzegów naczynia, ale jednocześnie będzie klejące.
3. Uformowane ciasto przenieść do wysmarowanej masłem i wysypanej otrębami foremki, przykryć i pozostawić w ciepłym miejscu do wyrośnięcia i podwojenia objętości na około 1 - 1,5 h.
4. Przed pieczeniem wysmarować mlekiem.
5. Piec w temperaturze 200ºC przez około 40 - 50 minut, do zbrązowienia.

Smacznego :-)